Het roer om!?
Afbeelding van wal_172619 via Pixabay
Anders dan, tot voor recent, waarbij er sprake was van min of meer gescheiden deelmarkten voor verschillende sectoren lijkt het erop dat sectoren steeds meer met elkaar concurreren voor het beschikbare talent. Oorzaken daarvoor zijn niet eenduidig maar de toegenomen spanning op de hele arbeidsmarkt speelt een rol. Voeg daarbij de toegenomen transparantie. Vrijwel iedereen heeft via sociale media "real time” inzicht en gevoel bij de huidige arbeidsmarkt. Werknemers zien de kansen en zij weten wat er elders geboden wordt. Een derde element is dat in veel sectoren met dezelfde of vergelijkbare, algemene, competenties wordt gewerkt.
Een overstap is dan ook relatief makkelijk. Dit zagen we al eerder in een soort communicerende vaten tussen uitvoerende functies in de hospitality branche en de thuiszorg. Primaire arbeidsvoorwaarden als inkomen en werktijden leidden daar al bij minimale verschillen tot grote verschuivingen. Dit waterbedeffect zien we over de hele breedte terug in de huidige tijd. Daar komt de laatste jaren een voor Nederland nieuw verschijnsel bij. Het gaat dan om wat in de literatuur wordt genoemd "The Great Resignation”. Als trend zichtbaar in de Verenigde Staten maar inmiddels ook zichtbaar in Nederland, het fenomeen dat werknemers ervoor kiezen om niet meer een "normaal” werkpatroon te volgen. Eerst een opleiding en daarna carrière maken binnen een organisatie of door middel van jobhoppen. Vaak beginnen met tijdelijke of flexibel werk maar steeds met als ideaal einddoel een vaste baan met hopelijk een goed pensioen. In toenemende mate kiezen, niet alleen jongeren, voor een andere weg. Dat zien we terug in de groei van ZZP-ers maar vooral ook door de keuze van mensen om meer in deeltijd te gaan werken of helemaal iets anders met hun leven te gaan doen. TV programmas als "Ik vertrek” of "Het roer om” zijn populair en laten de top zien van een belangrijke onderstroom. Huisje, boompje, beestje vormt niet langer voor iedereen het ideaal. Een ander levenstempo met daarbij een geringere ecologische voetafdruk lijken aantrekkelijk. De verschuiving van bezit naar gebruik van allerhande middelen past in dit plaatje. Private lease wordt alleen maar populairder. De verwachting is dat dit voor veel meer gebruiksgoederen gaat gelden.
Het lijkt erop dat de gastvrijheidsindustrie in het bijzonder kwetsbaar lijkt voor een aantal van de genoemde ontwikkelingen. Zonder een moderne visie op werkgeverschap maar vooral zicht op de behoeften van medewerkers zal de sector voorlopig in de hoek van de arbeidsmarkt blijven waar de klappen vallen.
Tijdens de pandemie hebben veel medewerkers, al dan niet noodgedwongen, de sector verlaten. Het lijkt erop dat een terugkeer er voorlopig niet inzit. Medewerkers uit andere sectoren aantrekken lijkt, met de huidige arbeidsvoorwaarden ook geen realistische optie. De enige andere optie die dan nog open lijkt is de komende jaren vooral in te zetten op een betere aansluiting van onderwijs, MBO en HBO op het werkveld. Op die manier kunnen aankomende cohorten wellicht voor de sector kiezen. Maar ook dit is een onzeker pad. Dat iedere sector actief zal rekruteren uit de komende cohorten is zeker. Het zou goed zijn om een visie te ontwikkelen op een concept als "Great Place to Work”. Welk aanbod maakt een betere arbeidsmarktpositie mogelijk? Hoe maak je van medewerkers partners? En kun je met de medewerkers een sterke waardepropositie realiseren voor de gasten? Welke waardering en welke arbeidsvoorwaarden horen daarbij? Welke werkgeverschap of managementstijl is daarbij gewenst? Klassieke vragen rondom Binden en Boeien alleen op een complexer speelveld.
Topics:Duurzaam toerisme
Trefwoorden: ondernemen, arbeidsmarkt, human capital, werknemers