Brede discussie voor de Nationale Wetenschapsagenda gaat voortvarend verder
Democratische weg naar een breed gedragen onderzoeksagenda
De achtergrond is dat het kabinet de toppositie van de Nederlandse wetenschap verder wil versterken. Het kabinet wil middelen en energie gerichter gaan inzetten, met oog voor wetenschappelijke sterktes, maatschappelijke vraagstukken en economische kansen, een koers die ook al is ingezet met o.a. het topsectorenbeleid ("innovatie en verdienkracht”). Nieuw is dat uitdrukkelijk toegepast onderzoek (door o.a. Centres of Expertise) uitdrukkelijk valt onder deze agenda. De onderzoeksagenda wordt opgebouwd vanuit drie perspectieven: vragen die het meest relevant zijn voor de wetenschap zelf (Science for Science), voor het oplossen van maatschappelijke vraagstukken (Science for Society) en voor het benutten van economische kansen (Science for Competitiveness). Doel is universiteiten en hogescholen, bedrijfsleven en de maatschappij sterker aan elkaar te koppelen. Samenwerken en kenniscirculatie worden als essentieel gezien.
CELTH organiseerde eind april voor de bij toerisme, leisure en hospitality betrokken hogescholen in Nederland een discussie om de belangrijkste onderzoeksvragen op dat terrein samen met de industrie te formuleren. Deze vragen oogsten veel waardering door de bede maatschappelijke focus en onderbouwing.
In totaal werden door opleidingen, de industrie en individuen 11.700 vragen ingediend (40% vanuit groepen (zoals die door CELTH is gevormd), 60 % vanuit individuen). Een team olv Alexander Rinnooy Kan en Beatrice de Graaf is binnen NWO aan de slag met het terugbrengen van deze vragen in concrete onderzoeksthema’s. Daartoe werden drie conferenties gehouden in Den Haag met wetenschap en bedrijfsleven.
De vragen van de TL&H sector vielen, begrijpelijkerwijs
voornamelijk onder science for competitiveness. De inleiders van deze
conferentie, minister Kamp, voorzitter MKB Nederland en de voorzitters van de
NWA, benadrukten de noodzaak voor innovatie in het MKB, waar Nederland
achterblijft in de wereld: 12% werkt met universiteiten samen, tegen 36% in de
rest van de wereld.
De vraag is natuurlijk wel of MKB bedrijven zich willen verbinden aan ongebonden onderzoek. Dat onderzoek moet, voortkomend uit nieuwsgierigheid en fundamenteel onderzoek of toegepast onderzoek uiteindelijk leiden tot spectaculaire innovaties via bedrijfsleven voor de eindgebruikers in de markt. Die keten moet sterker in beeld komen.
In de groepsgewijze discussies, waarin de vragen werden gewogen en geclusterd door de aanwezigen, bleek dat toerisme, leisure & hospitality als sector nog (te) weinig in beeld is. De vragen die eerder waren ingediend waren slechts deels herkenbaar in de 248 vragen uit de 11.700 die werden beoordeeld. Lering die daaruit getrokken kan worden is dat onze sector zich met en middels alle betrokkenen consistenter, eensgezinder, eenduidiger en luider zal moeten laten horen in de maatschappelijke en andere discussies, om ooit als topsector te kunnen worden gezien.
Een paar aandachtsgebieden bleven echter duidelijk overeind: Healthy Ageing (lees gezond blijven leven en werken), inclusief de ondersteunende rol van leisure en entertainment hierbij, Smart Cities en hoe metropolen goed kunnen functioneren (inclusief capaciteitsbeheersing en sociaal-maatschappelijke balans) en waar verdienen we op termijn ons brood mee en de concurrentiekracht van de Nederlandse economie behouden (effecten sharing op gastvrijheidsindustrie en nieuw verdienmodel), terwijl andere vragen als de relatie met arbeidsmigratie, de mentale effecten van gastvrijheid op het individu alleen geïntegreerd in andere (topsector) thema’s werden besproken en vastgelegd.
Thom de Graaf en Kan en Alexander Lundqvist (Topsector HTSM) gaven bij de afsluiting aan dat het van groot belang is dat de sectoren zich herkennen in maar ook geïnspireerd worden door de wetenschapsagenda. Immers, dat is een randvoorwaarde voor draagvlak en gezamenlijke financiering. De komende maanden wordt de discussie op het web in blog-vorm voortgezet (zie www.wetenschapsagenda.nl ), om uiteindelijk in september in een white paper te worden gevat. U allen bent dus aan zet om deel te nemen aan de discussie. Laat die kans niet voorbij gaan!