Geplaatst op: 26-03-2023
Auteur: Anke Arts
CELTH
Publicatie: VTS 2022-3

Samenwerking rondom een kennisagenda

Samenwerking rondom een kennisagenda

In de periode tijdens en na de Covid-crisis zijn onderzoekers van Breda University of Applied Sciences, NHL Stenden Hogeschool en HZ University of Applied Sciences, samen met deskundigen uit het werkveld, aan de slag gegaan met het opstellen van de Agenda Bewuste Bestemmingen (ABB). De crisis liet eens te meer zien wat de waarde is van het domein waaronder Leisure, Tourism en Hospitality vallen, zowel economisch alsook sociaal en maatschappelijk. Het Centre of Expertise Leisure, Hospitality & Tourism (CELTH), investeerder en aanjager van de ABB, heeft de keuze gemaakt voor bestemmingsniveau omdat daar alle deelsectoren samenkomen. De maatschappelijke waarde van het gastvrijheidsdomein staat hierin centraal, met een focus op positieve sociale, ecologische en economische impacts. Recent, medio 2022, is de ABB opgeleverd en nu deze op tafel ligt, moet het echte werk gaan beginnen.

Samenwerking rondom een kennisagenda

Anke Arts, projectleider bij ETFI (NHL Stenden hogeschool) & werkzaam bij CELTH

Trias Academica

De beroepspraktijk verandert snel. Organisaties nemen het liefst jonge professionals aan met aantoonbaar actuele kennis van de sector waarin ze terechtkomen. Om aan die vraag te kunnen voldoen is een nauwe samenwerking tussen het (hoger) beroepsonderwijs en de praktijk enerzijds en tussen onderwijs en deze twee belanghebbenden anderzijds vereist (Snippe, 2021). In de afgelopen decennia hebben Hbo studenten, in navolging van het WO, steeds beter geleerd een onderzoekende houding aan te nemen, via praktijkgericht onderzoek tijdens bijvoorbeeld onderzoekstages. De docent is tegenwoordig ‘docentonderzoeker’, waarmee het belang van deze dubbelrol wordt benadrukt. Docenten worden daarmee ook meer uitgenodigd zich met onderzoek bezig te houden, bijvoorbeeld binnen lectoraten. Deze lectoraten en andere onderzoeksafdelingen zoeken op hun beurt weer verbinding met de (regionale) sector. Binnen deze zogenaamde Trias Academica is een goede samenwerking van fundamenteel belang. De (werk)druk binnen onderwijs en onderzoek is hoog en door goede onderlinge afstemming en samenwerking kan deze enerzijds worden verminderd en anderzijds kan het hoger onderwijs zichzelf hiermee internationaal sterker positioneren (Tweedekamer.nl). Elke belanghebbende kan bijdragen aan het versterken van een goede samenwerking. Het onderwijs – studenten, alumni en docenten – kunnen feedback geven op het curriculum en worden uitgenodigd bij te dragen aan ontwikkeling daarvan. Het onderzoek – docenten en onderzoekers – vertellen over hun onderzoek en betrekken stakeholders om deel te nemen of bij te dragen hieraan. Zij zoeken ook actief contact met de ondernemers, de derde belanghebbende binnen de Trias Academica: organisatievraagstukken en toekomstvisies op de sector worden gedeeld. Partijen moeten elkaar onderling dus in voldoende mate vertrouwen om deze kennis en informatie met elkaar te kunnen en willen delen.

Waarom een kennisagenda?

De behoefte aan kennis en onderzoek is sterk in het gastvrijheidsdomein – het geheel van de domeinen toerisme, recreatie, leisure, hospitality en evenementen. In het advies Waardevol Toerisme (2019) concludeert de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) dat de huidige politieke en beleidsmatige aandacht in Nederland niet in verhouding staat tot de grote economische en maatschappelijke betekenis van het gastvrijheidsdomein en dat de huidige kennisbasis dun is. De Rli is van mening dat kennis hét fundament is voor kwalitatief goede beleidsvorming en adviseert daarom een meerjarige agenda vast te stellen voor het opbouwen en onderhouden van een krachtige kennisinfrastructuur. De doelstelling van CELTH is het samenbrengen van de hogescholen binnen het domein Leisure, Tourism & Hospitality en hun expertises, lectoren, onderzoekers en studenten, en deze matchen met marktpartijen op nationaal en internationaal niveau en hun actuele maatschappelijke uitdagingen. Door dit te doen beoogt CELTH om bestemmingen en industrie wereldwijd te helpen met vernieuwende inzichten of innovatieve processen, methodieken of tools, bij hun keuzes voor een bewuste duurzame ontwikkeling. CELTH heeft het advies van de Rli om een meerjarige kennisagenda vast te stellen vertaald naar de "Agenda Bewuste Bestemmingen”.

De ABB in het kort

Het gastvrijheidsdomein als begrip is bewust gekozen om een brede scope te kunnen houden. Daarmee wordt weggebleven van een te grote focus op economie, maar is er juist ook ruimte voor sociale, ruimtelijke en culturele facetten: de balans tussen bezoekers, bewoners, bedrijven en de leefomgeving. De Agenda Bewuste Bestemmingen. De ABB is een kennisagenda: kennis voor kennisinstellingen, overheden, bedrijven en andere stakeholders om inzicht te geven in de complexiteit en dynamiek van het domein gastvrijheid. Daarnaast is ook Gastvrijheid als breed begrip bewust gekozen, zodat er een grote diversiteit aan onderzoek mogelijk is. De gekozen definitie luidt dan ook:

"Het gastvrijheidsdomein is een breed domein, waarin de zakelijke en vrijetijdsbezoeker met diens activiteiten en de bewoner met diens vrijetijdsactiviteiten centraal staan”.
(p.10, Agenda Bewuste Bestemmingen, 2022)

Gastvrijheid is een samengesteld geheel van producten, diensten, ervaringen binnen een bepaalde omgeving, welke mogelijk worden gemaakt door een goede samenwerking tussen private en publieke partijen. Goede samenwerking is daarom essentieel, niet alleen binnen het gastvrijheidsdomein, maar (en dus daarmee) ook binnen de onderzoeksagenda Bewuste Bestemmingen.

Doelstelling ABB

De ABB fungeert als leidraad voor de kennis- en onderwijspartners van CELTH om nieuwe relevante kennis en vaardigheden voor bestemmingen in binnen- en buitenland te ontwikkelen. CELTH geeft met de ABB – vanuit haar verbindende en faciliterende rol – de ruimte aan toegepast en academisch onderzoek en verschaft met de ABB-bouwstenen voor duurzame curriculumontwikkeling in het onderwijs voor de professionals van morgen. CELTH draagt samen met haar (kennis)partners zorg voor het verspreiden van het gedachtegoed van de ABB in zowel het interne netwerk (onderwijs en onderzoek) als het externe netwerk (bedrijven, overheden, kennisinstellingen en andere stakeholders), op regionaal, nationaal en internationaal niveau. Dit doet CELTH door:

  • actieve kennisdeling en -uitwisseling;
  • de agenda door te ontwikkelen door het gestructureerd uitzetten van calls naar het externe netwerk, om in samenwerking multi-level onderzoeksprojecten te ontwikkelen;
  • het uitdagen van scholen en universiteiten (zowel MBO, HBO als universiteiten) en hun onderzoekers en studenten voor de ontwikkeling van deze onderzoeksprojecten.

Functie en doelgroepen ABB

De ABB fungeert als:

  • kader om nieuwe onderzoeksprojecten en daarmee kennis en expertise te ontwikkelen door toegepast en academisch onderzoek te sturen, zowel binnen de hogescholen als met partners in Nederland (op alle niveaus) en daarbuiten;
  • onderzoeks- en sturingsagenda, welke – op elk gewenst niveau – met partners opgepakt en uitgevoerd kan worden en waarmee additionele financiering wordt gerealiseerd (zowel vanuit partners als fondsen/subsidies op regionaal, nationaal en internationaal/EU-niveau);
  • kompas om bestemmingen inzicht te geven in de relevante thema’s die van belang zijn voor het maken van bewuste keuzes voor een duurzame ontwikkeling;
  • kader om nieuwe kennis en expertise te delen door integratie in het hoger onderwijs.

Samenwerking binnen en buiten het Centre of Expertise

Het publieke domein is gewend informatie en kennis op te halen en te delen, maar voor het private domein ligt dat veelal anders, zeker in het gastvrijheidsdomein. Het gastvrijheidsdomein wordt gekenmerkt door een groot aandeel kleinschalig bedrijfsleven, waardoor samenwerkingen of intenties daartoe binnen PPS-constructies onder druk komen te staan. Uitdagingen daarnaast in het tot stand brengen van goede voorstellen voor onderzoek binnen een PPS-constructie zijn onder andere het gebrek aan tijd om tot goede publiek-private afstemming te komen en/of om het plan voldoende te concretiseren. Daarnaast sluiten de doelen van de private partners soms onvoldoende aan bij de onderzoek ambities van het hoger onderwijs (Grotenhuis, 2021). Hierdoor is het niet altijd haalbaar om bijvoorbeeld de vereiste cofinanciering van private partijen te verkrijgen. Menno Stokman herkent dit: De uitdaging zit dan vooral ook op het organiserend vermogen binnen het domein om kennisontwikkeling mogelijk te maken. Door enerzijds te investeren in samenwerkingsverbanden zoals de nationale Taskforce Samenwerking Gastvrijheidseconomie en anderzijds de krachten, expertises en experts van de kennisinstellingen via CELTH te bundelen, wordt getracht om met de ABB als inhoudelijk perspectief, relevante kennisvraagstukken te agenderen en met het werkveld op te pakken.

In lijn met het gedachtengoed van de Tweede Kamer vindt afstemming plaats over waarmee elke instelling zich wil onderscheiden (in dit geval) binnen het gastvrijheidsdomein en ook over de onderwerpen en specialismen waarmee samenwerking wordt gekozen. Het doel hierbij is complementair aan elkaar te zijn, onderlinge concurrentie te verminderen en juist de versterking te zoeken van de combinatie van expertises en experts. Samenwerking is immers cruciaal om het gastvrijheidsdomein te helpen bij haar grote opgaven als verduurzaming en innovatie.

Bronnen:

  • Agenda Bewuste Bestemmingen | CELTH (geraadpleegd: 18 oktober 2022)
  • De brug tussen evidence en praktijk | SpringerLink (geraadpleegd: 18 oktober 2022)
  • Snippe, L. (2021). De magische combinatie van onderzoek-onderwijs-beroepenveld. SURFsharekit (geraadpleegd: 18 oktober 2022)
  • Tweede Kamer (2019). Houdbaar voor de toekomst: Strategische agenda hoger onderwijs en onderzoek
Trefwoorden: onderzoek, samenwerken, netwerken

CELTH
 
   
   
   
   
   

   

   
   

   
   
   

   

||| Nieuws |||

30/10/24
Menno Stokman verlaat CELTH na zeven jaar
Menno Stokman, directeur van het Centre of Expertise Leisure, Tourism & Hospitality (CELTH), neemt na ruim zeven jaar afscheid. Per 1 januari 2025 treedt hij in dienst bij de gemeente Wageningen als strategisch adviseur voor het Netwerk Kennissteden Nederland.
29/10/24
Kennisevent Zet je regio op de kaart 2024: Balans in jouw bestemming
NRIT organiseert in samenwerking met CELTH en de Recreatie Vakbeurs het kennisevent ‘Zet je regio op de kaart 2024: Balans in jouw bestemming. Primeur voor Nederland. Presentatie van internationaal onderzoek: 'Creating equitable destinations: How to manage and distribute tourism’s value to better serve communities'.
11/10/24
Zet je regio op de kaart 2024: Balans in jouw bestemming – Maak deel uit van de toekomst van toerisme!
NRIT organiseert in samenwerking met CELTH en de Recreatie Vakbeurs een kennisevent rond bestemming in balans. In slechts twee uur ben je helemaal up-to-date met de nieuwste inzichten en strategieën. Je leert van experts, netwerkt met vakgenoten én krijgt praktische handvatten om direct mee aan de slag te gaan in jouw regio.
25/09/24
Een tafel voor niemand? Vier scenario's voor het arbeidsmarkttekort in toerisme en hospitality
Wat brengt de toekomst voor toerisme? Zijn dat robots in de keuken, virtuele avonturen of structurele personeelstekorten? Lector ‘Disruption, Innovation and New Phenomena’ Ian Yeoman bij NHL Stenden Hogeschool, schetste in zijn inauguratiespeech vier scenario's voor de sector.
24/06/24
Meer weten over klimaatrisico's, impact of bewonersbetrokkenheid? CELTH komt met drie nieuwe onderzoeken!
Het Centre of Expertise Leisure, Tourism & Hospitality (CELTH) heeft de afgelopen week maar liefst drie nieuwe onderzoeken gepubliceerd. Zo brachten ze de klimaatrisico’s van Nederlandse reisorganisaties in kaart, onderzochten hoe ze bewoners beter bij toerisme(beleid) kunnen betrekken en ontwikkelden ze een impact label voor vakantiehuizen in de natuur.
18/03/24
Lidstaten willen toerisme hoog op de agenda van de nieuwe Europese Commissie
Toerisme blijft in Europa hoog op de politieke agenda staan. De huidige Europese Commissie zal na de verkiezingen haar uiterste best doen toerisme op EU-niveau goed op de agenda te houden.
30/01/24
PD-kandidaat: Kansen voor hotels door CSRD
In het Professional Doctorate voor Leisure, Tourism & Hospitality traject is Armand Odekerken ingestapt. Odekerken onderzoekt hoe verschillende hotelketens duurzaamheidsstrategieën kunnen ontwikkelen en implementeren die voldoen aan de wetgeving over Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD).
11/01/24
Vier nieuwe projecten van CELTH
De onderzoekers van CELTH zijn samen met werkveldpartners met maar liefst vier nieuwe projecten gestart. De projecten richten zich op een bewonersprofijt en -betrokkenheid, een eerlijker verdeling van de voordelen van toerisme en een rankingsystematiek voor duurzame prestaties van natuurhuisjes.