Gastvrijheidssector staat voor grote uitdagingen!

Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd 2014 biedt ondernemers volop handvatten

Hans Dominicus (r) overhandigt Trendrapport aan Theo Ruijs (l)

2013 kan voor de toeristische sector de boeken in als het jaar van de omslag. Voor het eerst in jaren daalde het aantal vakanties dat Nederlanders ondernamen. Daar had vooral de korte vakantiemarkt mee te maken, het aantal lange vakanties bleef min of meer stabiel. Nederlanders gingen vooral minder naar het buitenland en in de zomer op vakantie. Daarentegen draaide het inkomend toerisme ondanks de economische crisis als een tierelier. Het aantal buitenlandse gasten dat ons land bezocht steeg met 5 procent naar 12,8 miljoen. Vooral uit Duitsland en België kwamen fors meer toeristen. Ook met de uitstapjes zat het wel goed. Het totaal aantal ondernomen uithuizige vrijetijdsactiviteiten steeg. Dat staat in het Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd 2014: ruim 400 pagina’s relevante marktinformatie, inspiratie en trends!

Minder vakanties

In 2013 daalde voor het eerst in jaren het aantal vakanties (-1,4%) dat Nederlanders ondernamen. Vooral de korte vakantiemarkt had hiervan te lijden (-7,8%). Het aantal lange vakanties bleef met -0,6 procent min of meer stabiel. Nederlanders gingen vooral minder naar het buitenland (-2,4%) en in de zomer (-3,4%) op vakantie. Toch ging nog steeds 81 procent van de Nederlanders vorig jaar op vakantie. Dat is iets minder dan het jaar daarvoor, toen de vakantieparticipatie ook al daalde. Op het hoogtepunt (2011) ging 81,9 procent van de bevolking op vakantie. Algehele conclusie is dat Nederlanders zich de grote vakantie niet laten afpakken maar wel allerhande bezuininigingsstrategieën toepassen door de korte extra vakanties in te ruilen voor dagtripjes. Het totaal aantal ondernomen uithuizige vrijetijdsactiviteiten steeg met bijna 4 procent naar 3,76 miljard.

Inkomend toerisme draait prima

Het inkomend toerisme draaide in 2013 ondanks de economische crisis als een tierelier. Het aantal buitenlandse gasten dat ons land bezocht steeg met 5 procent naar 12,8 miljoen. Vooral uit Duitsland (+9%) en België (+9%) kwamen fors meer (422.000) toeristen. Uit deze twee landen kwam ruim 40 procent van alle buitenlandse toeristen. Het inkomend toerisme is vooralsnog crisisbestendig gebleken. Ongetwijfeld heeft de extra aantrekkingskracht van Amsterdam, met de heropening van het Rijksmuseum en vele andere voor de internationale markt aantrekkelijke evenementen, daar een rol in gespeeld. Daarnaast mag ons land zich in een toenemende belangstelling van toeristen uit BRIC-landen verheugen. Nederland deed het internationaal gezien met een groei van 5 procent niet slecht. Wereldwijd steeg het aantal internationale toeristen vorig jaar met 5 procent, in West-Europa bedroeg de groei 4,2 procent.

Wel structurele problemen voor de sector

Toeristisch Nederland heeft volgens de auteurs van het rapport structureel last van de aanhoudende economische crisis en een stagnerende bevolkingsgroei. Jarenlang heeft de binnenlandse markt kunnen profiteren van een flinke bevolkingsgroei en een florerende economie, maar die tijden zijn voorlopig voorbij. De gemiddelde koopkracht van de Nederlandse bevolking daalde tussen 2008 en 2011 met 3 procentpunten. Een oplopende werkloosheid zorgt daarnaast voor veel onzekerheid. Demografisch heeft de sector moeite met de omschakeling naar nieuwe doelgroepen. Waar een deel van de vrijetijdssector zich lange tijd richtte op gezinnen met kinderen en jongeren, wordt dit de komende tijd minder vanzelfsprekend. Vrijetijdsconcepten zullen vaker inzetbaar moeten zijn voor een dwarsdoorsnede van verschillende doelgroepen, zoals families (van grootouders tot ouders en (klein)kinderen), interessegroepen (fotografieliefhebbers, wandelaars, cultuurzoekers) of individuen die op basis van een gedeelde activiteit, opleiding of levensfase al dan niet in groepsverband activiteiten ondernemen. Verder zullen vrijetijdsbedrijven zich meer moeten richten op eenpersoonshuishoudens of paren zonder kinderen.

De concurrentie komt overal vandaan

Ook de sterke transparantie van de markt en het feit dat de wereld door allerhande lowcostverbindingen onder handbereik is zorgen voor een uitdagend speelveld voor toeristische bedrijven die het van de binnenlandse markt moeten hebben. Daarbij staan de marges door de voor veel bedrijven door toegenomen macht van boekingswebsites, kortingsacties en een kritische, goed geïnformeerde consument sterk onder druk. De service die grote bedrijven bieden aan de consument, in boekingsgemak, betaalmogelijkheden en snelle communicatie via bijvoorbeeld Twitter en Facebook, kunnen ook voor veel kleine spelers een inspiratiebron zijn. Daarnaast komt de concurrentie ook nog eens uit onverwachte hoek, met aanbieders van particuliere overnachtingsadressen zoals Airbnb en Wimdu. De sector ziet zich kortom geplaatst voor een uitermate uitdagend speelveld en zal op zoek moeten naar nieuwe businessmodellen.

Bestelinformatie

Het Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd 2014 is voor € 137,50 te bestellen op de site van NRIT Media, www.nritmedia.nl. Neemt u een abonnement op het Trendrapport, dan betaalt u slechts € 94,50 per jaar. U heeft dan ieder jaar als eerste de meest actuele toeristisch-recreatieve cijfers tot uw beschikking.