WARNING – VAKANTIESCHAAMTE!
De Wereld Draait Door gaat weer van start. De files zwellen aan. De scholen zijn weer begonnen. De meteorologische zomer is beëindigd. Dan weet je dat het jaarlijkse ritueel van massale volksverhuizingen wederom achter de rug ligt: de vakanties zijn voorbij.
Ik heb ook weer genoten van dit machtige fenomeen. En tijdens een middagje schaamteloos genieten op een nature resort in Namibië even zitten mijmeren over vakantieschaamte. Dat de Taalunie zijn wenkbrauwen zal fronsen bij dit samengestelde nieuwe woord is denkbaar. Maar ‘vliegschaamte’ begint inmiddels ook al een ingeburgerd woord te worden. Zo snel kan het gaan.Van vliegschaamte heb ik zelf overigens absoluut geen last. Lees in een eerdere blog hoe ik daar over denk. Tijdens de vlucht naar het Afrikaanse land onbekommerd genoten en ik ben ervan overtuigd dat die 100.000 andere passagiers die die dag van Schiphol vertrokken geen seconde hebben stilgestaan bij de negatieve impact van hun vlucht op het milieu. Evenals de bemanning van de vliegmaatschappij waar wij mee vlogen.
Massatoerisme
Laat onverlet dat reizen en op vakantie gaan de laatste jaren onder een veel kritischer vergrootglas is komen te liggen dan in de beginjaren van de Grand Tour, toen op vakantie gaan aan een enkeling was voorbehouden. Maar nu vakantie gemeengoed en een zeer populair exportproduct is geworden, is er een kentering gaande. Zoals we beseffen dat er een einde dient te komen aan gaswinning in Groningen, zoals we bewust worden dat de benzinemotor zijn langste tijd heeft gehad, zo worden er langzaam maar zeker wereldwijd steeds meer kanttekeningen bij en over (massa)toerisme en de nadelige effecten ervan geplaatst. Afgeladen luchthavens, overvolle steden, bomvolle stranden, platgetreden paden, klimaatopwarming, vervuiling, watertekorten, misstanden, wangedrag en meer onheil.
Media-aandacht
Komt toerist zijn het komende decennium steeds meer in het verdomhoekje te staan? Komt er een tijd dat je je bijna gaat generen dat je vakantieganger bent? Dat toeristenstromen gereguleerd gaan worden? Dat zou zo maar eens kunnen.
Het ‘recht’ om ieder jaar te ontsnappen aan die sleur begint volgens sommigen nu al een onrechtmatig verlangen te worden. Niet eerder besteedden de media de twee afgelopen komkommermaanden juli en augustus exponentieel veel aandacht aan klimaatverandering en de keerzijden van (massa)toerisme.
Warning!
Had u 20 jaar geleden gedacht dat roken op NS perrons verboden zou gaan worden? Wij 50-plussers herinneren ons allemaal nog de feestjes bij onze ouders waar de woonkamer steevast in een mist van rook was gehuld. Het anti-rokenbeleid deed zijn intrede en zal voortschrijden. Na een rookverbod in openbare gebouwen, in vliegtuigen, cafés en restaurants en NS perrons straks ook op je eigen balkon of terras? De vrijheid als individu om te roken wordt steeds verder ingeperkt. Misschien dat in de toekomst de vrijheid om te mogen reizen ook aan banden wordt gelegd. Wie weet krijgen de afschrikwekkende foto’s en waarschuwingsteksten op sigarettenpakjes later navolging in de reisindustrie op boarding passen en op papieren of online vakantieboekingsbevestigingen: WARNING! uw retourvlucht naar New York stoot 1,57 ton CO2 uit!
Vakantieschaamte
Van vakantieschaamte heb ik gelukkig ook geen last. Integendeel, ik wens graag nog de halve wereld te ontdekken. Maar ik besef me wel dat een verdubbeling van mondiale toeristenstromen in de toekomst een meedogenloze aanslag op moeder aarde gaat worden. Het verleden heeft overduidelijk bewezen dat bewustwording alleen vaak niet voldoende is om een ommezwaai te realiseren. Stel je even een wereld voor zonder stoplichten, dat wordt complete chaos op de weg. Rood is stoppen, groen is doorrijden. Best fijn deze regulering en door iedereen geaccepteerd. De drang van de reisindustrie om geld te verdienen versus een leefbare planeet gaan gaandeweg steeds meer op gespannen voet met elkaar staan. Het staat dus als een paal boven water dat op (de lange) termijn beperkingen en restricties aan onze reisdrang opgelegd gaan worden. Van bovenaf, onderaf, linksom of rechtsom. Misschien is Bhutan met zijn 250 dollar per dag betaalverplichting al een soort voorloper. In de wetenschap dat we deze aarde slechts te leen hebben niet iets om je voor hoeven te schamen.