Customer Journey “Teaching 3 weeks on Leisure & Events Management and Tourism in Shanghai”

De pre-exposure fase

Een uitnodiging om les te gaan geven als visiting professors bij Shanghai Normal University in China en om verdere samenwerking te bespreken. Wow, dat is nog eens een mooi project, speaking of getting out of our comfortzones! Drie weken werken in Shanghai. En lesgeven betekent in China ook echt frontaal college geven, wordt ons verteld. Dus geen creatieve sessies, workshops of andere interactieve bijeenkomsten, maar hardcore zenden. Kortom, werk aan de winkel, allebei aan de slag om ongeveer 30 tot 35 uur aan hoorcolleges over leisure, events, stakeholder management, stedelijke ontwikkeling, city branding & marketing en meer voor te bereiden. De pre-exposure fase van onze Shanghai Experience gaat van start. Best groot, Shanghai. Met 25 miljoen inwoners steekt het toch wat imposant af bij Schelluinen, Terheijden en zélfs Breda.

De eerste indrukken

Precies op tijd komen we op zaterdag 21 oktober met knipperende ogen in het volle daglicht op Shanghai Airport aan. We worden door twee aardige meisjes, masterstudenten van onze contactpersoon Rachel, opgehaald. Communicatie gaat met handen en voeten, veel gegiechel en hier en daar wat Engelse woorden. ’s Avonds ontmoeten we Rachel op de campus. We krijgen te horen dat we een paar keer per week met de bus naar een andere campus moeten reizen om daar les te geven. De reis is ongeveer een uur heen en een uur terug, in gratis voor docenten beschikbare bussen.

Terug in de lobby van het hotel maken we kennis met 4 Canadese docenten, die eveneens 3 weken aan een visiting program deelnamen. Leuke lui, twee chefkoks, een facilitair expert en een sommelier. Dat laatste kan nog van pas komen.

De eerste nacht is wat onrustig. De jetlag hakt erin. Het eerste en enige biertje van de avond ervoor, volledig in handen en voeten Chinees besteld, lijkt in eerste instantie te helpen bij het in slaap vallen, maar blijkt maar kort te werken. Ondanks ons belabberde voorkomen boven ons eerste bord noedels bij het ontbijt, worden we toch door onze nieuwe Canadese vrienden uitgenodigd om de stad mee te gaan verkennen. Dat blijkt een gouden greep te zijn. Niet alleen zijn het ontzettend leuke gasten, maar één van hen is bovendien geboren en opgegroeid in Shanghai. Dat is natuurlijk wel érg handig bij het verkennen van een metropool met een duizelingwekkend aanbod, dus we krijgen een crash course Shanghai in one day. De stappenteller slaat op hol, hetzelfde geldt voor onze hoofden. Aan het eind van de dag hebben we het nodige achter de rug: een fotoshoot met prachtig traditioneel geklede dames op leeftijd in The People’s Park, waar toevallig ook net ouders op een soort marktplaats huwelijkskandidaten voor hun kinderen zoeken; talloze indrukken op West Nanjing Road; natuurlijk The Bund met zijn adembenemende zicht op de skyline van Pudong; een fantastische Chinese lunch onder de bezielende leiding van onze Chinees/Canadese chef-kok c.q. gids en een bezoek aan The Old Town, eindigend in het prachtige traditionele teahouse.

Na een korte nacht vroeg uit de veren om onder leiding van Celia van International Office met de bus naar de campus te gaan. Op de campus worden we door het hoofd van International Office ontvangen, die ons in het Chinees wegwijs probeert te maken. Gelukkig zijn zijn collega’s het Engels prima machtig, dus we begrijpen dat we een korte rondleiding krijgen, gevolgd door een lunch. We worden allebei door een andere collega rondgeleid, zodat we met zowel de events- als tourism faculty kennismaken.

Het normale leven in Shanghai

Dat we hier niet voor vakantie zijn, wordt bij de eerste lesdag helemaal duidelijk. Onze eerste les staat om 8.00 uur ’s morgens gepland en we hebben een uur nodig voor de busrit. Dat betekent dat we om 6.40 uur de bus moeten hebben, dus ontbijt bestaat uit een droog broodje en een beetje water in de bus. Tot onze grote verbazing zitten er al studenten in het lokaal als we rond 7.45 uur arriveren. We besluiten te starten met een intro over Nederland, NHTV, Breda, onze academie en de track International Event management. Dat blijkt wel handig te zijn, aangezien de meeste studenten nog niet eerder met mensen uit het Westen in contact geweest zijn en al zeker niet met Nederlanders. Rachel vertaalt na elke slide ons verhaal in het Chinees. Wat een taal, voor ons geen touw aan vast te knopen De studenten lijken erg verlegen en spreken amper Engels, maar sommigen komen na afloop naar ons toe om vragen te stellen. In de middag krijgen we een andere klas voor onze neus. Dit keer begint student King met zijn groepje met een presentatie. Neus op papiertje, voorlezen en een powerpoint, die wij wat matig zouden vinden. Voor hun is dit echter een grote stap uit hun comfortzone: buitenlandse docenten in de zaal, niet of nauwelijks gewend aan interactie in de klas, weinig tot geen ervaring in presenteren. Het uitleggen van het begrip Personal Branding lijkt in een dusdanig op het collectief gerichte samenleving als China op zijn zachtst gezegd een uitdaging te zijn. Hetzelfde geldt voor het begrip stakeholder management. Bijzonder leerzaam.

We spreken nog even het lesschema door, want het blijkt lastig om door te krijgen wie welke klassen krijgt, voor de hoeveelste keer en op welk niveau ze zitten. Je kunt het ook niet even bij de studenten navragen, want de kans is groot dat je geen antwoord krijgt of een antwoord dat je niet begrijpt. De vraag is namelijk of er steeds een docent bij zal zijn en ook wat hun niveau van Engels is. Heel bijzondere ervaring, in de bus terug raken we er niet over uitgepraat.

Lessen doen we soms samen en soms apart, maar we weten onze weg al goed te vinden in gebouw, 10, 11, 12 en 5. Ook het ritueel met de bus shuttle op de campus en de bus van en naar de stad, begint al behoorlijk te wennen.

Meetings over samenwerking Shanghai Normal University en NHTV

Naast het lesgeven hebben we ook andere afspraken, bijvoorbeeld een diner met de directeur van Event Management. Na een opknapbeurtje gaan we op weg, bepakt met een aantal relatiegeschenken. Met zijn vieren zitten we in een aparte ruimte en worden we bediend met eten, Chinees bier en thee. De directeur is formeel, spreekt heel goed Japans maar geen Engels, dus Rachel vertaalt. Ze waardeert onze komst en inzet en wil graag samenwerken, wij bedanken haar voor de gastvrijheid.

Als toerist de stad verkennen

Natuurlijk krijgen we en nemen we de tijd om deze fantastische stad te ontdekken, een stad van contrasten. Enorme wolkenkrabbers, naast traditionele tempels, enorm over the top kapitalistische brandstores (Miu, Miu, Prada, etc.) naast authentieke communistische wijkjes met overal was en mini-winkeltjes.

’s Avonds zoeken we naar zoveel mogelijk verschillende restaurants, maar wat ze met elkaar gemeen hebben is dat ze geen menukaarten in het Engels hebben en personeel dat totaal geen Engels begrijpt of spreekt. We belanden in een restaurant en zeggen beslist dat we ‘no soup’ hoeven, maar laat dat nu net de kern van het foodconcept zijn. Onze eerste ‘hotpot’ is een feit, een soort Chinese variant op fonduen. Erg hot en erg spicy en vooral erg lachen om onze ‘no soup’ uitspraak.

Op onze ontdekkingsreis door Shanghai belanden we bij Pudong, aan de overkant van de wereldberoemde Bund. Gigantische glimmende torens, zover je kunt kijken. We voelen ons steeds nietiger. We bezoeken de hoogste toren en zien langzamerhand de avond over Shanghai vallen, een zee van lichten en special effects, geprojecteerd op de glimmende torens, openbaart zich aan ons. Het is een magisch gezicht.

In het weekend bezoeken we een prachtige Boeddhistische tempel, waar monniken wonen en ter plekke een soort mis opdragen, met prachtig hypnotiserend gezang. Op de achtergrond van deze eeuwenoude tempel verrijzen de glimmende kathedralen van deze tijd, enorm hoog en ’s avonds eveneens vol met lichteffecten. Sowieso zijn ze hier dol op lampjes en blingbling, dat hebben we inmiddels wel door.

Gentification op zijn Chinees

Na de tempel bezoeken we M50, een cultureel cluster in een voormalig katoenmolen gebied, met allerlei galerieën, kunstprojecten en hippe horeca. De weg er naartoe leidt langs hippe dure winkels, nog duurdere appartementen in aanbouw, vette graffiti en een volledig gesloopt groot terrein. Hier en daar staat nog een huisje en hangt de was te drogen, niet echt een toffe plek om te wonen. Dat is zo’n beetje de strategie van de Chinese overheid, hebben we ons laten vertellen. Als ze ergens iets nieuws willen ontwikkelen, dan krijg je als bewoner of huiseigenaar en bod op basis waarvan je je elders kunt vestigen. Ga je daar niet mee akkoord, dan kun je blijven wonen waar je woont. Het wordt dan wel behoorlijk onleefbaar in je omgeving en het originele bod krijg je niet nogmaals. Voor de Chinezen een hele normale gang van zaken, dat is in de Nederlandse inspraak- en beroepscultuur natuurlijk wel anders.

Tussen de zeer vroeg ingeplande lessen en het forensen door, bezoeken we de oude stad, om alvast wat souvenirs te

scoren. We tonen ons keiharde onderhandelaars en zijn intens tevreden over het feit dat we zoveel geld ‘verdienen’. Intussen geven we natuurlijk veel teveel geld uit en betalen we waarschijnlijk ook nog steeds veel teveel. Dat besef komt keihard binnen als de prijs van een Jade sieraad binnen 2 minuten praten zakt van 1600 naar 200 yuan.

’s Avonds bestellen we met handen en voeten uiteindelijk maar hetzelfde diner als de mensen aan het tafeltje naast ons, dat denken we tenminste. Het smaakt prima, maar we worden ook smakelijk uit gelachen. We sluiten niet uit dat we het Chinese equivalent van appelmoes, mayonaise, ijs en soep besteld hebben en dat dan tegelijkertijd laten uitserveren. Lekker hoor. Gelukkig is bier een redelijk internationaal ingeburgerd begrip.

Het weekend wordt afgesloten met Chinese cultuur snuiven in het Shanghai museum en wederom een bezoek aan de Bund. Uiteraard gaat de meeste tijd zitten in het zoeken naar het dichtstbijzijnde metrostation, dat toch niet zo dichtbij blijkt te zijn. Tsja, wat een schaalniveau hier.

Week 2: lessen en workshop met event collega’s Shanghai Normal University

Op maandag geven we weer de hele dag les en ’s avonds bespreken we met Rachel het voorgenomen exchange program tussen SHNU en NHTV. Eerste stap is in ieder geval dat in januari 2018 de eerste 5 Chinese studenten van SHNU een semester bij ons mee zullen draaien. Dat voor onze studenten en collega’s in Shanghai veel te leren en ervaren is, is wel duidelijk. Alleen al op intercultureel vlak word je volledig door elkaar geschud. Continu krijg je een spiegel voorgehouden. De cursus over de gedachten en theorieën van Mao zou voor onze studenten vast nieuwe kost zijn. De nieuwszender CGTN toont ook een heel ander perspectief op de wereld dan we gewend zijn.

In korte tijd wordt een workshop georganiseerd, met zo’n 15 a 20 collega’s. We horen dit maandag en woensdagmiddag is het al zover. Bij de ‘oude campus’, op loopafstand van het hotel, spreken we af en worden we begeleid naar het conference center. We worden welkom geheten door de directeur en mogen vervolgens als eregast de aftrap doen. Vervolgens is er nog een spreker met sheets in het Engels, maar de presentatie is in het Chinees. Toch zien we dat men met voor ons herkenbare concepten en theorieën bezig is, zoals co-creatie, waarden, etc. Rachel sluit de presentatierondes af met een eerste vergelijking van ons eventprogramma en dat van Shanghai. We zien inhoudelijk zeker overlap, maar ook nog wel wat uitdagingen ten aanzien van de haalbaarheid van een exchange. Er zijn collega’s die goed Engels spreken, maar ook nog behoorlijk wat die dat niet doen. De vakken worden in ieder geval nog niet in het Engels aangeboden, maar kunnen eventueel op maat worden gemaakt voor onze studenten. Na wat interactie en vragen begint het al een beetje op een NHTV vergadering te lijken. Rond zessen gaan we dineren met Rachel en twee andere collega’s. Super lekker en erg gezellig gezelschap!

Weekendje de stad uit

Na weer een week lesgeven en Shanghai verder exploreren, heeft International Office van SHNU een weekend weg voor ons en een aantal andere buitenlandse collega’s georganiseerd. Vrijdagochtend worden we met een busje opgehaald en gaat het schuddend, scheurend, toeterend en links en rechts verkeer inhalend richting Tonglu en Hangzhou. Ons internationale reisgezelschap bestaat uit onze 4 Canadese vrienden, een Japanse en een Zuid-Koreaanse collega, een Amerikaan, onze 2 Chinese collega’s van International Office en wij tweeën. En natuurlijk de Chinese gids, die met een headset in vloeiend Chinees uitlegt wat we allemaal links en rechts kunnen aanschouwen. Dat wordt vervolgens weer door onze Chinese collega’s in het Engels vertaald, maar door de capriolen van onze vloekende chauffeur is de uitleg amper te verstaan. Het is meteen gezellig om met de hele groep op pad te gaan. De verhalen vliegen door de bus en onderweg wordt er bij een benzinepomp gestopt, waar de lokale variant van de gehaktstaaf al lekker de hele dag dampend op ons ligt te wachten: het gefrituurde kippenvoetje. Die laten we maar even aan ons voorbijgaan. Aangekomen in het super-de-luxe hotel met een duidelijke jaren ‘80 touch wordt er een copieus en overheerlijk Chinees diner geserveerd.

De volgende dag volgt een prachtige boottocht over het meer, met een tussenstop bij een Chinese beeldentuin met relikwieën uit de diverse dynastieën. De lunch is wederom Chinees, copieus en luxe. We worden er stil van, maar dat ligt ook aan ons gebrekkige vermogen om multi-taskend met chopsticks te eten en tegelijkertijd te converseren. Gelukkig heeft onze Amerikaanse collega verhalen voor tien, we genieten van alle ervaringen van deze wereldreiziger. Na een rustige middag volgt wederom een uitgebreid Chinees diner, afgeblust met een authentieke Chinese massage. De mannen worden door kleine, maar ongelofelijk sterke Chinese dames afgebeuld. De dames worden door stoere en nog sterkere Chinese mannen gemarteld. We ‘genieten’ ervan, onze beulen aan hun geklets en geschater te horen nog meer dan wij. Moe, voldaan en gebutst rollen we in onze bedjes, om de volgende dag de wetlands van Hangzhou te bezoeken en uiteraard wederom copieus te lunchen.

Weer ‘thuis’ in Shanghai

Zondagavond blijven we maar even ‘thuis’, want zo voelen onze hotelkamers in Shanghai inmiddels wel aan. Nog even colleges voorbereiden en de volgende dag weer om 6.30 uur op om les te gaan geven op de nieuwe campus. Onze laatste 3 werkdagen, de tijd is omgevlogen. Na nog een heel gezellig Japans afscheidsdiner met onze Canadese vrienden en Chinese collega’s, pakken we onze koffers en vertrekken we naar het vliegveld. Wat hebben we in 3 weken tijd ontzettend veel meegemaakt, veel over de Chinese mensen en cultuur en ook heel veel over onszelf en de Nederlandse cultuur geleerd. We overdrijven niet als we dit een life changing en dus voor ons zeer bijzondere meaningful experience zouden noemen. Dat doen we dan ook, we hadden het niet willen missen. Eén van onze Canadese vrienden vat het eigenlijk elke dag wel een aantal keer samen: ‘’It’s really fascinating!”. And it was.