Ontmoet het CELTH-team

CELTH is hét Centre of Expertise in het domein Leisure, Tourism & Hospitality. In 2022 werd de Agenda Bewuste Bestemmingen ontwikkeld dat mede de veranderingen in het vakgebied toerisme vormgeeft. Dat leidt ook bij CELTH tot vernieuwing en een forse uitbreiding. Hoe ziet nu het team eruit?

Directeur Menno Stokman geeft liever de aandacht aan zijn teamleden maar hij heeft natuurlijk een grote coördinerende taak in CELTH. Met zijn team heeft hij de Agenda Bewuste Bestemmingen ontwikkeld. Die agenda geeft research en development op urgente thema’s in de gastvrijheidssector richting. Met als doel het zo noodzakelijke kennisfundament onder het gastvrijheidsdomein te versterken. Menno kent zowel de toeristische als de academische wereld. Het CELTH-team is ingrijpend vernieuwd en uitgebreid. Hoe kijkt hij daar naar? "Het opbouwen van de nieuwe CELTH-organisatie is nodig om de doorontwikkeling van de Agenda Bewuste Bestemmingen in gang te zetten. Het gaat om de ontwikkeling van de ABB als onderzoeksoeksagenda, als inspirerend perspectief om het curriculum in het onderwijs te voeden en als inhoudelijke agenda om partnerships mee aan te gaan, in Nederland en op internationaal niveau. Er is een bewuste ontwikkeling nodig, waarbij de ecologische, sociaal-maatschappelijke en economische impacts geoptimaliseerd worden. Dit vereist meer inzicht, samenwerking, onderzoek en kennis.” 

"Waar eerst het economische centraal stond, wordt dit nu steeds vaker gecombineerd met vragen over de sociale en ecologische impacts van toerisme”

Team Leefomgeving: Jeroen Klijs & Daniek Nijland

Themamanager Leefomgeving Jeroen Klijs heeft met de Agenda Bewuste Bestemmingen een ambitieus doel voor ogen: "Ik hoop dat we over vijf jaar niet alleen veel meer weten over de complexe relaties tussen het gastvrijheidsdomein, leefomgeving en kwaliteit van leven, maar deze kennis vooral benutten om te komen tot effectieve interventies: ingrepen in de praktijk op basis waarvan de meerwaarde van toerisme, recreatie en gastvrijheid voor de inwoners van steden en regio’s verder geoptimaliseerd wordt.” Jeroen heeft in zijn 13 jaar onderzoek bij de Breda University of Applied Sciences het gastvrijheidsdomein een hele ontwikkeling zien doormaken: "Waar eerst het economische zeer centraal stond, wordt dit nu steeds vaker gecombineerd met vragen over de sociale en ecologische impacts van toerisme. Vandaar dat de onderzoeksgroep waar ik als lector nu zo’n 4 jaar leiding aan geef, de naam ‘Maatschappelijke Impacts van Toerisme’ draagt.” Hij hoopt samen met de hele sector tot nieuwe inzichten en oplossingen te komen. "De ontwikkeling en uitvoering van de Agenda Bewuste Bestemmingen is simpelweg niet mogelijk vanuit één instituut. Door de samenwerking met de andere hogescholen en het hele netwerk binnen het gastvrijheidsdomein komen we tot de benodigde diepte en breedte. Ik kijk er naar uit dit proces voort te zetten.”

In april versterkte Daniek Nijland het team vanuit een van de partnerinstellingen van CELTH: het Kenniscentrum Kusttoerisme van de Hogeschool Zeeland. Daniek heeft heel bewust gekozen voor een brede focus op Leefomgeving: "Ik ben als sociaal-geograaf met name geïnteresseerd in de sociaal-maatschappelijke impact van toerisme en recreatie en de interactie tussen mens en omgeving. Welke rol speelt toerisme in het dagelijks leven van mensen? Hoe beïnvloedt het de fysieke leefomgeving, zowel in positieve als in negatieve zin? En hoe kunnen we ervoor zorgen dat toerisme zoveel mogelijk bijdraagt aan een fijne woon- en leefomgeving voor inwoners? Maar ook: hoe kunnen we de fysieke leefomgeving slim inrichten, bijvoorbeeld door bij grote landschappelijke ingrepen rond klimaat, energie en natuur te zorgen dat mogelijkheden voor recreatie en toerisme integraal worden meegenomen.” Momenteel is Daniek bezig met een groot onderzoek naar het draagvlak voor toerisme onder inwoners van Zeeland (vanuit HZ Kenniscentrum Kusttoerisme). "Hierbij vragen we mensen ook naar de positieve en negatieve effecten van toerisme die zij ondervinden.”

Thema Human Capital: Simone Romijn & Lobke Elbers

Simone Romijn is projectleider bij HZ Kenniscentrum Kusttoerisme en pakt onderwerpen op zoals het Zeeuwse Hospitality Pact en onderzoek naar vraag en aanbod in de Zeeuwse gastvrijheidssector. Voor CELTH is Simone themamanager op het onderwerp Human Capital. "Human Capital heeft te maken met werkplezier, talentontwikkeling, ondernemersdrive, innovatie en hoe dat samen goed tot zijn recht komt. En natuurlijk staat dat in relatie met uitdagingen als arbeidskrapte, woningschaarste, vergrijzing en ontgroening. Iedereen vindt er wat van maar wat gaan we eraan doen?” Ze vraagt voor haar opdracht voor human capital ook om de inzet van partners en het bedrijfsleven. "Met elkaar kunnen we de uitdaging aanpakken, ontleden en praktische oplossingen bedenken waar we stap voor stap mee verder komen. Makkelijke oplossingen zijn er niet, dan hadden we die al bedacht. Iedereen met zijn eigen pet op, zijn eigen kennis, gelijkwaardig en open-minded, dan komt het vast goed.”

In september 2022 is Lobke Elbers toegevoegd aan het CELTH-team. Na het Europese project Digital Lead Next Tourism Generation project ging zij door met opvolger Digital Lead PANTOUR/Pact for Skills (EU-project). Binnen de CELTH Agenda Bewuste Bestemmingen is Human Capital dan ook wat aansluit bij Lobke. "We kijken naar kansrijke samenwerkingen tussen overheid, onderwijs en industrie door het verder opzetten van nationale skills initiatieven in toerisme zoals de National/Regional Skills Groups. Ook is er aandacht voor het betrekken van niet-toerisme gerelateerde partijen om aanvullende kennis en tools te bieden, bijvoorbeeld kennispartners die kunnen zorgen voor het verder uitrollen maar ook voorspellen van de digitale transformatie en de human capital vraagstukken voor organisaties en individuen. Daarnaast moeten we strategisch nadenken hoe de future of work eruit zou kunnen komen zien.” Daarin speelt mee dat de toeristische sector worstelt met zijn plek als aantrekkelijke werkgever. "We hopen dat het gastvrijheidsdomein over vijf jaar een van de meest aantrekkelijke en boeiende sectoren is om in te werken. Dat betekent eindeloze mogelijkheden voor dynamische carrières en interessante verbindingen, een "professional playground” met briljante iconen die onze sector vertegenwoordigen.”

Thema Organiserend Vermogen: Stefan Hartman & Bert Smit

Planoloog Stefan Hartman hield zijn dissertatie over ruimtelijke ordening voor toeristische bestemmingen. Bij NHL Stenden Hogeschool is Stefan verantwoordelijk voor het European Tourism Futures Institute (ETFI). "Bij CELTH pak ik de rol van thema-manager ‘Organiserend Vermogen’. Dat sluit naadloos aan op mijn achtergrond en onderzoeksinteresse.” Daar komt veel bij kijken in de snel veranderende wereld. "De behoefte aan recreatie en de wens om te reizen is sterk en groeit, met alle uitdagingen van dien voor bezoekers- en bestemmingsmanagement. Tel daarbij op een aantal grote transities die voor de deur staan zoals klimaatverandering, digitalisering, verduurzaming, biodiversiteit, circulariteit en nog meer. Aan alle kanten wordt er nagedacht over de rol van de vrijetijdseconomie in de samenleving maar ook over de rol die partijen spelen, of moeten spelen nu het speelveld sterk in ontwikkeling is. Omdat er nieuwe opgaven bij komen, staan bestaande rollen onder druk en veranderen ze. Oude structuren verliezen hun waarde en nieuwe samenwerkingen ontstaan. Een spannend samenspel van actoren die allen adaptief meebewegen met een veranderende samenleving en continu zoeken naar passende organisatievormen en samenwerkingsstructuren.”

Bert Smit weet door zijn tijd bij Apenheul en GaiaZoo wat het is om met een dagattractie in een regionaal netwerk te functioneren. Dat is waardevol voor CELTH ontwikkelingen op het thema Organiserend Vermogen. Bert: "Bij Apenheul was ik mede verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het park maar ook voor alle netwerken op de Veluwe en daarbuiten. Apenheul is en was zeer afhankelijk van het succes van de Veluwe als vakantiebestemming vandaar dat Apenheul destijds ook veel energie heeft gestopt in het Veluws Bureau voor Toerisme.” Op dit moment werkt Bert aan het Europese onderzoeksproject SmartCulTour: "Daarvoor ontwikkel ik een design toolkit die bestemmingen moet helpen bij het ontwerpen van hun systeem van belevingen. Bij CELTH heb ik gekozen voor het thema Organiserend Vermogen omdat het goed past bij mijn promotieonderzoek naar het ontwerpen van belevingen. Dat sluit ook goed aan bij onderzoeken die ik eerder in CELTH-verband deed op de Utrechtse Heuvelrug, maar ook in samenwerking met ANVR voor Toegankelijk Toerisme.”

Thema Smartness: Jasper Heslinga & Corné Dijkmans

Jasper Heslinga zet zich volop in op het onderdeel ‘Smartness’ van de Agenda Bewuste Bestemmingen. Jasper is alweer vijfenhalf jaar betrokken bij CELTH en al sinds 2016 senior docent en onderzoeker bij NHL Stenden. Jasper over zijn passie voor Smartness: "Ik heb gekozen voor het ABB-thema ‘Smartness’ omdat ik steeds vaker merk hoe belangrijk goede en betrouwbare informatie is bij het maken van besluiten rondom toerisme in de brede zin van het woord. Veel te vaak ontbreekt er informatie, is data verouderd of is er te weinig kennis om de data goed te analysen en visualiseren. Dit terwijl de toeristische sector voor grote opgaven staat, is het belangrijk dat er gewogen besluiten worden gemaakt op basis van data en informatie. Ik hoop dat over enkele jaren bedrijven, branches en overheden digitalisering en ‘smartness’ zien als een kans, in plaats van een bedreiging. Er zijn uiteraard koplopers die al flinke stappen hebben gezet, maar de vrijetijdssector als geheel heeft nog wel wat stappen te zetten op het gebied van digitalisering en ‘smartness’.”

Corné Dijkmans is bezig met een van de invloedrijkste ontwikkelingen in het vakgebied, de digitale transformatie. Dat is weer van invloed op de skills development projecten van CELTH. Als Manager Research bij de Academie voor Toerisme van de Breda University of Applied Sciences is Corné ook verantwoordelijk voor onderzoek binnen deze academie. Digitale transformatie zit ook verweven in de Agenda Bewuste Bestemmingen. Over die agenda meldt Corné: "We zien dat de mogelijkheden voor bestemmingen om data te verzamelen over bezoekers, aanbod en impacts (sociaal, economisch, ecologisch) verruimd worden. Met als uiteindelijk doel om tegemoet te komen aan de informatiebehoeften vanuit de praktijk, en om belanghebbenden binnen bestemmingen te helpen betere beslissingen te nemen.”

Thema Vrijetijdsaanbod: Wesly Put- van den Beemt, Ernst Jonker & Ageeth van Maldegem

Storytelling wordt steeds meer ingezet voor toerisme en leisure. Daar is Wesley Put – van den Beemt van de Breda University of Applied Sciences in gespecialiseerd. Storytelling is hard nodig bij de ontwikkeling van de Agenda Bewuste Bestemmingen. Wesley heeft een passie voor het onderzoeken van gedrag en motivaties van bezoekers en bewoners om unieke belevingen te kunnen co-creëren op een bestemming. Deze belevingen bieden net dat stukje extra waardoor mensen emotioneel geraakt worden. Wesley heeft met de Agenda Bewuste Bestemmingen twee duidelijke doelen voor ogen: "Dat bezoekers en bewoners kunnen genieten van een bewuste bestemming waar unieke belevingen onderdeel zijn van het vrijetijdsaanbod.” Wesley wil mensen de ruimte geven om een plek te kunnen ervaren vanuit zijn eigen kracht en een persoonlijk verhaal. Om dat te bereiken is samenwerking essentieel: "Ik hoop dat de gastvrijheidssector vanuit gezamenlijkheid optrekt om leisure in te zetten als middel om ontwikkelingen te versnellen. Op welke manier kunnen zij hun impact vergroten in de maatschappelijke opgaven op weg naar een duurzame bestemming.”

Ook actief in het thema Vrijetijdsaanbod is Ernst Jonker van de kenniskring ‘Duurzaamheid in Gastvrijheid en Toerisme’ bij de NHL Stenden Hotel Management School. Hij heeft een passie voor het verbinden van mensen vooral hen die willen bijdragen aan een betere wereld door verantwoorde keuzes te maken. Het verkorten van ketens en goede voeding in het aanbod van horeca heeft volop zijn aandacht. Ernst: "Graag wil ik op het thema Vrijetijdsaanbod bereiken dat zich netwerken vormen van aanbieders die voorop kunnen en willen lopen bij de transitie naar klimaatbestendig, energieneutraal en circulair opereren, zodat er best practices zijn die aanbieders in de breedte van het gastvrijheidsdomein inspireren zelf die transitie ook te gaan maken.” Hij hoopt dat het gastvrijheidsdomein over vijf jaar een stuk dichterbij écht duurzaam opereren is gekomen: Dat het bewustzijn van de impact op de (leef)omgeving zo gegroeid is dat deze vanzelfsprekend is – en dat zowel aanbieders als ‘vrijetijdsbesteders’ meer naar dat bewustzijn handelen. En dat er sterke netwerken zijn die dit mogelijk maken.”

Ageeth van Maldegem van Hogeschool Zeeland heeft een grote interesse in samenwerking met het regionale MKB en ontwikkelorganisaties. Zij heeft voor CELTH binnen het thema Vrijetijdsaanbod een focus op businessmodellen. Ze ziet dat de toeristisch-recreatieve sector een spilfunctie heeft in onze maatschappij en hierdoor aan veel aspecten van een duurzame samenleving raakt. "De sector kan hiermee een voortrekkersrol vervullen en zo een belangrijke bijdrage leveren aan de transitie naar fundamenteel andere manieren van leven, werken en vrijetijdsbeleving.” Ageeth is nu bezig met het in kaart brengen van typische patronen van duurzame businessmodellen. "Deze kunnen dienen als archetypen, praktische en inspirerende voorbeelden, voor ondernemers die op een andere, duurzame, manier hun bedrijf willen inrichten.” Ze hoopt "dat meer ondernemers geïnspireerd en intrinsiek gemotiveerd zijn om duurzaam te ondernemen en daadwerkelijk innovatieve stappen zetten op weg naar duurzaamheid.” 

Onderwijs: Ellen de Groot

Ellen de Groot zet stevig in om de projecten van CELTH weer terug te laten komen in het onderwijs. Zij is letterlijk de ‘linking pin’ tussen CELTH en het onderwijs. Ellen is BUas Docent en Onderzoeker bij Research group for Tourism Impact on Society (RTIS). Daar zie je ook haar inspiratie in terug voor het vakgebied. "Studenten laten nadenken over de impact die het toerisme heeft op de samenleving.” Dat sluit naadloos aan bij de Agenda Bewuste Bestemmingen. "CELTH levert onderzoeken op die een beter begrip geven?van hoe het toerisme kan bijdragen aan die samenleving.” Haar missie gaat verder dan het omzetten van onderzoekskennis naar educatie. Ellen hoopt dat "de toekomstige professionals in het gastvrijheidsdomein bewust anticiperen en sensitief omgaan met alle belangen en betrokkenen.” Met de Agenda Bewuste Bestemmingen ziet zij veel mogelijkheden om "fikse stappen in duurzaamheid te zetten”.?

Beleid en ontwikkeling: Anke Arts

Anke Arts programmaleider bij European Future Tourism Institute (ETFI) versterkt het CELTH-team om kritisch te kijken naar de beleidsontwikkeling. "Binnen CELTH werk ik mee aan het inhoudelijke invulling geven aan de uitgezette strategische lijnen, waaronder het versterken van verschillende netwerken en het onderzoeken van mogelijkheden voor samenwerkingen en research in internationale context. Specifiek ben ik bezig met de mogelijkheden te onderzoeken voor het indienen van een voorstel voor het Nationaal Groeifonds. Dit bevindt zich nog in de opstartfase.”