Tuschinski 100 jaar en nu ook koninklijk
Het predicaat wordt overhandigd. Foto: Pathé.
Jacques Hoendervangers, Algemeen Directeur Pathé waar het jubilerende Tuschinski onder valt: "Theater Tuschinski is onze trots en ons vlaggenschip, en we zijn enorm vereerd dat het vanaf nu Koninklijk genoemd mag worden."
"Met zijn prachtige architectuur binnen en buiten geeft het theater al een eeuw lang een gevoel van grandeur, magie en plezier aan vele bezoekers, en dat was precies wat Abraham Tuschinski 100 jaar geleden voor ogen had. De toekenning van het predicaat ervaren wij dan ook als een fantastische bekroning op zijn werk, en op de decennialange inzet van alle medewerkers om het gedachtegoed van Tuschinski te waarborgen. Ook in Koninklijk Theater Tuschinski blijven we ons de komende 100 jaar volledig inzetten om het gevoel van luxe en genot voor iedereen toegankelijk te laten zijn,” speechte Hoendervangers.
?
Femke Halsema, Burgemeester van Amsterdam: "Vandaag, 100 jaar geleden, kreeg de stad, één van de mooiste cadeaus ooit, van de Rotterdammer Abraham Tuschinski. Hij had de ambitie om het mooiste en grootste theater van Amsterdam neer te zetten om ‘een droomfabriek te creëren’. Het bleef niet bij woorden. Generaties van Amsterdammers komen naar Theater Tuschinski om kennis te maken met de magie van film, maar velen zijn al betoverd voordat zij hun plaats hebben ingenomen, door de fantasierijke schilderingen, de sprookjesachtige tapijten en het houtwerk waar het vakmanschap vanaf spat.”
De geschiedenis van Koninklijk Theater Tuschinski
Oprichter Abraham Tuschinski had als droom om een luxueuze bioscoop op te zetten in Amsterdam. Samen met Hermann Ehrlich en Herman Gerschtanowitz had hij al een bioscoopimperium opgebouwd in Rotterdam, toen Tuschinski zijn oog liet vallen op een stuk grond bij de Munt, de zogenaamde Duvelshoek bij De Munt waar ruim dertig verkrotte panden stonden. De kosten bedroegen ongeveer 4 miljoen gulden, een enorm bedrag in die tijd. Het theater was vernieuwend en niet alleen op bouwkundig en decoratief gebied, maar ook wat betreft de elektrotechnische installatie die zijn tijd vooruit was, door het revolutionaire verwarmings- en ventilatiesysteem dat op alle plekken in het theater de temperatuur gelijk kon houden.
De pers was bij de opening zeer onder de indruk van het pand. Op 28 oktober 1921 schreef Het Vaderland: "Den monumentalen Tuschinski-gevel, fraai van lijn, mooi van steen, dadelijk verradend dat hier een lichtspel zijn triomfen viert”. Het Koninklijk Theater Tuschinski is bijzonder vanwege de architectuur, ontworpen door architect Hijman Louis de Jong en gebouwd in verschillende stijlen: Amsterdamse School, Jugendstil en Art Deco.
Deze unieke architectuur is in de afgelopen 100 jaar zoveel mogelijk bewaakt. Theater Tuschinski is al ruim 25 jaar in beheer van Pathé, en in de afgelopen jaren zijn alle zalen zoveel mogelijk teruggebracht in de originele stijl. Hierbij zijn de originele wandschilderingen van Pieter den Besten, die tijdens een brand in de Tweede Wereldoorlog verloren gingen, gereconstrueerd. De grandeur van de twintiger jaren is daarmee nog meer terug in het theater. In 2020 werd Theater Tuschinski door het gerenommeerde Time Out Magazine uitgeroepen tot de allermooiste bioscoop ter wereld.