Beste Femke
Een paar jaar geleden ben jij een strijd begonnen tegen overlast gevende zuip- en blowtoeristen. In plaats van dronken mannen die hun vrijgezellenfeest in Amsterdam komen vieren of hordes die van cruiseschepen af komen rollen, kiest de stad liever voor de rustigere en meer bestedende cultuurbezoeker.
En eerlijk is eerlijk: ik begrijp dat wel. Amsterdam zucht al jaren onder toenemende aantallen bezoekers uit binnen- en buitenland en veel van die bezoekers voegen weinig waarde toe aan de stad. Met gevaar voor eigen leven een straat oversteken, terwijl er een groep dronken Britten luid schreeuwend over straat zwalkt: het is weinig verheffend en bovendien irritant voor de bewoners van de stad zelf. Laat staan wat die bewoner ’s morgens voor zijn deur aantreft als de nachtbrakers de WC niet meer op tijd konden vinden….
Over de problemen zijn we het dus wel eens, over de oplossingen helaas minder. Of het nu gaat over het weghalen van de letters IAmsterdam, het verplaatsen van de cruiseterminal of het maken van filmpjes om overlastgevende Britten te weren uit de stad: het zijn allemaal ideeën vanuit het gemeentehuis met een hoge symbolische, maar eveneens weinig effectieve waarde. Het gebruikelijke adagium dat iedereen verstand heeft van marketing, gaat hier ook op. Men lijkt niet gehinderd door enige echte kennis van doelgroepen, communicatie en content. Want het merk IAmsterdam kun je beter op een andere manier laden dan weghalen, die cruiseschepen leggen nu in Rotterdam aan om vervolgens hun passagiers met bussen naar Amsterdam te sturen en die filmpjes bereikten de gewenste doelgroep nooit. Het probleem werd er overigens ook niet kleiner van, sterker nog: in 2023 waren er meer toeristen in Amsterdam dan ooit.
In plaats van symbolische acties is het de hoogste tijd voor een aanpak die wél effect sorteert. En dat lukt Amsterdam niet alleen, zelfs niet in metropoolregio-verband. Het probleem van Amsterdam is ook het probleem van Nederland. Datzelfde geldt voor Giethoorn, de Zaanse Schans of, voor mij dichter bij huis, de Veluwezoom. De overeenkomst tussen al deze plekken die te maken hebben met te veel bezoekers op het verkeerde moment: Nederland heeft geen nationale visie op toerisme. Daarnaast werken het Rijk, de provincies en de gemeenten in het geheel niet samen op dit o zo belangrijke thema. Er wordt, ook nu in de coalitieonderhandelingen, gesproken over de energietransitie, wonen, immigratie en stikstof, maar met geen woord over toerisme. Het is nog steeds geen beleidsthema waar alle overheden en bedrijfsleven in samenwerken. Misschien is het een kwestie van tijd: alle cijfers en alle trends wijzen op een verder groeiend aantal bezoekers aan en in ons land. Er komen bovendien naar verwachting ruim 1,5 miljoen inwoners bij tot 2050 volgens recent onderzoek van het WNF. Het aantal plekken waar het té druk wordt, zal dus alleen maar toenemen. De irritatie, de overlast en de intolerantie als gevolg daarvan natuurlijk ook.
Liever dan daarop te wachten, pak ik samen met jou en met anderen de handschoen op om gezamenlijk een werkende strategie te bedenken. Ik gun ons mooie land, jouw prachtige stad en ons allemaal immers een duurzaam leefbare woonomgeving, maar ook voldoende ruimte voor recreatie en vertier. Graag trek ik daarin samen met jou op; zullen we een afspraak maken?
Hartelijke groeten,
Herre Dijkema
Directeur Toerisme Veluwe Arnhem Nijmegen