Gemeenten en provincies investeer in recreatie in crisistijd
R&T extra artikel: Opinie en beleid voor herwaardering klassieke recreatie
Coronacrisis maakt waarde recreatie duidelijk.
31 maart 2020 - Was u afgelopen weekend buiten? Bij de redacteurs van magazine R&T die allemaal in verschillende delen van het land wonen, viel het op dat Nederlanders massaal de wandelschoenen aantrokken of op de fiets stapten. Gelukkig met meer afstand tot elkaar dan aan het begin van de coronacrisis. Klassieke buitenrecreatie is de uitlaatklep voor Nederland dat opgesloten zit door het coronavirus. Het is tijd dat beleidsmakers inzetten op een herwaardering van recreatie.
Een video van een overvol Vondelpark. Wandelroutes in de Betuwe die volop bezet waren. Hardlopers, wielrenners en wandelaars die goed op elkaar letten langs De Vliet bij Leiden. Het leek wel of heel Nederland even de ontspanning opzocht in de buitenlucht. Het mooie voorjaarsweer in het weekend hielp natuurlijk mee. Op fiets- en wandelpaden werden volop kilometers gemaakt. De maatregelen om het coronavirus in te dammen leggen de leisure economie plat. Geen horeca, geen bezoekerscentra, geen theater. Ook het landschapsbeheer ligt stil. De klassieke buitenrecreatie is nu dé manier om ontspanning te vinden in deze spannende tijd.
Aanscherping regels door recreatie?
Het weekend dat volgde op 18 maart werd voor de buitenrecreatie nog drukker. Duizenden mensen trokken onder meer naar de stranden. De geldende maatregel van 1,5 meter afstand tussen mensen werd volop genegeerd. Boswachters spraken onder meer hun ongerustheid uit over de enorme drukte in relatie tot het coronavirus. Veel mensen zien de aanscherping van de regels die werden afgekondigd op 23 maart als resultaat van de grote drukte in de bossen en op de stranden. Toch blijven sommige organisaties zoals Fryske Gea oproepen om van de natuur te genieten, als je de afstand maar aanhoudt.
Recreatie heft beklemming op
Op dit moment zijn de scholen en opleidingen gesloten. In hoog tempo schakelt iedereen over naar thuiswerken en thuis les krijgen. Allerlei video- en chatkanalen worden volop gebruikt om de dialoog met werknemers, scholieren en studenten open te houden. Ouders zijn aan het werk maar zijn nu ook onderdeel van het coachen van kinderen in de thuisstudie. Het is niet alleen de dreiging van het coronavirus dat beklemmend voelt, de snelle omwenteling naar een volledige thuissituatie vormt ook een mentale druk. Recreatie helpt daarbij, maar hoe groot is het belang van recreatie?
Op dit moment zijn de scholen en opleidingen gesloten. In hoog tempo schakelt iedereen over naar thuiswerken en thuis les krijgen. Allerlei video- en chatkanalen worden volop gebruikt om de dialoog met werknemers, scholieren en studenten open te houden. Ouders zijn aan het werk maar zijn nu ook onderdeel van het coachen van kinderen in de thuisstudie. Het is niet alleen de dreiging van het coronavirus dat beklemmend voelt, de snelle omwenteling naar een volledige thuissituatie vormt ook een mentale druk. Recreatie helpt daarbij, maar hoe groot is het belang van recreatie?
Cijfers recreatie zijn indrukwekkend
Het was meteen druk in het eerste weekend waarin de strenge coronamaatregelen golden. De drukte in het weekend van 14 en 15 maart werd vergeleken met de recreatiedruk op een Tweede Paasdag. Hoe groot is buitenrecreatie in een normaal jaar? Heel groot, namelijk 926 miljoen ‘buitenactiviteiten’ per jaar (NRIT Trendrapport 2019, cijfer van 2018). Het is daarmee groter dan ‘sport’, 839 miljoen activiteiten. De top drie wordt afgesloten met ‘uitgaan’, met 504 miljoen activiteiten.
Het was meteen druk in het eerste weekend waarin de strenge coronamaatregelen golden. De drukte in het weekend van 14 en 15 maart werd vergeleken met de recreatiedruk op een Tweede Paasdag. Hoe groot is buitenrecreatie in een normaal jaar? Heel groot, namelijk 926 miljoen ‘buitenactiviteiten’ per jaar (NRIT Trendrapport 2019, cijfer van 2018). Het is daarmee groter dan ‘sport’, 839 miljoen activiteiten. De top drie wordt afgesloten met ‘uitgaan’, met 504 miljoen activiteiten.
Wandelen en fietsen, de twee grootste onderdelen van de buitenrecreatie, staan meestal op nummer 1 van de vrijetijdsactiviteiten die mensen ondernemen. Waarbij wandelen groter is dan fietsen. 424 miljoen keer gaan we er op uit om een stukje te lopen. Op de vierde plaats met 201 miljoen activiteiten per jaar staat ‘recreëren’ en daar valt volgens CBS onder meer onder ‘picknicken’, ‘barbecueën’ en ‘zonnen’. Wandelen en recreëren verslaat het fietstochtje ruim. Het aantal ‘fietstochten voor plezier’ wordt geschat op 191 miljoen keer per jaar.
Dit zijn al indrukwekkende cijfers maar het zijn de cijfers van een normaal jaar. We verwachten als redactie de trend voor de periode dat corona invloed heeft in de vorm van beperkingen dat 2020 nog veel meer openluchtrecreatie plaatsvindt dan in 2018. Gezien de functie van mentale uitlaatklep wordt waarschijnlijk meer voor het plezier gefietst en gewandeld in de weekenden en op doordeweekse dagen.
Dit zijn al indrukwekkende cijfers maar het zijn de cijfers van een normaal jaar. We verwachten als redactie de trend voor de periode dat corona invloed heeft in de vorm van beperkingen dat 2020 nog veel meer openluchtrecreatie plaatsvindt dan in 2018. Gezien de functie van mentale uitlaatklep wordt waarschijnlijk meer voor het plezier gefietst en gewandeld in de weekenden en op doordeweekse dagen.
Wat betekent dat?
Beleidsmakers kunnen dit voorjaar beter de aandacht verleggen van standaard plannen en acties voor het onderhoud van routes en recreatiegebieden naar proactief beleid. De vraag groeit naar openluchtrecreatie en de maatschappelijke relevantie is groter dan ooit. Voer daarom onderhoud versneld uit, rekening houdend met een veilige omgeving voor de medewerkers in de uitvoering.
Beleidsmakers kunnen dit voorjaar beter de aandacht verleggen van standaard plannen en acties voor het onderhoud van routes en recreatiegebieden naar proactief beleid. De vraag groeit naar openluchtrecreatie en de maatschappelijke relevantie is groter dan ooit. Voer daarom onderhoud versneld uit, rekening houdend met een veilige omgeving voor de medewerkers in de uitvoering.
Waar is de recreatiedruk het hoogst?
Breng in kaart wat de drukste routes zijn in de gemeente of provincie. Pak daar het onderhoud snel op. Het kan nodig zijn om extra basisvoorzieningen toe te voegen zoals extra banken, tafels, plekken voor fietsen of het verbeteren van parkeerplaatsen. Maak de huidige faciliteiten goed bereikbaar zoals met maai- of snoeiwerk.
Breng in kaart wat de drukste routes zijn in de gemeente of provincie. Pak daar het onderhoud snel op. Het kan nodig zijn om extra basisvoorzieningen toe te voegen zoals extra banken, tafels, plekken voor fietsen of het verbeteren van parkeerplaatsen. Maak de huidige faciliteiten goed bereikbaar zoals met maai- of snoeiwerk.
Speelfuncties horen erbij
Onder meer het speelbos bij natuur- en recreatiegebied Meijendel was overvol. Gezinnen zoeken de buitenlucht op en dan zijn extra speelfuncties meer dan welkom. Deze periode kan een innovatie betekenen voor spelen bij routes en recreatieplekken. Spelen hoort erbij, geef kinderen en ouders meer reden om naar recreatiegebieden en routes te gaan door speelfuncties toe te voegen.
Onder meer het speelbos bij natuur- en recreatiegebied Meijendel was overvol. Gezinnen zoeken de buitenlucht op en dan zijn extra speelfuncties meer dan welkom. Deze periode kan een innovatie betekenen voor spelen bij routes en recreatieplekken. Spelen hoort erbij, geef kinderen en ouders meer reden om naar recreatiegebieden en routes te gaan door speelfuncties toe te voegen.
Nieuwe routes ontwikkelen in tijd van crisis
Meer tijd kost het ontwikkelen van nieuwe routes. Nu de vraag naar recreatie groot is, is het de tijdsinvestering van het onderzoek meer dan waard. Betere routes, speelfuncties en goede faciliteiten bedienen in de eerste plaats de inwoners. Voor hen wil je als gemeente of provincie graag een kwalitatief goede recreatieomgeving bieden die idealiter aansluit op de woonomgeving.
De investering in recreatie heeft ook een economische reden. Potentieel nieuwe bewoners kijken ook naar het vrijetijdslandschap van een voor hen nieuwe gemeente. Daarmee kun je als provincie of gemeente de investering terugverdienen. Over dit onderdeel wordt nog te weinig nagedacht in de recreatiesector.
Meer tijd kost het ontwikkelen van nieuwe routes. Nu de vraag naar recreatie groot is, is het de tijdsinvestering van het onderzoek meer dan waard. Betere routes, speelfuncties en goede faciliteiten bedienen in de eerste plaats de inwoners. Voor hen wil je als gemeente of provincie graag een kwalitatief goede recreatieomgeving bieden die idealiter aansluit op de woonomgeving.
De investering in recreatie heeft ook een economische reden. Potentieel nieuwe bewoners kijken ook naar het vrijetijdslandschap van een voor hen nieuwe gemeente. Daarmee kun je als provincie of gemeente de investering terugverdienen. Over dit onderdeel wordt nog te weinig nagedacht in de recreatiesector.
Verbreding mogelijk?
Ingewikkelder maar wel een noodzakelijke zoektocht is om te zien of huidige fietspaden verbreed kunnen worden. De e-bike is de nieuwe standaard geworden (420.000 exemplaren verkocht in 2019, bron: RAI BOVAG). Voor het tweede jaar op rij zijn er meer elektrische fietsen verkocht dan gewone fietsen. De groei van de elektrische fiets was afgelopen jaar groter dan het jaar ervoor. De wielrenners zijn ook snel en wendbaar. De snelheidsverschillen met bijvoorbeeld bakfietsen of gewone fietsen zijn groot. Vaak zijn verbredingen niet mogelijk maar met betere belijning en borden kan de doorstroom verbeterd worden.
Ingewikkelder maar wel een noodzakelijke zoektocht is om te zien of huidige fietspaden verbreed kunnen worden. De e-bike is de nieuwe standaard geworden (420.000 exemplaren verkocht in 2019, bron: RAI BOVAG). Voor het tweede jaar op rij zijn er meer elektrische fietsen verkocht dan gewone fietsen. De groei van de elektrische fiets was afgelopen jaar groter dan het jaar ervoor. De wielrenners zijn ook snel en wendbaar. De snelheidsverschillen met bijvoorbeeld bakfietsen of gewone fietsen zijn groot. Vaak zijn verbredingen niet mogelijk maar met betere belijning en borden kan de doorstroom verbeterd worden.
Mix met cultuur
Theaters en musea zijn op dit moment dicht. Dat is nog geen reden om het publiek dat buiten is kunst en cultuur te onthouden. Breng cultuur naar de recreanten. Bied een mooie fototentoonstelling in de buitenlucht. Of maak een doolhof waarin kunst wordt toegepast. Plaats een bijzondere kunstinstallatie bij de poort tot het recreatiegebied. Maak een wandelroute tot dichtroute waarbij de wandelaars gedichten achterlaten die telkens worden gewisseld. Zoveel meer is mogelijk dan alleen het wandelpad door de natuur. Recreanten vragen om meer beleving. Combineer het met de culturele partners in uw gemeente of provincie.
Theaters en musea zijn op dit moment dicht. Dat is nog geen reden om het publiek dat buiten is kunst en cultuur te onthouden. Breng cultuur naar de recreanten. Bied een mooie fototentoonstelling in de buitenlucht. Of maak een doolhof waarin kunst wordt toegepast. Plaats een bijzondere kunstinstallatie bij de poort tot het recreatiegebied. Maak een wandelroute tot dichtroute waarbij de wandelaars gedichten achterlaten die telkens worden gewisseld. Zoveel meer is mogelijk dan alleen het wandelpad door de natuur. Recreanten vragen om meer beleving. Combineer het met de culturele partners in uw gemeente of provincie.
Communicatie is noodzaak
Nieuwe routes? Bredere routes? Mix van routes en cultuur? We zien vaak bij de redactie dat gemeenten en provincies trots zijn bij het opleveren van nieuwe routes. Terecht want het vraagt veel inzet van mensen, partners en middelen. De stap van communicatie wordt meestal overgeslagen. Communiceer met je inwoners over deze echte verbeteringen. Denk daarbij in scenario’s over een langere tijd en niet een eenmalig persbericht waarbij beleidsmakers hopen dat regionale media dat oppakken. Bied je innovatie in routes, neem dan naast ontwikkel- en beheergeld ook een potje mee voor communicatie.
Nieuwe routes? Bredere routes? Mix van routes en cultuur? We zien vaak bij de redactie dat gemeenten en provincies trots zijn bij het opleveren van nieuwe routes. Terecht want het vraagt veel inzet van mensen, partners en middelen. De stap van communicatie wordt meestal overgeslagen. Communiceer met je inwoners over deze echte verbeteringen. Denk daarbij in scenario’s over een langere tijd en niet een eenmalig persbericht waarbij beleidsmakers hopen dat regionale media dat oppakken. Bied je innovatie in routes, neem dan naast ontwikkel- en beheergeld ook een potje mee voor communicatie.
Een mogelijk scenario is dat in het najaar het coronavirus toch weer terugkomt. Investeren in de klassieke buitenrecreatie heeft daarom zeker zin om mee te nemen in jaarplannen. Verbetering van routes vraagt in deze tijd van gezondheidscrisis om een andere kijk op het beleid. In het kader van een weerbare samenleving zorgen routestructuren en klassieke recreatie voor een mentale en fysiek gezonde samenleving. Dat is toch een van de kerntaken van gemeenten en provincies.
In verband met de coronacrisis kiezen we er voor om een uitgebreide serie van R&T artikelen speciaal voor online te maken. Deze zijn gratis toegankelijk voor iedereen. Op die manier willen we als redactie bijdragen aan het oplossen van de enorme impact van de coronacrisis.
Topics:Beleid, Dagrecreatie, Leisure, Toerisme
Trefwoorden: recreatie, beleid, buiten, natuur, wandelen, fietsen, spelen, cultuur, leisure
