Horeca is hersteld van crisis, cafés grote achterblijver

De Nederlandse horeca heeft zich van de financieel-economische crisis in 2008 hersteld. De omzet ligt nu weer boven het niveau van 2007. De verschillen zijn evenwel groot. De verkopen van cafés liggen nu al bijna twee jaar lang ruim een kwart onder het niveau van het topjaar 2007. Waar andere delen van de traditionele horeca, zoals restaurants en hotels, het volume (grofweg het aantal consumpties en overnachtingen) zien herstellen, blijven cafés ver achter. Grote motor achter het herstel zijn de hotels. Dit meldt CBS vandaag.

Omzet nog steeds onder niveau van 2007

Cafés zijn veruit de slechtst draaiende branche binnen de traditionele horeca. Hun omzet ligt zowel in waarde als in volume het verst achter op de niveaus van vóór de crisis. De omzet van cafés ligt in de eerste drie kwartalen van 2015 ongeveer 7 procent onder het niveau van 2007. De prijzen in cafés liggen in 2015 ruim een kwart hoger dan in 2007. Deze prijsstijging is groter dan bij andere horecabedrijven en ook groter dan de inflatie in Nederland in die periode. Het volume van de café-omzet ligt ruim een kwart onder het niveau van 2007.

Figuur 1: Omzetontwikkeling waarde traditionele horeca, index 2010=100

Rookverbod en crisis vielen samen

In juli 2008 ging het rookverbod in bij de horeca. In de kwartalen die daar op volgden bleef de omzetontwikkeling van cafés achter in vergelijking met de rest van de horeca. Maar ook in latere jaren bleven cafés het slechter doen dan restaurants en hotels. Medio 2010 zette bij hotels en restaurants geleidelijk het herstel in, terwijl cafés verder achteruit gingen.

Hotels grote motor in de horeca

Het omzetvolume van de andere delen binnen de traditionele horeca (hotels en restaurants) is in de eerste drie kwartalen van 2015 zelfs gestegen tot iets boven het niveau van vóór de financieel-economische crisis. Deze stijging komt door volumegroei bij de hotels, restaurants lopen nog bijna 4 procent achter op het omzetvolume van vóór de crisis. In de grafiek wordt overigens de waardeontwikkeling (volume en prijs) weergegeven. Dan doen de restaurants het zelfs beter dan de hotels wat door grotere prijsstijgingen in de restaurants wordt veroorzaakt.

Veel minder cafés

In 2008 telde Nederland nog ruim 13 duizend cafés. Begin 2015 was dit aantal met 13 procent gedaald tot ruim 11 duizend. De grootste dalingen deden zich in deze periode voor in de provincies Groningen, Drenthe en Limburg waar het aantal cafévestigingen met ruim 20 procent terugliep. Flevoland was de enige provincie met een toename van het aantal cafés. De meeste cafés zijn gevestigd in Noord-Holland (2 100), de minste in Flevoland (110).

Per hoofd van de bevolking heeft Limburg de meeste cafés, per 10 duizend inwoners zijn er 11 cafés. Flevoland blijft hier ruim bij achter: op 10 duizend inwoners zijn er nog geen 3 cafés. Ook de provincie Utrecht heeft relatief weinig cafés: per 10 duizend inwoners zijn er iets meer dan 4 cafés.