Arend Hardorff: Het buitenland kijkt naar ons en wij moeten ons op het buitenland richten
Afscheidsinterview van directeur NHTV Academy for Leisure die overstapt naar Hotelschool The Hague
Wat ga je vanuit NHTV meenemen naar de Hotelschool The Hague?
"Dat is best moeilijk te zeggen omdat ik de hotelschool nog onvoldoende ken. Ik moet de mensen nog leren kennen om in te schatten wat de sterke punten en mogelijke verbeterpunten zijn. Maar wat ik nog los van die analyse meeneem, is de innovatieve manier van onderwijs geven op NHTV.”
Wat is er innovatief
aan het onderwijs bij NHTV?
"Bij NHTV zijn we in staat om bestaande noties van de rol van de student, de rol van de docent maar ook de rol van het werkveld ter discussie te stellen en de waardeketen opnieuw te definiëren. Wij proberen een situatie te creëren waarin studenten niet alleen maar consument van onderwijs zijn maar veel meer co-producent van onderwijs worden. Dus veel meer autonomie en sturingsinstrumenten hebben om het curriculum te sturen, cases in te brengen en hun netwerk bij het onderwijs te betrekken. Dat betekent dat we docenten hebben die in veel meer rollen acteren dan alleen de alwetende goeroe voor de klas. Soms zijn ze inderdaad die goeroe maar op andere momenten leren ze zelf ook, net als de studenten. We proberen met studenten, docenten en werkveld tot interactieve situaties te komen die heel contextgebonden zijn. Waardoor een werkveld ook in andere rollen terecht komt dan alleen van ‘wij verstrekken een opdracht en we horen wel wat de uitkomst is’. Als je ziet wat wij met de Efteling en CLC VECTA doen, dat is allemaal gericht op het durven herdefiniëren van de traditionele onderwijsrelaties waardoor het voor iedereen meer waarde krijgt.”
Wat is je drive zodat je hier elke dag weer enthousiast over de drempel stapt?
"Ik vind de vrije tijd mateloos fascinerend in de keuzes die mensen maken, hoe ze hun vrije tijd besteden, wat dat voor hen persoonlijk betekent maar ook voor de maatschappij als geheel. Wat ik heel interessant vind, is de mix van cultuur, sport, evenementen, recreatie, hobby’s en digitaal mediagebruik. Dat ik het management ben ingegaan, was vanuit een behoefte om ergens invloed op uit te oefenen. Omdat ik ideeën had en het leuk vind om in een rol te zitten waar je dingen voor elkaar kan krijgen.”
|
"Ïn ons eerste jaar moeten we ze van
de consumentenstand naar de producentenstand zien te krijgen" Arend Hardorff |
Waarvoor leiden jullie op? Leisure Management wordt nog al eens een pretstudie genoemd.
"Ja, we zijn een hele prettige opleiding maar zeker geen pretstudie. Aan de ene kant is het natuurlijk fantastisch dat studenten van hun hobby hun beroep mogen maken. Maar studenten moeten zich wel realiseren dat zelf op een festival rond te lopen wat anders is dan 365 dagen per jaar in een organisatie werken die dat mogelijk maakt. In ons eerste jaar moeten we ze van de consumentenstand naar de producentenstand zien te krijgen. Sommigen hebben daar moeite mee want ondanks onze voorlichting en meeloopdagen dringt die boodschap niet altijd goed door. Want net als veel opleidingen heeft ook deze opleiding een percentage uitvallers van studenten die er iets anders van verwacht hadden. Maar degene die om de juiste redenen doorgaan kunnen hier een prachtige studie doen en van hun hobby hun beroep maken. De tijd van pretstudie in een niet relevantie sector hebben we wel achter ons gelaten. Ondertussen is 8% van de werkgelegenheid in Nederland in deze sector. Ook nog eens werkgelegenheid die niet makkelijk verplaatsbaar is. Het feit dat we onderzoek doen en ons veel meer in het publieke debat gemengd hebben, heeft het verhaal van pretstudie ook wel gekanteld. Bijna elke twee weken worden we wel door journaals of nieuwsrubrieken opgebeld omdat ze weten dat als het gaat om toerisme en vrije tijd je bij NHTV moet zijn. Hier zijn mensen die weten waar ze het over hebben, ze kunnen het onderbouwen. Het is geen flauwekul wat hier gebeurt.”
Wat zou je zeggen tegen een werkgever die geen NHTV-er wil aannemen?
"Iedereen in de wereld moet veranderen en je hebt personeel nodig dat niet in dezelfde paradigma's blijft rond denken maar getraind is om te denken, waarom deden we het ook alweer en wat kan ik nog meer gebruiken? Iemand die meer geleerd heeft dan in één setting één specifiek trucje te doen. Want dan is het nog maar de vraag of die persoon in een andere setting een ander trucje nog gaat leren.”
"Onze mensen kunnen zowel
transsectoraal als multidisciplinair denken en zullen altijd die consument
centraal stellen" Arend Hardorff |
We zien steeds meer branchevervaging en ook andere domeinen claimen de vrije tijd. Moeten leisuremensen daar niet meer de leiding nemen?
"Je ziet een enorme branchevervaging tussen de sectoren, poppodia die evenementen organiseren, evenementen die met retail aan de slag gaan en ga zo maar door. Wat de kracht is van mensen die in leisure zijn opgeleid, is dat ze niet subsectoraal denken. Een sportmanager zal de oplossing altijd binnen de context van sport zoeken. Het voordeel van vrijetijdsmanagers en wetenschappers is dat zij ervan doordrongen zijn dat een dagje Efteling net zo hard concurreert met boodschappen voor je oma doen of een festival bezoeken, of toch gewoon die amateurvoetbalwedstrijd spelen. Onze mensen kunnen zowel transsectoraal als multidisciplinair denken en zullen altijd die consument centraal stellen. Ze worden daarbij niet gehinderd door conventies waar een sector ophoudt. Dat is de kracht, juist in een tijd waar consumenten alleen maar zapperiger worden in hun gedrag.”
Hebben jullie als NHTV concurrentie van algemene management opleidingen?
"In de arbeidsmarkt heb je altijd concurrentie. Ik zou het niet eens gezond vinden als alle medewerkers van de Efteling NHTV zouden hebben gedaan. Ik denk juist dat de diversiteit van je werknemers maakt dat je bent toegerust voor de uitdagingen die op je afkomen. Het werkveld ziet wel dat onze studenten in essentie snappen wat het is om mensen een vrijetijdsbeleving te bezorgen. Bij ons staat vanaf dag 1 het experienceperspectief centraal. Studenten realiseren zich vaak pas als ze gaan werken dat ze anders zijn dan mensen die bijvoorbeeld voor logistiek of efficiency zijn opgeleid. Die zijn minder op de eindgebruiker gericht maar veel meer op de efficiency van een proces. Terwijl onze studenten altijd gericht zijn op de vraag of het met een verandering nu toffer of minder tof wordt voor de mensen die een kaartje kopen. Onze student zal altijd door de ogen kunnen zien van de mensen voor wie je het doet. Het is geen tastbaar product wat we verkopen, het gaat om beleving. En daar spelen andere dingen een rol in dan wanneer je een fiets of een pot pindakaas verkoopt. Dat is een soort DNA dat we er vanaf dag 1 in rammen.”
Als je kijkt naar de Academy for Leisure van NHTV, hoe verhoudt jullie opleiding zich tot andere leisureopleidingen bij andere HBO's?
"Laat ik drie verschillen noemen. De helft van de studenten die in Nederland leisure studeren doen dat op NHTV; de andere helft verdeeld over de drie andere instituten. Nu is de grootste zijn geen prestatie en daarmee kom ik op mijn tweede punt: door de omvang hebben we voldoende kritische massa om vier bijzondere tracks te creëren die door het werkveld sterk herkend worden. Bijvoorbeeld Attraction & Theme Parks Management dat we samen met onze Academy for Tourism en onze Academy for Hospitality and Facility Management hebben ontwikkeld. We zien dat vanuit de sector heel veel belangstelling is voor studenten die deze track hebben afgerond. Want er is geen instituut in de wereld die specifiek studenten opleidt voor de attractieparkenwereld. Wij kunnen dat omdat we onderdeel zijn van een groter geheel waardoor we studenten met de juiste motivatie selecteren om één van die veertig studenten te zijn die in zo'n track terecht komt. Een derde punt dat wezenlijk verschilt, is dat we naast een HBO-bachelor en master ook academische bachelor- en masteropleidingen aanbieden. Er is daardoor een kenniscultuur en oriëntatie ontstaan die haast niet te creëren is als je alleen HBO-bacheloronderwijs verzorgt.”
Wat heb je bij NHTV voor elkaar gekregen?
"Ik denk dat we binnen Leisure Management heel veel toffe en bijzondere dingen deden maar misschien onvoldoende daarover het commitment vanuit het werkveld hadden. Omdat zij ook zoekende waren en niet goed wisten voor welke functie welke student werd opgeleid. De nieuwe tracks binnen onze bacheloropleiding hebben daarin heel veel helderheid verschaft. International Event Management, Attractions & Theme Parks Management, Cultural Venue Management en Social Innovation zijn hele herkenbare outlets voor de sector. Ik ben trots dat we flexibel, marktgericht zijn maar tegelijkertijd trouw zijn aan bepaalde principes en visies over onderwijs en hoe we mensen opleiden. Dus niet alleen, u vraagt en wij draaien. Verder hebben we de universitaire bachelor en master Leisure and Tourism Studies van Tilburg University kunnen overnemen. Het feit dat we daar de afgelopen maand opnieuw succesvol voor zijn geaccrediteerd, bewijst dat het helemaal niet raar is dat een HBO-instituut ook universitaire opleidingen aanbiedt.”
Wat zou je hier nog hebben willen doen?
"De internationalisering had wat mij betreft sneller mogen verlopen. Dan merk je wel dat zo'n onderwijsinstelling toch een beetje een olietanker is. Bij NHTV is de international classroom een cruciaal element in de onderwijsvisie en dan helpt het als minimaal de helft van de klas uit niet-Nederlanders bestaat. Dat gaat vooruit, maar met kleine stapjes. We hebben op de Nederlandse studentenmarkt een hele goede positie maar dat betekent dat je er eigenlijk nog meer buitenlanders tegenover moet zetten, wil je tot een bepaalde mix komen. Dat is niet mislukt maar in een ideale wereld waren we verder met een gezonde balans.”
Maar het debat in Nederland rond Engelstalig onderwijs gaat toch precies de andere kant op?
"Daar ben ik het dan ook absoluut niet mee eens. Het buitenland kijkt naar ons en wij moeten ons op het buitenland richten. Wij moeten met buitenlandse bedrijven case studies doen die leiden tot publicaties in zowel wetenschappelijke journals als buitenlandse vakbladen die door buitenlandse bedrijven worden gelezen. Dan moet je op een ander level gaan opereren en dat kan niet als Nederlandstaligheid de norm is. Hoe jammer ik dat ook vindt want Nederlands is een prachtige taal maar Engels is nu eenmaal zowel de internationale taal van de wetenschap als van toerisme en zakendoen. Ik vertrek nu naar een instelling die ruim tien jaar geleden al de keuze voor English Only heeft gemaakt. Ze leiden internationale hotelmanagers op voor de grote ketens van deze wereld en dat kan alleen maar Engelstalig.”
|
"De uitdaging voor zowel onderwijs, onze sector en de
samenleving als geheel is dat veranderingen zo snel gaan dat er geen status quo
is" Arend Hardorff |
Waarin zit de komende jaren de uitdaging voor opleidingen in onze branche?
"Er is geen ultiem model van onderwijs dat de komende tien jaar in beton gegoten is. De uitdaging voor zowel onderwijs, onze sector en de samenleving als geheel is dat veranderingen zo snel gaan dat er geen status quo is. Het enige constante is verandering maar als mens hebben we ook zekerheden nodig. De uitdaging is de balans te vinden tussen vaste herkenbare patronen maar we ons altijd weer moeten realiseren dat die elke keer opnieuw weer ter discussie gesteld kunnen worden wat weer leidt tot aanpassingen. Het managen van die continue verandering vind ik wel de grootste uitdaging.”
Wat wens je je opvolger?
"Een van de uitdagingen is nog internationaler te worden. Voor de discussie rond het verengelsen van het onderwijs zijn we echt niet blind of doof maar wil je in onze vakgebieden op dat topniveau leveren dan moet je voor de internationale positie gaan zowel in contacten met je werkveld, als in je instroom als in je personeel. We zijn bezig met het ontwikkelen van een HBO master Event Management. Nederland is het festivalland bij uitstek. Maar in tegenstelling tot alle landen om ons heen hebben wij geen masteropleiding specifiek gericht op deze branche. Wij denken en hebben ook aangetoond dat er echt behoefte is aan een dergelijke opleiding. Wat ik nog verder door zou willen trekken is een prominentere rol in het publieke debat. Dat onze onderzoekers nog meer zelfvertrouwen hebben om niet alleen een quote bij Een Vandaag of Editie NL te geven maar ook aan te schuiven bij grote talkshows als Pauw, Nieuwsuur, Buitenhof of een ingezonden stuk in NRC of de Volkskrant over vraagstukken rond nationaal welbevinding, nationaal geluk of vraagstukken rond gezondheid of participatie. Want ik denk dat wij oprecht daar een verhaal te vertellen hebben. Er wordt al zoveel onzin gepraat over toerisme en vrije tijd, juist hier van NHTV zou de deskundigheid vandaan moeten komen.
Wat gun je je studenten?
"Ik zou nog meer studenten gunnen dat ze de HBO Bacheloropleiding combineren met een wetenschappelijke masteropleiding die ze met name leert strategisch te denken. Dan heb je de ideale combinatie met het ervaren van de praktische toepassing van een HBO-bacheloropleiding maar wel het doorontwikkelen van je strategisch en visionair denkniveau. Dan ben je voor een werkgever natuurlijk extreem interessant. Niet alleen in die eerste baan, maar ook bij die tweede of derde carrièrestap.”
Wat wens je NHTV toe?
"Internationaal erkend te zijn als het beste instituut op het gebied van toerisme en vrije tijd voor zowel onderwijs als onderzoek. Je ziet dat we de afgelopen jaren in de internationale rankings eerst niet in de top 40 stonden, toen op plaats 34 en afgelopen jaar op plaats 26. We maken als enig instituut in Noordwest Europa, met uitzondering van de UK, stappen richting de top 10 van de beste van de wereld.”
|
"Meer kennis van het vak zou ik Breda heel erg
toewensen" Arend Hardorff |
Je bent een Bredanaar in hart en nieren. NHTV zit al sinds de start in 1966 in Breda. Hoe kan het dat in de stad waar topinstituten rond toerisme en leisure zijn gevestigd, er zo middelmatig wordt gepresteerd op dat vlak?
"Het is een combinatie van een lokale en een bestuurlijke cultuur. Dat versterkt elkaar niet op een heel positieve wijze. Breda heeft iets arrogants omdat het een prachtige stad is met veel erfgoed in het groen en een relatief hoog opgeleide bevolking. Er is een bepaalde gemakzucht en er is te weinig de bereidheid te leren. Tilburg is misschien niet een heel mooie stad maar ze doen wel een paar dingen slimmer. Dat we daar misschien eens moeten gaan kijken zit niet in de aard van de Bredanaar. Bovendien is bestuurlijk en ambtelijk niet altijd inhoudelijke deskundigheid leidend geweest in wie wat doet. Dat is jammer omdat er veel ambtenaren zijn die een passie voor de stad hebben maar helaas niet altijd een achtergrond hebben in het vakgebied dat ze bedienen. Dan zie je dat cultuur-, sport-, evenementen- of toeristisch beleid een vak is want anders hadden we deze opleidingen van NHTV niet gehad. Echt snappen hoe dat werkt en erkennen dat je bepaalde kennis nodig hebt om verder te komen, ontbreekt. Dan ben je onbewust onbekwaam. Dat is jammer, want dan weet je niet wat je niet weet. Meer kennis van het vak zou ik Breda heel erg toewensen.”
Jeuken je handen dan niet?
"Ik heb wel eens met een collega gekscherend voorgesteld hier ontslag te nemen en dan bij de gemeente Breda in dienst te gaan om het cultuur-, evenementen- en citymarketingbeleid vorm te geven. Ik weet niet of iedereen bij de gemeente daar blij van zal worden maar soms jeuken je handen wel om aan de knoppen te draaien. Er lijkt zoveel laaghangend fruit te zijn dat niet gepakt wordt. Dat is jammer want Breda heeft goud in handen. Als ze het goed organiseren kunnen ze grote sprongen maken. De ligging, een mooie binnenstad, evenemententerreinen, veel groen, alles is er.”
Maar Breda haalt toch mooie evenementen als 538Koningsdag binnen?
"538Koningsdag is een treffend voorbeeld van hoe Breda met evenementenbeleid omgaat. Er is niks mis met dit evenement als je doel is de lokale en regionale jeugd populaire artiesten tegen een relatief laag tarief te laten zien. Maar zeg niet dat je het doet om je stad op de kaart te zetten, want dat doet het niet. De zeer jonge bezoekers komen met de trein en lopen rechtstreeks naar het festivalterrein waar ze een hek doorgaan en al hun geld aan 538 uitgeven. Na afloop gaan ze rechtstreeks naar het station. Er is geen sprake van stadspromotie maar op die titel wordt er wel gemeentelijk geld in gestoken. Als je echt wat wilt met jeugd en stadspromotie dat moet je bijvoorbeeld The Flying Dutch naar Breda halen. Op dat festival staan internationale artiesten, waaronder de bekende Bredanaars als Tiesto en Hardwell, en daar committeer je jezelf dan voor 5-6 jaar aan. Dan moet je zorgen dat er randprogrammering is, de lokale horeca meedoet, het gebruiken in de stadspromotie en er misschien een meerdaags evenement van maken. Dan ben je een profiel aan het bouwen. Als je ziet wat er aan de achterkant aan 538 wordt uitgegeven, dat zijn budgetten waar lokale evenementen als een Singelloop of de Roodharigendag alleen maar van kunnen dromen. Omdat het om publiek geld gaat moet je jezelf altijd afvragen wat het duurzame effect is van zo'n evenement. En als je het doet, doe het met de juiste argumenten en geef geen valse argumenten.”
