Geplaatst op: 22-12-2021
Auteur: Ton Vermeulen & Marc Gerlings
NRIT
Publicatie: R&T 2021-5

Leisure is een versneller voor maatschappelijke ontwikkeling

Naast Efteling en Beekse Bergen opvallend derde park in Brabant

Leisure is een versneller voor maatschappelijke ontwikkeling

Leisure is een versneller voor economische en maatschappelijke ontwikkelingen in Brabant, menen Joost Melis en Lian Duif. De directeur van House of Leisure en de projectleider voor Van Gogh Homeland Experience zien zich als verbindingsofficiers voor maatschappelijk verantwoord toerisme. Zij spraken meer dan 75 ondernemers. Voortvarend gaan ze aan de slag met leisure in Brabant met 3 programmalijnen waaraan meteen 3 actielijnen zijn verbonden.

Regionale ontwikkelingsmaatschappij Midpoint Brabant heeft de komende jaren leisure weer gekozen tot één van haar speerpunten. De vrijetijdssector kan in een uitdagende tijd -met grote maatschappelijke vraagstukken - bijdragen aan een betere wereld: Leisure for a Better Society. Aan het programma hebben zich al 50 partijen verbonden. House of Leisure, verbonden aan Midpoint Brabant gaat het programma uitvoeren. Het is de intentie Leisure for a Better Society Brabantbreed uit te rollen. Het blijft in Brabant niet bij woorden alleen; met het vlaggenschipproject Van Gogh Homeland Experience moet Brabant zeven iconische observatoria krijgen die niet alleen de uitdagingen voor Brabant inzichtelijk maken maar vooral de Brabander en de bezoekers daarin meenemen. Naast Efteling en Beekse Bergen moet er een derde park komen. Dat wordt de Van Gogh Homeland Experience, zeven iconische hotspots verspreidt over Brabant. Het doel van het programma is om bezoekers naar de regio te trekken en hen de kracht en kwaliteit van Brabant te laten ervaren. Bezoekers die langer verblijven en meer besteden, betekenen hogere inkomsten, groei van de werkgelegenheid én versterking van de Brabantse identiteit. Dat plan bouwt door op een oudere regionale ambitie.

Lian Duif:

Lian Duif: "We spreken ondernemers die dit zien als een kans. Het is een andere focus en interessant daarbij is dat je praat over nieuwe verdienmodellen.”

Destinatieontwikkeling voorop

In 2012 heeft Midden-Brabant de ambitie geformuleerd om zowel vraag en aanbod in de vrijetijdseconomie naar 2025 te verdubbelen. Concreet moest het aantal bedden naar 15.000, de werkgelegenheid naar 35.000 banen en de leisure-omzet naar € 1,5 miljard. Dat lukte heel aardig en de vrijetijdseconomie groeide naar de derde economische sector. Maar toen kwam de overtoerisme discussie met de vraag om toerisme beter over Nederland te spreiden. Als Brabant daar een rol in wil spelen dan zal destinatie-ontwikkeling voorop moeten staan. Een vraagstuk dat met de pandemie alleen maar actueler is geworden, meent Joost Melis. Het beleid is daarom gericht op duurzaam toerisme waarbij bezoekersstromen worden verspreid in tijd en ruimte.

Leisure in het hart van maatschappelijke uitdagingen

In Brabant staat de komende jaren de vrijetijdsector in het teken van het programma ‘Leisure for a Better Society’. Leisure draagt bij aan het succes van andere sectoren en levert haar bijdrage aan maatschappelijke uitdagingen rond klimaat, energie, woningbouw, platteland, digitalisering, mobiliteit en bereikbaarheid. Daarnaast levert leisure natuurlijk een aanzienlijke bijdrage aan de werkgelegenheid en draagt ook bij aan sociale cohesie in wijken en buurten en de integratie van verschillende bevolkingsgroepen. Leisure kan tot slot het middel zijn om vele ontwikkelingen te versnellen. Speerpunt in het programma is het Van Gogh Nationaal Park dat bezoekbaar en boekbaar moet worden.

Joost Melis:

Joost Melis: "Het kompas ‘Leisure for a Better Society’ geeft nadrukkelijk richting aan de ateliers. Verbeelding is de drijfveer in deze creatieve werkplaatsen, inventiviteit het motief.”

Drie programmalijnen en drie actiepunten

Het programma bestaat uit drie programmalijnen en drie actiepunten. De invulling vindt plaats in zogenaamde ateliers waar in co-creatie met diverse stakeholders wordt gewerkt aan innovaties voor een duurzame groei van de sector leisure. Het beleid doorvertalen naar concrete projecten wordt voor het programmabureau House of Leisure de komende jaren de grote opgave. Hieronder de 3 programmalijnen met daarbij de 3 actielijnen.

Programmalijn 1: Concurrerende & circulaire economie

De Brabantse vrijetijdseconomie is de afgelopen jaren sterk gegroeid en ook bewoners zien het aanbod als een verrijking van hun leefomgeving. Maar deze groei kent een keerzijde. Hoe kunnen we op een duurzame manier het leisure aanbod blijven ontwikkelen, met oog voor een gezonde leefomgeving, een rijke biodiversiteit en een kwalitatief hoogwaardig landschap? Hoe kunnen we duurzaam investeren in talentontwikkeling aansluitend bij de continue veranderende marktvraag? Op welke manier kunnen we het woon- en werkklimaat zo inrichten dat we het talent voor en in onze regio behouden? Hoe richten we de voorzieningenstructuur in om een aantrekkelijke regio te zijn en te blijven? Antwoorden zijn er nog niet maar in ateliers wordt samen met stakeholders aan concrete projecten gewerkt.

Actielijn 1: Ateliers ‘Leisure for a Better Society’

Belangrijk middel is de Living Lab-aanpak en zogenaamde ateliers als leer-, experimenteer-, werk- en ontmoetingsplekken fungeren waar de innovatiekracht van het leisure ecosysteem van (Midden-)Brabant wordt benut. Ze bieden plek aan partijen die vanuit verschillende sectoren, zoals onderwijsinstellingen, gemeenten en ondernemers, kunnen samenwerken in een open en creatieve setting. Het kompas ‘Leisure for a Better Society’ geeft nadrukkelijk richting aan de ateliers. Verbeelding is de drijfveer in deze creatieve werkplaatsen, inventiviteit het motief.

Joost Melis en Lian Duif pareren makkelijk de vraag dat ondernemers nu vooral snel weer bedrijfseconomisch herstel willen in plaats van maatschappelijk mooie doelen behalen. Joost: "De ondernemer spreken we aan op zijn verantwoordelijkheid. Je ben in eerste instantie een persoon. Dat geeft een ander perspectief als je dan opnieuw de maatschappij wilt vormgeven. Het besef om goed te doen is er. Natuurlijk heeft de ene ondernemer er nu meer ruimte voor dan de ander.”

Lian: "We spreken ondernemers die dit zien als een kans. Het is een andere focus en interessant daarbij is dat je praat over nieuwe verdienmodellen. Net zoals de zorg, heeft de vrijetijdssector een zware tijd achter de rug en dat heeft geleid tot contemplatie, merken wij in de gesprekken. Ondernemers zien dat je voordeel haalt uit goed je best doen maar dat groei op zichzelf ook zijn beperking heeft. Goed voorbeeld doet goed volgen, zien we in de samenwerking met de partners voor de ontwerpateliers.”

Programmalijn 2: Slimme mobiliteit & bereikbaarheid

Een groeiend aantal bezoekers legt ook druk op Brabantse mobiliteitssystemen. Om locaties goed te verknopen, opstoppingen te voorkomen en de bezoeker comfort te bieden, zal geïnvesteerd moeten worden in slimme mobiliteitsoplossingen, zoals digitalisering van (vervoers)systemen, hoogwaardig en comfortabel openbaar vervoer in de regio, nieuwe vormen van mobiliteit en waar nodig aanpassing van de infrastructuur. Met het Smart Mobility project wordt de bereikbaarheid van diverse leisurelocaties verbeterd.

Actielijn 2: Versterking Leisure-ecosysteem in Brabant

Naast de ateliers richt het Smart Leisure programma 2021-2024 zich ook op projecten, ontwikkelingen en initiatieven die leisure in Midden-Brabant versterken. Voorbeelden zijn de uitbreiding van de Efteling en Beekse Bergen, de inzet op Smart Mobility, de ontwikkeling van het talent van morgen en de digitale doorontwikkeling van de Leisure Kansenkaart.

Smart Mobility klinkt als een containerbegrip, Joost weet er al een heldere uitleg over te geven ondanks het vroege stadium: "Het zijn nieuwe vormen van mobiliteit en dan kun je denken aan het toepassen van dynamic pricing, platformen en deelvervoer. Heel praktisch is ook hoe je nieuwe routes door Brabant maakt. Je hebt een customer journey van je gasten en die vertalen we naar een fysiek beleefbare reis. Denk aan hoe je de reis ervaart van de bezoeker als je naar het Textiel Museum gaat (Tilburg). Daar hebben we heel veel ondernemers voor nodig. Je hebt er bij wijze van spreken de bloemenzaak in de straat van het museum voor nodig om die journey compleet te maken. Zo willen we al die schakels verbinden.”

Lian: "We willen toe naar een aanpak met meer loop- en fietsverbindingen tussen stad en platteland. Met fysieke en digitale interventies maak je die verandering meetbaar. Dat moet want dan zie je wat de interventie doet voor een gedragsverandering. Dat wordt echt een heel nieuw terrein om te meten en hoe je dat meet. Uiteindelijk willen we zien wat dat doet met het gevoel van geluk en de leefbaarheid in Brabant.”

Programmalijn 3: Vitaal platteland & duurzame verstedelijking

Het vitaal en concurrerend houden van het landelijke en het stedelijke gebied in Brabant is een belangrijke opgave. Een aantrekkelijke leefomgeving vraagt om een sterk vrijetijdsaanbod en een duurzame balans tussen wonen, werken en recreëren. Zo zullen binnensteden zichzelf opnieuw moeten uitvinden en moet er een bestemming worden gevonden voor vrijkomende agrarische bedrijven. In stedelijke gebieden is de ruimtelijke vraag van diverse functies een grote uitdaging. Een goed vestigingsklimaat met goede vrijetijdsvoorzieningen voor rust en ontspanning is van groot belang.

Actielijn 3: Vlaggenschipproject van Gogh Homeland Experience

Het vlaggenschipproject is Van Gogh Homeland Experience. Hiermee geeft Brabant invulling aan de lang gekoesterde wens voor een derde park in Brabant. Geheel volgens de nieuwe inzichten, passend bij de spreidingsopgave en dienend aan de (be)leefbaarheid van de Brabantse leefomgeving. Een kralensnoer van belevingslocaties die op een innovatieve, duurzame en ruimtelijk-artistieke manier zijn verbonden. De hotspots bieden belevenissen, die aansluiten bij de leefwereld van een groot en gevarieerd publiek. Ze maken de ecologische uitdagingen inzichtelijk op menselijk niveau, zodat iedere bezoeker, informeel en avontuurlijk, doordrongen raakt van de grote vragen én antwoorden die voor ons liggen, maar geven ook invulling aan de groeiende behoefte aan ontspanning en avontuur in de natuur en naar cultuur als verbinder tussen stad en land.

Lian Duif meldt dat onder meer maatschappelijke onderwerpen zoals voedseltransitie en vernieuwende mobiliteit terugkomen in de experience. Maatschappelijk denken en ondernemen zal op deze vernieuwende 7 hotspots goed verankerd worden. Met de lange ervaring van House of Leisure komen daar zeker nieuwe verdienmodellen en haalbare ondernemersinitiatieven uit. Dit jaar en volgend jaar worden de ontwerpen gemaakt. Op zijn vroegst in 2030 vindt de bouw plaats. Joost: "Regio’s en beleidsmakers moeten nu hun keuzes maken in de thema’s en de ontwikkelingen die impactvol zijn.” Daarmee zijn beide terug op het punt waar veel energie in wordt gestoken. De ateliers die nu worden opgezet vormen de basis voor het succes.

Trefwoorden: beleid, attractieparken, dagrecreatie, verblijfsrecreatie, leisure, provinciaal beleid, noord-brabant, toeristische ontwikkeling, ontwikkelingsmaatschappijen, productontwikkeling

CELTH
 





   

   

   
   
   

   

||| Nieuws |||

08/01/25
Van Velde in Raad van Toezicht Utrecht Marketing
Michel van Velde is sinds 1 januari toegetreden tot de Raad van Toezicht van destinatieorganisatie Utrecht Marketing. De Raad van Toezicht is daarmee compleet.
26/12/24
Recycling bekers bij sportevenementen
Dit jaar gingen nieuwe regels in voor de recyclinhg van plastic bij evenementen. Dat was niet makkelijk voor sportevenementen. Opeens moesten de kartonnen bekers voor deelnemers met plastic laagje of gewassen worden, of verzamelen en recyclen. De Zevenheuvelenloop is het eerste evenement dat een percentage van recycling doorgeeft, 92,5%.
25/12/24
Op weg naar 2025
Het jaar 2024 loopt ten einde en we kijken vol verwachting uit naar een prachtig 2025. We willen jullie hartelijk bedanken voor de fijne samenwerking en het vertrouwen in ons.
17/12/24
Recreatiebedrijven moeten van elke verdiende euro 38 cent afdragen
Dat van elke euro die consumenten besteden op recreatiebedrijven 38% naar belastingen gaat, is geen verrassing. Wel vervelend is het feit dat sinds 2018 deze lasten met maar liefst 40% zijn gestegen bij een inflatie van 12%.
16/12/24
Exclusief voor leden
Schiphol ontwikkelt breed retailaanbod (nodig voor de internationale toppositie)
Per 1 mei 2025 versterkt Schiphol haar samenwerking met Lagardère Travel Retail voor de exploitatie...
13/12/24
Nederland moet niet wachten op uitspraak klimaatzaak, maar zelf voorloper zijn
Terwijl het Internationaal Gerechtshof momenteel een historische uitspraak voorbereidt over de juridische verplichtingen van landen om klimaatverandering tegen te gaan, benadrukt Transversal Professor of Sustainability Transitions Frans Melissen van de Breda University of Applied Science het belang van proactieve actie. Nederland, dat vaak als voorloper op duurzaamheidsgebied wordt gezien, moet volgens Melissen niet afwachten op deze uitspraak, maar zelf het voortouw nemen.
13/12/24
Lelystad wil deal sluiten F35 maar ook vakantievluchten op luchthaven
Defensie zoekt naar extra locaties voor hun activiteiten, waaronder uitbreiding van jachtvliegcapaciteit met de F35. Maar Lelystad wil dan als tegenprestatie dat vakantievluchten worden toegestaan op Lelystad luchthaven.
11/12/24
Acties tegen btw-verhoging lonen: Staatssecretaris zegt impactanalyse toe
Het verzet tegen de btw-verhoging op logies is nog springlevend. Afgelopen vrijdag plaatste HISWA-RECRON in de kranten van DPG een grote advertentie. Twentse ondernemers en Twente Marketing voerden met waterflesjes een creatieve actie tegen de geplande btw-verhoging op logies. En met succes want er komt een impactanalyse naar de verhoging van de btw op logies