Festivalsector trekt recordaantal bezoeken in 2015
Friesland ziet sterke stijging aantal festivals

In 2015 nam het aantal festivals met 4,5% toe naar 837 festivals, dit is de sterkste stijging sinds 2013. Parallel aan de festivalgroei, nam ook het bezoekaantal toe met bijna 3%. In 2015 bezocht een record aantal mensen de Nederlandse festivals. De markt was goed voor ruim 23 miljoen bezoeken. Amsterdam lijkt zijn plafond te bereiken maar andere steden groeien lustig door.
De 2105 festivalbezoekers gaven bovendien meer uit dan het jaar ervoor: € 513 miljoen in totaal. Muziekfestivals zijn duidelijk populaire evenementen. Bijna 70% van alle kunst- en cultuurfestivals zijn muziekfestivals, waar maar liefst 14,4 miljoen bezoekers op afkomen.
Verschuiving in festivals
2015 betreft een geslaagd jaar voor kunst- en cultuurfestivals in Nederland. Door een toename in het aantal festivals en door een verschuiving van kleinschalige naar middelgrote festivals, zijn de festivalbezoeken met 2,7% gestegen. De middelgrote festivals (10.000 tot 50.000 bezoeken) zijn met 27% het meest gestegen ten opzichte van 2014. Dit wordt veroorzaakt door een aantal nieuwe festivals en festivals die in omvang zijn gegroeid. De meerderheid van de festivals – ongeveer 29 – trekt tussen de 5.000 en 10.000 bezoeken.
Bezoeken en festivals
Bron: Respons
Muziekfestivals genereren 62% van totale festivalbezoeken
Nederland telt 572 muziekfestivals, wat gelijk staat aan 68% van alle kunst- en cultuurfestivals. Met 14,4 miljoen bezoeken zijn het verreweg de best bezochte evenementen. Het is daarom duidelijk dat muziekfestivals één van de meest populaire evenementen zijn in Nederland.
"De danceindustrie, onder meer door ID&T, Q-Dance en Extrema, steekt met kop en schouders boven de Nederlandse evenementenexporteurs uit. Het Nederlandse dancefestival is inmiddels een sterk exportproduct geworden” schrijft Lex Kruijver, directeur van Respons, in het voorwoord van de Festival Monitor. De bestedingen in deze festivalcategorie blijven ook niet achter. De bestedingen op muziekfestivals zijn vorig jaar met 9,0% gestegen naar €513,1 miljoen. Dit is 76% van totale festivalbestedingen. De gemiddelde besteding van een muziekfestivalbezoeker komt uit op € 37 per festival.
Verhouding bestedingen per categorie (in miljoenen euro)
Bereikt Amsterdam de festivalgrens?
Het aantal kunst- en cultuurfestivals in de gemeente Amsterdam in 2015 is niet verder gestegen. Er is zelfs één festival minder georganiseerd in de hoofdstad. Dit in tegenstelling tot de andere grote steden Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Eindhoven die het afgelopen jaar allemaal een stijging lieten zien. Desondanks is het aantal festivals in de gehele provincie Noord-Holland met 10% toegenomen. Gemeenten als Alkmaar, Zaanstad en Haarlem lijken te profiteren van het ‘festivalplafond’ in Amsterdam. Opvallend is dat niet alleen de omliggende gemeenten van Amsterdam hier profijt van hebben maar misschien zelfs omliggende provincies. De sterkste stijging in festivals is namelijk te vinden in de provincie Friesland. Tevens bezit Friesland met een aantal van 43 de meeste festivals van de drie noordelijke provincies
Lichtkunstfestivals en filmfestivals zijn publiektrekkers
Qua entreeheffende evenementen doet het Amsterdam Dance Event (ADE) het het best. Dit festival is voor de derde keer op rij koploper in de ranglijst van de top 25 entreeheffende festivals. Daaropvolgend komt International Film Festival Rotterdam (IFFR) en op de derde plek staat het Amsterdamse filmfestival IDFA. Opvallend is dat naast deze filmfestivalbroertjes, in de ranglijst gratis festivals, de twee lichtkunstfestivals een tweede plaats delen. Zowel GLOW als Amsterdam Light Festival worden bezocht door 730.000 bezoekers.
Festival Monitor
Bovenstaande feiten zijn afkomstig uit de Festival Monitor 2016 die onderzoeksbureau Respons heeft opgesteld voor de Vereniging van EvenementenMakers (VVEM) en Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals (VNPF). De Festival Monitor (hardcopy) bevat naast een uitgebreide analyse van de markt ook de ranglijsten en profielen van de 25 grootste gratis toegankelijke en de 25 grootste entreeheffende festivals.