Toptrends uit het Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd 2015
Groei in 2014 maar verandering in businessmodellen
2014 is een goed jaar voor de toeristische sector in Nederland. De totale toeristische bestedingen in de Nederlandse economie namen met 3,6 procent toe tot 68,3 miljard euro. De groei van de toeristische bestedingen kwam mede doordat 14 miljoen buitenlandse gasten ons land bezochten, bijna 9 procent meer dan in 2013 wat resulteerde in een stijging van het aantal overnachtingen van ruim 8 procent ten opzichte van 2013. Het zijn vooral toeristen uit onze buurlanden (Duitsland, België en het Verenigd Koninkrijk) die Nederland goed weten te vinden, maar er komen ook steeds meer toeristen van buiten Europa naar Nederland toe. De groei van het inkomend toerisme zorgde voor een toename van de toeristische bestedingen van buitenlandse gasten met 7,8 procent.
Naast buitenlandse toeristen geven ook Nederlanders weer meer geld uit aan toerisme, wat weer deels ten goede komt aan de Nederlandse economie. Deze binnenlandse toeristische bestedingen groeiden met 2,4 procent. Dit ondanks een lichte daling van het aantal binnenlandse vakanties (-1,8 procent). Het meeste geld in deze bestedingscategorie wordt uitgegeven aan horeca en funshoppen. Daarnaast laten de bestedingen aan uitgaand toerisme (bestedingen aan vakanties van Nederlanders bij buitenlandse bedrijven) een stijging zien van 2,9 procent.
|
Deel 1: Maatschappelijke trends |
Demografie: Groei inwoners vertraagt
De Nederlandse bevolking zal de komende decennia blijven groeien, tot rond de 18 miljoen inwoners in 2044, waarna de groei sterk vertraagt. In 2060 worden 18,1 miljoen inwoners voorzien. Naar verwachting is over vijf jaar een op de twee volwassenen Nederlanders 50-plus. Dan zijn 6,9 miljoen van de 13,7 miljoen volwassenen ouder dan 50 jaar.
Economie: Uit het dal
Na twee jaar van krimp is de Nederlandse economie in 2014 met 0,9% gegroeid. In 2015 groeit de Nederlandse economie naar verwachting met 2,0%. Het eerste kwartaal van 2015 groeide de omzet in de horeca met 3,9% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Het was het zevende kwartaal op rij met groei.
Sociaal-cultureel: Heerlijke woonomgeving
Nederlanders waarderen de kwaliteit van leven met een rapportcijfer 7,5. Het meest tevreden is men met de relatie met de partner, de woning en de woonomgeving. Nederlanders van 12 jaar en ouder hebben in een gemiddelde week 47,8 uur aan vrije tijd.
Technologie: Overal internet
In 2014 ging 90% van alle internetgebruikers dagelijks of vrijwel dagelijks het internet op. Dat is aanzienlijk meer dan het aandeel dagelijkse internetgebruikers in 2005. Er zijn nu 9,4 miljoen Nederlanders van 15 jaar en ouder die gebruikmaken van Facebook. In 2013 waren dat er nog 7,9 miljoen. De Internet of Things wordt de grootste apparatenmarkt in de wereld. Apps zijn nog steeds een krachtig middel om beleving of service toe te voegen in toerisme- en vrijetijdssectoren.
Duurzaam: Toerisme groot aandeel
De manier waarop Nederlanders de hoge levenskwaliteit bereiken, lijkt geen stand te kunnen houden voor volgende generaties en veroorzaakt bovendien milieuproblemen in binnen- en buitenland. Binnen toerisme wordt 75% van alle emissies veroorzaakt door transport, vooral het vliegtuig (40%) en de auto (32%) zijn extreem vervuilend. Bij ongewijzigd beleid zal in 2050 toerisme vrijwel geheel verantwoordelijk zijn voor de wereldwijde CO2-uitstoot.
Politiek: Elf sleutelprojecten
Het Topteam Gastvrijheidseconomie heeft haar eindrapportage gepresenteerd met zeven actieagenda’s en elf sleutelprojecten. Die sleutelprojecten zijn aansprekende en realistische ideeën die daadwerkelijk kunnen worden uitgevoerd en waarvoor trekkers zijn.
|
Deel 2: Toerisme in statistieken |
Internationaal toerisme: Vijfde jaar groei
Voor het internationale toerisme was 2014 een goed jaar. Het aantal inkomende toeristen groeide wereldwijd met 4,4 procent, naar een recordaantal van 1.135 miljoen inkomende toeristen. Dat betekende het vijfde opeenvolgende jaar met een forse groei. Ook de inkomsten uit het toeristische reisverkeer groeiden wereldwijd, tot 937 miljard euro in 2014; een toename van 3,7 procent.
Vrije tijd: Veel buitenrecreatie
Bijna alle Nederlanders (98,8 procent) hebben tussen mei 2012 en mei 2013 ten minste één vrijetijdsactiviteit buitenshuis ondernomen. Uitgaan, buitenrecreatie en winkelen kennen de hoogste participatie. In 2012-2013 hebben Nederlanders samen ruim 3,77 miljard vrijetijdsactiviteiten ondernomen. Vooral buitenrecreatie komt veel voor: 908 miljoen keer in 2012-2013.
Vakanties: Aandeel 80%
In 2014 ging 80 procent van alle Nederlanders op vakantie: 12,5 miljoen personen. Dat aandeel was een fractie kleiner dan in 2013. Het totale aantal vakanties van Nederlanders in 2014 bedroeg 35,1 miljoen. Iets minder dan de helft daarvan had een binnenlandse bestemming: 17,2 miljoen. Dit waren veelal korte vakanties: 9,5 miljoen vakanties in eigen land duurden maximaal drie nachten. In 2014 reisden Nederlanders voor in totaal 17,9 miljoen vakanties naar het buitenland. Het buitenland is vooral populair voor lange vakanties: 14,4 miljoen buitenlandse vakanties duurden ten minste vier overnachtingen.
Inkomend toerisme: Booming
In 2014 hebben ongeveer 13,9 miljoen buitenlandse meerdaagse toeristen Nederland bezocht; ruim 1,1 miljoen meer dan in 2013 (+9 procent). Zij boekten samen 34,4 miljoen overnachtingen; 2,7 miljoen meer dan een jaar eerder (+8 procent). Daarmee was 2014 het vijfde opeenvolgende jaar met een sterke groei van het inkomende toerisme in Nederland. De belangrijkste herkomstlanden van buitenlandse toeristen in Nederland zijn Duitsland (3,9 miljoen), het Verenigd Koninkrijk (1,9 miljoen) en België (1,8 miljoen). Amsterdam is met 5,3 miljoen buitenlandse hotelgasten in 2014 de grote trekpleister in Nederland.
Zakelijk toerisme: Back in business
In 2014 vonden 16,4 miljoen zakelijke hotelovernachtingen plaats in Nederland; een groei van 3,1 procent ten opzichte van 2013. Zakelijke overnachtingen omvatten daarmee 41 procent van het totale aantal hotelovernachtingen in 2014. In 2014 stond Nederland in de top tien van congresbestemmingen, volgens twee gerenommeerde brancheorganisaties. Op beide ranglijsten stond Nederland in 2014 hoger dan in 2013.
Caribisch Nederland: Stagnatie
In 2014 kwamen ongeveer evenveel inkomende toeristen met het vliegtuig naar Bonaire, Sint Eustatius en Saba als in 2013: Bonaire 130 duizend, Sint Eustatius 11 duizend, en Saba 10 duizend. De gemiddelde verblijfsduur van ingevlogen toeristen op Sint Eustatius en Saba was in 2014 korter dan in 2013. Daardoor is het aantal overnachtingen op deze twee eilanden afgenomen. De gemiddelde verblijfsduur op Bonaire is niet afgenomen in 2014.
Logiesaccommodaties: Gelderland grootste aanbod
In 2015 is het aantal logiesaccommodaties in Nederland groter dan in 2012; het aantal slaapplaatsen is licht afgenomen. Gelderland heeft van alle provincies de meeste logiesaccommodaties in 2015; Noord-Holland de meeste slaapplaatsen. Een kwart van alle slaapplaatsen in Nederlandse hotels bevindt zich in de gemeente Amsterdam.
Economische betekenis: 8.000 banen erbij
Vanuit macro-economisch perspectief was 2014 een goed jaar voor de toeristische sector, met name door de groei van het aantal buitenlandse toeristen. De totale toeristische bestedingen in de Nederlandse economie (in lopende prijzen) stegen in 2014 met 3 miljard euro naar een totaal van 68,3 miljard euro. De werkgelegenheid omgerekend in het aantal voltijdequivalenten (vte’s) groeide in 2014 met 8 duizend vte naar een totaal van 366 duizend vte.
|
Deel 3: Trends in diverse deelsectoren |
Horeca: Terug op de top
Omzet in Nederlandse horeca groeide met 5,3% sterk. Het volume nam, na twee jaar met dalende verkopen, met 4,0% toe. Hiermee bereikte de horeca qua verkopen en overnachtingen het hoogste niveau sinds 2008. Nederlanders brengen bijna 11 miljoen vakanties door in een hotel. Hotels blijven ook dit jaar profiteren van de grotere toestroom van buitenlandse toeristen.
Verblijfsrecreatie: Bungalowsector profiteert van inkomend toerisme
De 1.591 Nederlandse bungalowparken en huisjesterreinen beschikten in januari 2015 over ruim 299.000 slaapplaatsen. Dit betekent ten opzichte van 2014 een stijging van respectievelijk 4% en 3% in het aanbod. Nederland ontving in 2014 1,98 miljoen buitenlandse gasten in bungalows. Dat waren er ruim 100.000 meer dan in 2013. Ook bungalows moeten het voornamelijk hebben van de groei van het inkomend toerisme. In absolute zin zijn over de afgelopen vijf jaren zo’n 245 kampeerterreinen verdwenen, ongeveer 8% van het totale aanbod. Daarmee verdwenen bijna 54.000 slaapplaatsen op kampeerterreinen, ruim 7% van het totale aanbod. De kampeermarkt blijft gestaag afnemen. In 2014 werden 1,4% minder kampeervakanties door Nederlanders gerealiseerd dan een jaar eerder. Kijken we langer terug, dan is de achteruitgang prominenter. Vergeleken met 2002 wordt op dit moment een kwart minder gekampeerd.
Watersport: Meer vakanties op het water
Het aantal pleziervaartuigen in Nederland is voor het derde achtereenvolgende jaar afgenomen tot zo’n 507.500. De meeste pleziervaartuigen betreffen kajuitzeiljachten (78.000) en kajuitmotorjachten (59.500). Werden er in 2003 nog 811.000 vakanties met de boot als logiesvorm ondernomen in eigen land, inmiddels zijn het er nog 551.000. Dat is wel weer het hoogste aantal bootvakanties sinds 2010.
Reisbranche: Welk businessmodel?
Al sinds 2002 neemt het aandeel van door de reiswereld georganiseerde vakanties binnen de totale vakantiemarkt toe. Het toenemend gebruik van internet voor het boeken van een vakantie zal daar zeker een rol in hebben gespeeld. Iedereen kan immers thuis op elk gewenst moment een georganiseerde’ vakantie boeken. Toeristische bedrijven zullen zich wel op hun businessmodel moeten bezinnen willen ze in de toekomst overleven. Een sterke focus op de klant is daarbij essentieel.
Attractieparken: Lastige verdringingsmarkt
De gemiddelde jaarlijkse groei in bezoekersaantallen van de top 10 attractieparken over de periode 2007-2014 bedraagt 3,1%. Bij de top 10 van dierentuinen was in deze periode sprake van een gemiddelde daling van 1,4%. De toegangsprijzen van attractieparken, dierentuinen en musea stegen de afgelopen vijf jaar met gemiddeld 19%, wat bijna twee keer zo veel is als de inflatie in diezelfde periode. Door toegenomen aanbod en beperkte vrije tijd is dagrecreatie een verdringingsmarkt geworden. Steeds vaker worden (online) kortingsacties ingezet om bezoekers te trekken. Lagere opbrengsten uit entreeprijzen vergroten het belang van het verhogen van bestedingen tijdens parkbezoek.
Cultuur: Musea profiteren van groei
De cultuurparticipatie in Nederland staat in de top 3 van Europa, na Denemarken en Zweden. Ondanks de bezuinigingen van het vorige kabinet was er in 2013 veel cultureel aanbod. Het aantal uitvoeringen van door het Rijk gefinancierde instellingen zoals orkesten, dansgezelschappen en theatergezelschappen was hoger dan in de periode 2009-2012. Tussen 2012 en 2013 is het totale aantal voorstellingen op Nederlandse podia licht toegenomen (1%) naar 29.932. Het aantal bezoeken nam iets sterker toe (3%). Tussen 2011 en 2013 steeg het totale museumbezoek van 19,8 naar 23,3 miljoen. Een groot deel daarvan is lokaal of binnenlands bezoek. Het internationale museumbezoek is echter ook aanzienlijk (28%).
Sport: Goed in organiseren
Volgens CBS en RIVM deed in 2014 53% van de Nederlanders wekelijks aan sport. Nederland beleefde qua aantallen medailles op grote sportevenementen succesvolste sportjaar ooit. Ons land is ook goed in het effectief en aansprekend organiseren van complexe evenementen zoals in 2014 het WK roeien, het WK hockey en de ‘Grand Depart’ van de Tour de France. Wel trok ons land zich terug voor de organisatie van de Europese Spelen in 2019.
Evenementen: Groei bezoekers
In 2014 realiseerden de 20 grootste evenementen van Nederland ruim 15 miljoen bezoeken. In 2013 waren dat er nog 13,8 miljoen. Respons telde in 2014.658 organisatoren die 801 festivals in Nederland organiseerden. Die trokken gezamenlijk 22,7 miljoen bezoeken, een stijging van 5,6% vergeleken met 2013.
Retail: Dalend aanbod maar meer omzet
Het aantal fysieke winkels blijft gestaag dalen. In 2005 waren er nog 112.000 winkels, nu zijn dat er ruim 99.000. Aanvankelijk daalde het aantal winkels tussen de 0 en 1 procent, sinds 2010 ligt de jaarlijkse daling tussen de 1 en 2 procent. De daling was het sterkst in de hoofdwinkelcentra (-1,9%) en het minst sterk in de grootschalige concentraties (-0,8%). De detailhandel realiseerde in 2014 een totale omzet van circa 98 miljard euro (exclusief btw), een stijging met 0,4% ten opzichte van 2013. Van de omzet van fysieke winkels komt ruim 48% uit food. Nederlanders (15+) hebben in 2014 gezamenlijk 13,96 miljard euro (inclusief btw) uitgegeven aan online aankopen.
Wellness: Stevig aanwezig in Nederland
Nederland telt 142 wellnessbedrijven waarbij recreatie in de sauna als hoofdactiviteit kan worden beschouwd. De branche bestaat voor 25% uit kleine bedrijven, 39% uit middelgrote bedrijven, 31% uit grote bedrijven en 5% uit bedrijven met landelijke aantrekkingskracht. Naar schatting bezoekt zo’n 20-30% van de bevolking tussen 18 en 65 jaar een wellnesscentrum. Dit zijn circa twee tot drie miljoen mensen en dus bezoekers (exclusief herhalingsbezoek).
Bestel het Trendrapport 2015: Boeiende onderzoeken en keiharde data
Hierboven vindt u de belangrijkste cijfers maar achter die cijfers schuilen vele drijfveren en motivaties van consumenten om geld te besteden in deze bloeiende industrie. Bestel het Trendrapport 2015 en u vindt naast alle cijfers ook veel onderzoeksmateriaal van CELTH. Hiermee krijgt u inzicht in de best practices en de interpretaties van de jongste trends:
- Belevingsbenchmark van dagattracties - Bert Smit en Tjeerd Zandberg
- iBeacons en de customer journey: verbetering van de beleving van de binnenstad van Bergen op Zoom dankzij een app - Marian van der Ent en Martijn Smeenge
- Effectief reageren op online klachten en negatieve reviews: een model voor een gestructureerde en actieve aanpak - Corné Dijkmans
- Voor niets is nog te veel: bedrijven in Toerisme en Recreatie over tien jaar onherkenbaar – Jeroen Vinkesteijn
- De trends in dagattractiesnieuwe marktverdeling, schaalvergroting en transmediale storytelling - Goof Lukken
- Wie eet er van twee walletjes in de recreatiesector: de opkomst van tweezijdige platforms - Tjeerd Zandberg
- Economische impacts van toerisme berekenen met een (uitgebreid) input-outputmodel – Jeroen Klijs
- CARMATOP, een voorbeeld van duurzame samenwerking tussen sector en onderwijs – Eke Eijgelaar en Paul Peeters
- De (on)mogelijkheden van nieuwe data – Jorrit Bijl en Diana Korteweg Maris
- Toerisme en duurzaamheid, Eke Eijgelaar, Paul Peeters, Kim de Bruijn, Rob Dirven en Nico Heerschap
- Cultuur en toerisme – Nico Heerschap
- De ANWB wil leden geluk bieden tijdens dagjes uit – Diana Korteweg Maris en Carin van Berkel
- De belevingswaarde van podiumkunsten – Pieter de Rooij en Marcel Bastiaansen
- Nederlanders houden van fietsen – Carin van Berkel en Jeanette van ’t Zelfde
- Wie is de vaste gast? – Jorrit Bijl en Margreet Toonen
Eén overzichtelijke uitgave met alle trends en ontwikkelingen
Het 'Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd' voert u langs de belangrijkste toeristisch-recreatieve ontwikkelingen van 2014. Aan de hand van meer dan 200 tabellen en grafieken worden deze cijfermatig toegelicht. Deze ontwikkelingen worden aangevuld met visies en inzichten van toonaangevende branche- en kennisorganisaties uit de sector. Waar mogelijk wordt een prognose voor 2015 e.v. gegeven. Door de presentatie van al deze informatie in één overzichtelijke uitgave is het rapport ook uitstekend bruikbaar als naslagwerk.
Bestellen
Het rapport is eenvoudig te bestellen via de store op www.nritmedia.nl. Het rapport omvat 568 pagina’s en kost € 137,50. Met een abonnement van € 99,25 bent u een stuk voordeliger uit.
