Toeristische sector voelt relevantie duurzame transitie - terugblik 'Vanuit crisis naar transitie'
Martin Cnossen: \
Het online evenement ‘Vanuit crisis naar transitie’ leverde geïnteresseerde kijkers op. Iedereen in het vakgebied ziet en voelt de grote transities aan. De bijdragen van de sprekers en de praktijkvoorbeelden in de films sluiten aan bij die brede ontwikkeling in de sector. Dat leverde verrassende inzichten op. Daarbij ook veel tips. "Blijf nieuwe dingen proberen tijdens een crisis,” gaf onder meer Martijn Westerbrink (dEVENTer) de kijker mee.
Kijk hier de hele uitzending terug - 'Vanuit crisis naar transitie' of kijk hier de playlist met alle onderdelen.
Tourban koppelt netwerk en opgaven
De uitzending startte met Jos van der Sterren over het vorig jaar opgerichte netwerk Tourban. "De paradox is dat het startte toen covid begon. De kernvraag is de transitie naar een duurzame bedrijfsvoering en hoe je dat doet.” 7 steden, de koplopers in Europa in de toeristische wereld hebben het netwerk gestart. Onderzoek onder deze top 7 laat een beeld van voor en na corona zien: Er was overtoerisme vóór de coronacrisis en dat was een stevig probleem. Maar dat probleem kwam tot stilstand en kantelde naar te weinig toerisme. Tegelijkertijd is zichtbaar in het onderzoek vanuit het platform dat ondernemers duurzaam toerisme relevant en urgent vinden tijdens en ná de crisis. Er blijft wel een spanningsveld tussen duurzame oplossingen maar de consument wil er niet meer voor betalen, verwachten de ondernemers.
Jos ziet een duidelijk punt voor de overheid: "Door de komende CO2-belasting moeten ondernemers aan de slag met duurzaam toerisme. Er is nu nog een gebrek aan kennis en goed opgeleide mensen voor deze ontwikkeling. Ondernemers verwachten meer duidelijke regels van de overheid zodat ze weten waar ze aan toe zijn.”
Duurzaamheid betekent kwaliteit voor toerist
Better Places, Saskia Griep over haar motivatie voor transitie en de acties: "Mijn drijfveer is dat je succesvol kunt ondernemen met duurzaam toerisme. Duurzaamheid staat voor mij gelijk aan kwaliteit en dat wil de gast.”
"Straks komt er klimaatverandering en daar willen we op voorbereid zijn. Daarom hebben we de stap naar Europa gemaakt tijdens de coronacrisis,” zegt de voorheen verre reizenspecialist. "In het diepste van de crisis, keken we naar wat kunnen we wel?” Better Places zette voor het eerst reizen op eigen land. "Die zijn in de Maashorst en de Biesbosch en dat loopt supergoed.” Over de tips voor ondernemers en overheid in transitie: "Crisis? Altijd in beweging blijven. Focus op de lange termijn. Blijf overleggen met je partners en kijk wat zij nodig hebben.”
Zeeuws fonds helpt in transitie
Diana Korteweg Maris (Kenniscentrum Kusttoerisme en HZ) en Wies Buysrogge (Impuls Zeeland) verbonden onderzoek aan investeringen die de regionale investeringsmaatschappij kan opzetten: Diana: "Aan het begin van de coronacrisis ging Zeeland op slot, er waren geen overnachtingen meer. In toerisme met zijn lage marges bleek dat een ramp. Het verdienmodel bleek kwetsbaar. Dus je kunt niet doorgaan op dezelfde manier. Afgelopen zomer was het bij de vakantieparken de drukste zomer ooit. Maar tegelijkertijd was het een rampjaar voor evenementen, en een lastig jaar voor hotels. Ondertussen krijgt de sector meer maatschappelijke opgaven en de sector ziet meer kapitaalintensieve investeringen.
Wies: "Ondernemers vragen aan ons over de duurzame transitie, waar begin ik dan? Daarom eerst werken aan bewustwording. Wat betekent bijvoorbeeld zo een groot onderwerp als een energietransitie voor een onderneming. We planten zaadjes over de grote transities. Ondertussen is er 6 miljoen gestoken in Fonds VerblijfsRecreatie en vandaaruit worden leningen verstrekt. En de tips? Wies: "Laat zien welke waarden je hebt als bedrijf voor je omgeving.” Diana: "Het recreatiebedrijf is ook een voorbeeld voor je gasten, die de ervaringen over duurzaamheid en transitie meenemen naar huis.”
Van entertainment naar duurzame visie
Gabriel Coppoolse, eigenaar van ‘Ons buiten natuurlijk kamperen’ over zijn verandering waarbij hij de bakens verzet van veel entertainment naar duurzame accommodatie: "We hebben echt uitgezoomd en een nieuwe visie opgezet. Terug naar onze kernwaarden en de maatschappelijke ontwikkelingen van deze tijd. We doen nu waar we zelf achter staan en dat voelt weer goed. We zijn sterk connected met planet earth.” Onder meer investeerde Coppoolse op duurzame wellness, en nieuwe natuurlijke speeltuin en verbetering van duurzame faciliteiten. Over de ontwikkeling van accommodaties zegt hij, "We gaan van afval naar circulaire waarde voor je accommodaties. In de Randstad zijn de ontwikkelingen al tien jaar verder, die gasten willen dit ervaren. Onze Duitse gasten zijn ook veel verder. De ADAC-inspecteur gaf er extra betekenis aan in de gids. De Duitse gast spreekt dit enorm aan.”
Tips voor ondernemers: "Waar sta je zelf achter? Waar sta je voor en dan pas de volgende stap zetten. Dat wordt het vertrekpunt voor je investeringen. Voor elk bedrijf is er een gast als je weet voor wie je het doet. Als je op korte termijn investeert kun je de boot missen.”
Cultuur is een belangrijke drager van informatie
Martin Cnossen van Merk Fryslan ging in gesprek met dagvoorzitter Marieke van Meurs: "Nu zijn we een destinatiemanagementorganisatie en dan mag je ook sturen op duurzame bestemming. Cultuur blijkt hierin een grote drager van informatie. Het proces loopt al 2 jaar en de duurzame transitie is bijzonder sterk meegenomen. We pakken op hoe toeristisch Friesland zich transformeert en bijdraagt aan de brede welvaart in de provincie. In 2022 vindt het eerste Arcadia jaar plaats, de opvolger van Culture Hoofdstad. Vanuit de Sustainable Global Goals die worden meegenomen in de visie, zie je dat veel Friezen mee willen werken aan de programmering.” Hoe zit dat met het onderwijs? Maak je een terugkoppeling, wil Marieke van Meurs weten. "Samen met het onderwijs werken we aan de realisatie en dat geeft een bak aan energie. Dat kun je wel voorstellen als je een grote groep studenten erop loslaat. Voor corona was al de nieuwe visie en de transitie vastgesteld, het is een beleidsproces van 8 jaar en gelukkig mét middelen erbij vanuit de overheden. Cultuur is een sterker pijler in dit proces. Natuurtoerisme is ook een onderdeel dat we willen versterken. Meerdere regio’s in Friesland kunnen zich nog ontwikkelen, zoals de Waddenkust. Daar zie je dat er nog geen druk op toerisme staat vanuit de discussie van overtoerisme. Onze oproep aan het nieuwe kabinet: steun de ondernemers in de duurzame ontwikkelingen. De Rijksoverheid is daarin een belangrijke partner.”
Crisis werd speeltuin voor innovatie
Martijn Westerbrink (evenementenorganisatie dEVENTer) werkte met liefst 6 verschillende scenario’s tijdens de crisis om toch evenementen door te laten gaan. "Spreiden leverde de sleutel op naar nieuwe evenementen. Gespreid in tijd en naar locaties. De eindimpact was daarmee toch heel groot. Het op- en afschalen gaf ook een duidelijke ondergrens tot waar je al organisatie nog een evenement kan opzetten. Het gaf rust omdat je de regie goed kunt voeren.”
"We hebben altijd goed alles besproken met de overheden. Als er een belletje kwam, hoe iets was, dan kon je dat door de scenario’s heen uitleggen. 2021 was de grootste speeltuin voor evenementen die je maar kunt verzinnen.
Wat heb je geleerd: "Kansen grijpen als die zich voordoen. Blijf nieuwe dingen proberen tijdens een crisis. Kijk altijd een stapje breder, met 6 scenario’s bijvoorbeeld waarmee we evenementen ook duurzamer kunnen organiseren.”
4 november, schrijf je in
We zien je graag weer bij de volgende Inspiratiesessie op 4 november 2021. We zien nieuwe energie in start-ups. Inschrijven kan al: Doen!