CELTH pakt regie op onderzoek met Agenda Bewuste Bestemmingen

CELTH heeft een meerjarige kennisagenda voor het gastvrijheidsdomein samengesteld en investeert daar de komende drie jaar anderhalf miljoen euro in. Rond de Bewuste Bestemming wordt kennis op vijf urgente thema’s ontwikkeld. (Kennis)partners worden uitgedaagd mee te investeren en daarmee het zo noodzakelijke kennisfundament onder het gastvrijheidsdomein te versterken.

CELTH is het enige Centre of Expertise van de leisure-, toerisme en hospitalitysector en geeft met haar ‘Agenda Bewuste Bestemmingen’ (ABB) gevolg aan de oproep van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli). Dit adviesorgaan van de Nederlandse regering stelde in haar advies ‘Waardevol Toerisme’ (2019) dat de huidige kennisbasis voor het gastvrijheidsdomein dun is. De Rli is van mening dat kennis hét fundament is voor kwalitatief goede beleidsvorming en adviseert daarom een meerjarige agenda vast te stellen voor het opbouwen en onderhouden van een krachtige kennisinfrastructuur. CELTH komt met haar partnerhogescholen Breda University of Applied Sciences, NHL Stenden Uniservsity of Applied Sciences en HZ University of Applied Sciences nu met een concreet plan: de ‘Agenda Bewuste Bestemmingen’. CELTH investeert samen met de hogescholen in drie jaar tijd 1,5 miljoen euro in de Kennisagenda en roept andere onderzoeks- en kennisinstellingen op mee te investeren. Door samen op te trekken met partners en in te spelen op nationale en Europese onderzoeksfondsen, beoogt CELTH haar investering minimaal te verdrievoudigen.

Belangrijke bijdrage aan kennisfundament

De Agenda Bewuste Bestemmingen fungeert als leidraad voor de kennis- en onderwijspartners van CELTH om nieuwe relevante kennis en vaardigheden te ontwikkelen. "De Agenda zal zo een belangrijke bijdrage leveren om het kennisfundament voor beleidsvorming in het gastvrijheidsdomein te verstevigen”, stelt dr. Jorrit Snijder, voorzitter College van Bestuur CELTH en BUas. "De agenda is ambitieus, proactief en adaptief en zal een wegwijzer zijn om partners van CELTH te inspireren skills en kennis te ontwikkelen die kunnen worden benut voor bestemmingen binnen en buiten Nederland. Daarnaast geeft CELTH met de Agenda ruimte aan state-of-the art toegepast en academisch onderzoek, biedt de Agenda het perspectief waarmee fondsen aangeboord kunnen worden en verschaft het bouwstenen voor duurzame curriculumontwikkeling in het onderwijs, voor de professionals van morgen.”

Bestemming centraal

In de kennisagenda staat de bewuste bestemming voorop. CELTH kiest nadrukkelijk voor het bestemmingsniveau omdat daar alle verschillende deelsectoren en actoren samenkomen. Op de bestemming wordt gastvrijheid en waarde gecreëerd voor zowel toeristen, bewoners als bedrijven. Daar interacteert het domein kortom met haar omgeving. Hier ontstaat de synergie of juist concurrentie met andere sectoren en komt de volledige complexiteit van het gastvrijheidsdomein tot uitdrukking. Het domein kan op bestemmingsniveau bovendien een belangrijke rol spelen in maatschappelijke transities en opgaven.

CELTH signaleert dat op bestemmingsniveau een grote behoefte bestaat aan kennisontwikkeling rondom vragen als: Waarom zetten we in op het gastvrijheidsdomein? Van wie is de bestemming? Wie profiteert van het gastvrijheidsdomein en op welke manier? Waar liggen de (maatschappelijke) kosten en baten? Hoe zorgen we ervoor dat de bestemmingen in balans blijven? En hoe komen we van reageren op voldongen feiten naar anticiperen op wat komen gaat?

Diana Korteweg Maris, namens Hogeschool Zeeland lid van het regieteam ABB: "We zien dezelfde vraagstukken overal terugkomen: in gemeenten, op regionaal niveau, bij provincies. Veel van die vragen zijn nu opgenomen in de Agenda Bewuste Bestemmingen. Door vanuit CELTH kennis te ontwikkelen en deze te koppelen aan de kennis en ervaring vanuit al die gebieden, hopen we iedereen verder te helpen.”

Een Bewuste Bestemming

Voor CELTH is een bewuste bestemming doordacht: "Er is een verhaal, visie, strategie, data en kennis én vaardigheden om hiermee om te gaan. Een Bewuste Bestemming is proactief. Er is leiderschap, initiatief en innovatie, die bijdragen aan een hoge mate van organiserend vermogen. Er wordt bewust omgegaan met (mogelijk tegenstrijdige) belangen en er is afstemming tussen betrokkenen. Een Bewuste Bestemming is ook adaptief. Men is wereldwijs, dus sensitief voor verandering van dichtbij en veraf; men is innovatief en kan, onderbouwd door data en expertise, bewust anticiperen op of omgaan met ontwikkelingen zoals de mondiale netwerksamenleving, de globaliserende economie, technologische ontwikkelingen en natuurlijke processen. Men weet dat daartoe de juiste condities nodig zijn, zodat bestemmingen veerkrachtig kunnen zijn.”

Dr. Stefan Hartman, namens NHL Stenden lid van het regieteam ABB, ziet de bestemming als een plek of gebied waar een toerist, bezoeker of recreant bereid is om naar toe te gaan. "Soms voor een kort (dag) bezoek, soms voor een langer verblijf.” Dat lijkt zo op het oog een simpel systeem maar is het niet: "Het gaat vaak om een samengesteld toeristisch-recreatief product, een complex geheel van bijvoorbeeld horeca, voorzieningen, infrastructuur, cultuurhistorisch erfgoed tot de natuurlijke omgeving. Het is het schaalniveau waarop vele partijen actief zijn (ondernemers, overheden, maatschappelijke organisaties, onderwijs, omwonenden), samenwerken, afstemming zoeken en ook tegengestelde belangen kunnen hebben.” Dit moet in de optiek van CELTH in goede banen worden geleid zodat de kwaliteit van werken, de kwaliteit van leven en de kwaliteit van de beleving optimaal zijn.

Maatschappelijke waarde centraal

Een Bewuste Bestemming zet in de optiek van CELTH de maatschappelijke waarde van het gastvrijheidsdomein centraal. Het streven is naar een uitkomst waarmee het gastvrijheidsdomein zo positief mogelijke sociale, ecologische en economische impacts heeft en waarbij het leidt tot zo hoog mogelijke kwaliteit van leven, ervaren en werken. Dat is niet eenvoudig want het gastvrijheidsdomein opereert in een complexe context. Dat heeft te maken met verschillende schaalniveaus, meerdere actoren over diverse domeinen, maatschappelijke ontwikkelingen die zich elk met een eigen snelheid ontwikkelen en verschillende doelen die via diverse paden kunnen worden bereikt. Bovendien opereert elke bestemming weer in zijn eigen context. Deze complexiteit zorgt ervoor dat Bewuste Bestemmingen niet zomaar ontstaan. Door nu op vijf actuele thema’s kennis te ontwikkelen die bijdraagt aan het oplossen van de opgaven, en ons beter leert te begrijpen hoe het complete systeem van de bestemming functioneert, kan CELTH bestemmingen helpen zich te ontwikkelen tot Bewuste Bestemmingen. Zo kunnen deze bestemmingen via integraal beleid en goed onderbouwde interventies streven naar een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven, ervaren en werk.

Hoofd bieden aan complexiteit en dynamiek

De mede door de Agenda ontwikkelde kennis stelt bedrijven, overheden, kennisinstellingen en andere belanghebbenden in staat het hoofd te bieden aan de toenemende complexiteit en dynamiek in het gastvrijheidsdomein. Dit doet CELTH door:

Actieve kennisdeling en -uitwisseling van het gedachtengoed met het interne en externe netwerk;
Gestructureerd inzetten van budgetten voor de ontwikkeling en uitvoering van regionale, nationale en internationale onderzoeksprojecten;
Uitnodigen van scholen en universiteiten (zowel mbo, hbo als universiteiten) voor participatie in de ontwikkeling van deze onderzoeksprojecten.

Optimaliseren van bestemming

CELTH ziet dat haar benadering van het integraal optimaliseren van een bestemming meer en meer bijval krijgt en verwacht dat dit de boventoon zal gaan voeren in de (nabije) toekomst, niet alleen in Nederland maar wereldwijd. De maatschappelijke en politieke druk neemt toe om de gebruikelijke benadering te heroverwegen die enkel leidt tot groei of die het gastvrijheidsdomein louter als bedreiging ziet. De bewuste keuzes die ten grondslag liggen aan de optimalisatiebenadering sluiten goed aan bij de CELTH-visie op Bewuste Bestemmingen.

Vijf kernthema's

In de ABB kiest CELTH voor een vijftal kernthema’s: leefomgeving, human capital, organiserend vermogen, smartness en vrijetijdsaanbod. Deze thema’s hebben volgens CELTH op dit moment de grootste prioriteit gezien de situatie in het gastvrijheidsdomein. Binnen elk van deze thema’s worden concrete kernopgaven en prioriteiten aan kennishiaten geïdentificeerd. Samen met partners wil CELTH deze opgaven met onderzoek en kennisontwikkeling ter hand nemen.

Leefomgeving: Er bestaat een wederkerige relatie tussen het gastvrijheidsdomein en de leefomgeving van bewoners. Het domein is onderdeel van de leefomgeving en kan deze beschadigen maar ook doen opleven. Het doel van de ABB is om, via het gastvrijheidsdomein, de leefbaarheid te vergroten. Dit is ook in het voordeel van het domein zelf, aangezien een gunstige leefomgeving ook de bestemming voor bezoekers aantrekkelijk houdt.
Human capital: Geconfronteerd met uitdagingen zoals het faciliteren van ‘Leven Lang Leren’, tekort aan gekwalificeerd personeel, het vinden van de juiste balans in het personeelsbestand (jongeren, ouderen, parttime, fulltime, etc.) en de behoefte aan nieuwe vaardigheden (sociaal, digitaal, duurzaamheid) hebben de partijen binnen het gastvrijheidsdomein behoefte aan meer data en inzichten over de arbeidsmarkt en de mogelijkheden die er zijn om werknemers te vinden, op te leiden, te laten ‘groeien’ en te behouden voor het domein.
Organiserend vermogen: Bestemmingsontwikkeling is een samenspel van diverse actoren, waarvan de belangrijkste zijn de private, publieke en non-gouvernementele partijen, de bewoners/lokale gemeenschappen en de bezoekers. Waar sommige bestemmingen goed in staat zijn om partijen en belangen samen te brengen en de samenwerking te coördineren, zien andere bestemmingen dat verbindingen en vaardigheden ontbreken en sommige partijen ondervertegenwoordigd zijn. De complexiteit van bestemmingsmanagement, evenals het belang ervan, neemt toe: door de stormachtige groei van het domein (toerisme, recreatie, evenementen, festivals, horeca) is de roep om optimaliseren van de impacts toegenomen.
Smartness: Actuele, volledige en betrouwbare data op bestemmingsniveau zijn essentieel om sturing en richting te geven aan besluitvorming en ontwikkeling van o.a. ondernemers en beleidsmakers. Het gaat in dit thema enerzijds om inhoudelijke data over vraag, aanbod en impacts als onderlegger voor alle strategische opgaven. Anderzijds gaat het om methoden en ontsluiting van kennis, waaronder ook optimalisatie en (landelijke) afstemming van dataverzameling, de methoden hiervan (waaronder AI en machine learning), en de toepassingen en communicatie van data. Hiervoor moeten de mogelijkheden van innovatieve (smart) technologie worden verkend en benut.
Vrijetijdsaanbod: Het aanbod is de kern van het gastvrijheidsdomein en is daarmee een essentieel onderdeel van de ABB. Binnen dit thema is sprake van een aantal belangrijke opgaven. Het robuust maken van het businessmodel op aanbiederniveau is cruciaal voor het gezond voortbestaan van het domein op lange termijn. De kwaliteit van de ervaring is de essentie van het domein; aanbieders willen graag meer inzicht in deze ervaring en de manier waarop deze kan worden gestimuleerd. Ten slotte is de uitdaging voor ondernemers om de opgaven die zijn benoemd bij de voorgaande thema’s te integreren in hun businessmodel: het vergroten van maatschappelijke waarde en minimaliseren van negatieve impacts, het versterken en benutten van human capital, een duidelijke en actieve rol spelen in het organiserend vermogen van de bestemming en meer datagedreven werken.

Verder lezen?

Nieuwsgierig geworden naar de analyse en onderzoeksagenda van CELTH? Online hebben we een leuke interactieve visual voor snelle insights en het basisdocument met alle informatie.