Gidsen op weg met Virtual Reality

Met een klein beetje steun van de Europese Unie hebben zeven partners in vijf Europese landen grote stappen gezet in de innovatiekracht van gidsen en gidsenorganisaties. In twee jaar tijd is met een totaal budget van € 273.555 een online cursusplatform opgezet, een train-the-trainer programma uitgevoerd en is een toolkit voor gidsenorganisaties ontwikkeld. In België trok Toerisme Vlaanderen de kar en in Nederland haakte NHTV aan. Belangrijke thema’s waren interculturality, sustainability and experiential guiding.

Eind augustus was in het Antwerpse Sint-Felixpakhuis de slotconferentie van Innoguide 2.0 waar de resultaten werden gedeeld en een nieuwe fase werd aangekondigd waar sterk wordt ingezet op de integratie van virtual reality in het gidsen.

De partners van Innoguide 2.0

Traditionele wereld doorbreken

Projectcoördinator Petra Huyst van Toerisme Vlaanderen legt uit wat de aanleiding was voor Innoguide 2.0. "We merkten in het eerste project, Innoguide 1.0, dat de gidsenopleidingen erg traditioneel waren. Dat thema’s als interculturality, sustainability en experiential guiding niet zo aan bod kwamen en er nog ruimte was voor verbetering. We zagen tegelijkertijd in het gidsenwereldje heel wat initiatieven ontstaan die juist weggingen van het klassieke gidsenwerk. Denk aan local greeters of bewoners die zelf allerlei initiatieven ontplooien. We wilden gidsen triggeren om het eens op een andere manier aan te pakken.” Innoguide 2.0 moest de gidsenwereld verder professionaliseren en gidsen stimuleren outside the box te denken. "De klant vraagt ook andere dingen, is niet meer tevreden met louter feitenkennis maar wil tijdens een rondleiding ook meer beleving”, zegt Petra die hoopt dat in de toekomst de gids dan nog meer klantgericht gidst en meer in de schoenen van de eindgebruiker durft te staan. "Sommige gidsen houden te veel vast aan het verhaal dat ze willen vertellen. ‘Mijn verhaal is mijn verhaal, of ik nu voor een groep architecten sta of voor een schoolgroep.’ Maar dat is niet altijd de goede manier.”

Het team van Innoguide 2.0

Derde van links is Petra Huyst van Toerisme Vlaanderen, tweede van rechts is Brigitte Ars van NHTV

Veel bereikt in twee jaar tijd

Binnen Innoguide 2.0 is in een korte tijd heel veel bereikt. Er is een mooie en toegankelijke website gemaakt (www.innoguidetourism.eu), met een online lesplatform rond de drie thema’s, blogs en video’s. In de verschillende partnerlanden zijn workshops in het kader van train the trainer georganiseerd. Zo werden trainingen gegeven in Mechelen, Breda, Amsterdam, Rotterdam, Helsinki, Zagreb en Aarhus. "Daar hebben we echt goede respons op gehad”, vertelt Petra. "Het was van een grote meerwaarde dat mensen elkaar goed leerden kennen en vooral ook van elkaar konden leren.” Gids Els Verlinde vult aan: "Het was verrassend hoe snel we nieuwe steden en experiences ontdekten maar ook mooi om te zien hoe verschillend we dat allemaal deden.” Verder zijn in het project tools voor gidsenorganisaties ontwikkeld waarmee ze zelf hun customer journey in kaart kunnen brengen. Gidsen kunnen op de website een kleine quiz doen waar ze in vijf vragen met elk vijf antwoorden ontdekken wat voor een type gids ze zijn. Ben je als gids een entertainer, interactieve innovator, duurzame bewaker, een culturele boodschapper of een ijsbreker? Gidsen zijn uiteraard niet 1 bepaalde vaste typologie, maar vertonen veelal kenmerken van verschillende typologieën. Toch kan zo’n quiz je even doen stilstaan bij wat voor gids je bent of zou willen zijn. Bewustmaking is toch één van de hoofddoelen van de tools van Innoguide.

Het E-learningplatform

Op weg naar Innoguide 3.0

Grote vraag is natuurlijk of Innoguide in gidsenland is geland, Petra: "Dat hopen we. Dit event vandaag en de reacties van de mensen stemmen me positief. Je wilt mensen bewust maken en motiveren om verder te kijken. Maar we zijn ook realistisch. Als dit project geen follow-up krijgt dan dreigt het stil te vallen.” En daar haalt Petra een heikel punt aan in zoveel Europese projecten. Als de financiën opdrogen, dreigt de opgebouwde kennis en ervaring verloren te gaan. Toerisme Vlaanderen die in het verleden de kar heeft getrokken heeft het stokje nu overgedragen aan ViaVia Tourism Acadamy in Mechelen die de website blijft hosten en een derde projectfinanciering aanvraagt voor een nieuwe uitdaging in gidsenland: "De grote uitdaging zal worden om in de gidsenwerking virtual reality te omarmen. Om het niet als een bedreiging te zien maar als een aanvulling op het gidsen zoals het nu gebeurt. We willen dat integreren in het bestaande project. Want wat we hebben willen we behouden”, stelt Petra optimistisch.

Virtual reality is makkelijker dichterbij dan je denkt

En om gidsenland alvast enthousiast te maken over Guiding Virtual Reality was Marnix van Gisbergen van NHTV uitgenodigd om uit te leggen hoe virtual reality gidsen kan helpen een traditionele tour om te bouwen naar een overall experience. Virtual reality is makkelijker en dichterbij dan velen denken. De tijd dat je een speciale bril met een sterke computer nodig had, ligt achter ons en met een cardbord voor je smartphone ligt virtual reality onder handbereik. Aan de productiekant zijn 360-gradencamera’s zeer betaalbaar geworden en daarmee voor iedereen toegankelijk. Virtual reality is zo krachtig omdat de locatie van de gebruiker bekend is, zijn bewegingen worden gevolgd, je geluid toe kunt voegen en je daarmee zijn of haar wereld kunt manipuleren.

De recente geschiedenis van Virtual Reality

Mis de boot niet!

Kansen in gidsenland zijn er bijvoorbeeld door het leggen van een laag over de werkelijkheid. In die laag kun je meer informatie geven, laten zien hoe de straat er 100 jaar geleden uitzag of in gebouwen kijken. Van Gisbergen waarschuwde de aanwezige gidsen voor een tamme afwachtende houding: "Als je niets doet, mis je de boot en leggen anderen een virtual reality over jouw werkelijkheid.” Volgens van Gisbergen gaat het uiteindelijk om de beleving die je als gids biedt. Als virtual reality die beleving kan verdiepen, moet je die met beide handen aangrijpen. Mooie voorbeelden zijn er al. Wat dacht je van een 360-graden virtual reality tour in het nog niet verwoeste Pompei of een virtual reality wandeling door Stonehenge. Tips voor de gidsen had van Gisbergen genoeg:

• On- en offline: Zorg dat je ook een gids in VR bent maar bedenk wel dat VR iets moet toevoegen;
• Tijd: Laat met VR je gasten een andere tijd of seizoen zien;
• Evenement: Laat je gasten bepaalde evenementen meemaken die al geweest zijn of geef ze toegang tot niet toegankelijke locaties;
• Persoon: Laat je gasten de locatie vanaf verschillende gezichtspunten zien;
• Verhaal: Stimuleer herhaalbezoek door op dezelfde locatie nieuwe verhalen te vertellen;
• Interactie: Gasten kunnen met VR in het verhaal participeren

Tot besluit had Petra nog wel wat advies voor gidsen: "Think outside the box en wees open minded. We weten dat dat makkelijker gezegd is als gedaan maar wees vooral niet bang voor nieuwe ontwikkelingen.”

Bekijk hier onder de video met de uitleg over Innoguide: