Hoe heeft de Nederlandse horeca in het 1e kwartaal gepresteerd?

Vorige week kwam het CBS met nieuwe omzetcijfers in de Nederlandse horeca. Daar vergelijkt het statistisch bureau steeds het nieuwe kwartaal met het voorgaande wat in de economie gebruikelijk is. In onze seizoensbranche is een vergelijking met hetzelfde kwartaal een jaar eerder een betere maatstaf. Gelukkig neemt het CBS ook deze vergelijking mee in haar Kwartaalmonitor Horeca.

Toch maar even de kwartaal op kwartaalvergelijking, die wel voor seizoensinvloeden gecorrigeerd is. Dan is in het eerste kwartaal van 2016 de omzet in de Nederlandse horeca met 0,7 procent gegroeid (ten opzichte van 4e kwartaal 2015). Dit is toe te schrijven aan gestegen prijzen. Het volume, het aantal consumpties en overnachtingen, daalde iets. De omzet van de horeca nam in het eerste kwartaal van 2016 minder sterk toe dan gemiddeld in 2015. Toen was de toename gemiddeld 1,5 procent per kwartaal.

Al elf kwartalen op rij groei

Vergelijken we de omzet in het eerste kwartaal 2016 met het eerste kwartaal 2015 dan ontstaat een heel ander beeld met een omzetgroei voor de hele horeca van 6,9 procent. De omzet groeit hierdoor al elf kwartalen op rij. Ook de werkgelegenheid en het aantal starters bleven groeien. In de eerste twee maanden van het eerste kwartaal waren er ook meer hotelovernachtingen dan in dezelfde maanden een jaar eerder. Er waren verder beduidend minder faillissementen dan in het vierde kwartaal. Het ondernemersvertrouwen nam weer toe, waarmee het record van het vierde kwartaal van 2015 wordt gebroken.

Sterke groei in alle branches

Alle branches binnen de horeca boekten een omzetgroei van bijna 6 procent of meer. Dat Pasen dit jaar in het eerste kwartaal viel, zou de extra groei ten opzichte van vorig jaar deels kunnen verklaren. Net als in het vorige kwartaal was de groei het grootst bij de snackbars, inclusief lunchrooms en ijssalons (9,3 procent), gevolgd door kantines en catering (7,7 procent) en restaurants (7,2 procent). Ook de hotels deden het opnieuw goed met 5,9 procent meer omzet. De cafés, ten slotte, zetten 5,7 procent meer om. In de hele branche kwamen er, net als in het vierde kwartaal van 2015, bijna 900 bedrijven bij. Het totaal is nu 51,6 duizend.

Prijzen lopen op

De prijzen in de traditionele horeca (exclusief verblijfsrecreatie, kantines en catering) lagen 2,5 procent hoger dan een jaar eerder. Dit betekent dat de omzetgroei van 7,0 procent voor het grootste deel voortkomt uit de verkoop van meer consumpties en overnachtingen. De prijsstijging was voor het laatst zo hoog in het vierde kwartaal van 2011. De inflatie was met 0,6 procent beduidend lager dan in dezelfde periode vorig jaar. In 2015 was de prijsstijging van de traditionele horeca ook al hoger dan in 2014. Die trend zet in 2016 dus door.

Meer werkgelegenheid

De omzetgroei in de horeca heeft ook voor meer werkgelegenheid gezorgd. Het aantal vacatures is sterk toegenomen. In het eerste kwartaal kwamen er 21 duizend vacatures bij. Daarmee wordt het groeirecord geëvenaard van het tweede kwartaal van 2015. Aan het eind van het eerste kwartaal stonden er bijna 13 duizend vacatures open, en ook dat is het hoogste aantal sinds de crisis van 2008. Een jaar geleden stonden er aan het eind van het eerste kwartaal bijna 2 duizend vacatures minder open.

Ondernemersvertrouwen verbeterd

Het vertrouwen van de horecaondernemers is verbeterd ten opzichte van het eerste kwartaal. De stemmingsindicator staat nu op +13. Dat is het hoogste niveau sinds het vierde kwartaal van 2010.

Groei bij hotels zakt iets in

De omzet van hotels, pensions en conferentieoorden steeg voor het elfde kwartaal op rij ten opzichte van een jaar eerder. De groei in het eerste kwartaal van 2016 kwam uit op 5,9 procent, vergeleken met het eerste kwartaal van 2015. Dat is iets minder dan in het vierde kwartaal (6,8 procent). De stijging over het hele jaar 2015 was met 6,5 procent iets hoger was dan het jaar ervoor, toen 6,1 procent meer omzet werd behaald.

Sterke groei in overnachtingen

Het aantal overnachtingen in hotels steeg in de eerste twee maanden van 2016 met 12,0 procent ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. De groei is daarmee sterker dan in eerdere kwartalen. Al sinds het derde kwartaal van 2013 is het aantal hotelovernachtingen ieder kwartaal hoger dan in de overeenkomstige periode het jaar ervoor. Buitenlandse gasten zorgden voor de meeste groei (14,7 procent meer overnachtingen). Nederlanders brachten 9,3 procent meer nachten door in hotels.