Nieuw belastingstelsel kan 50.000 banen in gastvrijheidssector kosten

Het schrappen van het btw-tarief van 6 procent leidt tot een verlies van 55.000 banen in de gastvrijheidssector. Dat blijkt uit onderzoek van NYFER in opdracht van Gastvrij Nederland.

Het kabinet werkt aan een herziening van het belastingstelsel en afschaffing van het lage btw-tarief is een van de opties. "Het is de bedoeling van het kabinet dat de belastingherziening 100.000 nieuwe banen oplevert. Het NYFER-onderzoek laat echter zien dat ruim de helft daarvan al teniet wordt gedaan in onze sector”, zegt voorzitter Kees van Wijk van Gastvrij Nederland. Hij heeft het NYFER-rapport vandaag in Den Haag aangeboden aan de vaste kamercommissie voor Financiën. "Hier is geen sprake van lastenverlichting maar van lastenverschuiving.”

Vraaguitval en minder banen

Gastvrij Nederland pleit vurig voor behoud van het lage btw-tarief om economische groei en werkgelegenheid te stimuleren. Bij afschaffing zullen gastvrijheidsbedrijven genoodzaakt zijn hun prijzen te verhogen, waardoor hun omzet daalt. Bovendien bestaat het risico dat door btw-verschillen omzet weglekt naar België en Duitsland. Volgens het onafhankelijke onderzoeksinstituut NYFER leidt dit tot minder vraag en een daling van de werkgelegenheid met 55.000 banen, zelfs als consumenten als gevolg van lagere loon- en inkomstenbelasting netto meer te besteden hebben.

De gastvrijheidssector bestaat uit alle organisaties en ondernemingen die zich bezighouden met toerisme, recreatie, horeca en vrije tijd, attracties, de cultuursector (waaronder musea, podia, festivals en andere culturele voorzieningen), sportvoorzieningen, evenementen en waterrecreatie.

"Het kabinet heeft de ambitie om met de hervorming van het belastingstelsel 100.000 banen te creëren. Een btw-verhoging voor de gastvrijheidssector spant het paard achter de wagen. Daarmee gaan meer dan 50.000 banen verloren.”

Sector van belang voor onderkant arbeidsmarkt

De gastvrijheidssector is een belangrijke sector van de Nederlandse economie. De sector creëert een toegevoegde waarde van ruim € 17 miljard per jaar en biedt werkgelegenheid aan 475.000 personen, nog afgezien van de 185.000 kleine deeltijdbanen van minder dan 12 uur per week. In tegenstelling tot de meeste andere sectoren heeft de gastvrijheidssector ook over de jaren 2008-2013 nog voor groei van de werkgelegenheid gezorgd. Daarbij biedt de sector relatief veel banen voor mensen met een beperkte opleiding. De sector is daarmee een belangrijke motor voor werkgelegenheidsgroei aan de onderkant van de arbeidsmarkt. "Het kabinet moet zich realiseren dat verlies van banen in deze sector werkgelegenheidsproblemen zal veroorzaken voor juist deze kwetsbare groepen werknemers.”

Heftige concurrentie

De gastvrijheidssector heeft volgens de onderzoekers van NYFER te maken met heftige concurrentie. In vrijwel alle subsectoren neemt het aanbod sterker toe dan de vraag. Daardoor staan bezoekersaantallen, prijzen en resultaten onder druk. Teruglopende bruto opbrengsten beperken de mogelijkheden om te blijven investeren in kwaliteit en vernieuwing, wat essentieel is voor de continuïteit op langere termijn. Afschaffing van het verlaagde btw-tarief komt bovenop andere lastenverzwaringen en jaagt de sector op extra kosten die zullen moeten worden doorberekend aan de klant. Door dalende vraag zal de productie afnemen.

Btw-verhoging van 6 naar 21% leidt tot een productieverlies van € 1,5 miljard in de sector zelf en € 0,35 miljard bij toeleverende sectoren. Dit gaat gepaard met een verlies van 55.000 banen. Als de btw met 2% wordt verhoogd (van 6 naar 8%) bedraagt het productieverlies € 250 miljoen en gaan 7.500 banen verloren.

Ervaringen in andere landen negatief

De gevoeligheid van de sector voor hoge btw-tarieven wordt bevestigd door ervaringen in andere landen. In Frankrijk, Duitsland, België en Zweden zijn btw-tarieven in de gastvrijheidssector juist verlaagd in plaats van verhoogd, met gunstige effecten voor de werkgelegenheid en de investeringen in onderhoud en kwaliteitsverbetering. Letland, dat in 2009 de btw op logiesverstrekking verhoogde, moest deze maatregel terugdraaien toen bleek dat duizenden personen hun baan verloren en de socialezekerheidsuitgaven sterk opliepen. Nadat de maatregel (gedeeltelijk) was teruggedraaid, kon de daling van bezoekersaantallen tot staan worden gebracht en nam ook de werkgelegenheid weer toe.

De Tweede Kamer houdt op 25 maart een belangrijke hoorzitting over de toekomst van het belastingstelsel.