Geplaatst op: 14-07-2023
Auteur: Marc Gerlings

Voorbij de maakbaarheid van het landschap

IABR 2024 gaat over landschap

Voorbij de maakbaarheid van het landschap
Park in Rotterdam.

De Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam van 2024 richt zich op het landschap. De uitgangspunten hebben verrassend veel gemeen met ontwikkelingen in recreatie en toerisme. Transities zijn nodig.

De IABR 2024 vindt plaats van 26 juni tot 20 oktober 2024 en legt de focus op de combinatie hoop en natuur. Deze keuze komt voort uit het besef dat alles begint bij de grond en de extractie – of liever de uitputting – van de bodem, elkaar en de levende wereld, met meervoudige ecologische en sociale crises tot gevolg. We kunnen én willen ons als mensen niet langer boven, of op afstand van de natuur plaatsen. Hoe zetten we kennis en praktijken van ruimtelijk ontwerp in ten dienste van de planeet en alle wezens die daarop leven?

Condities voor hoop

IABR 2024 richt zich op het vormgeven van hoop – niet als een naïeve positie of als een binaire keuze tussen optimisme of pessimisme, maar als een actieve praktijk. Want verandering zal alleen in vruchtbare voedingsbodem landen, als deze komt met de verleiding en de hoop van een nieuwe dageraad. Juist nu systemische verandering zich zo urgent aandringt dient zich ook een kans voor de ontwerpende disciplines aan om zich te herdefiniëren. Hoe kunnen we in ons werkveld en onze relaties steeds een bewuste confrontatie met de werkelijkheid aangaan en daarin ruimte vinden voor potentiële verbetering en systemische verandering?

Met een focus op condities voor hoop draagt IABR 2024 bij aan het herstellen van sociale en kennisinfrastructuren, zodat problematische manieren van werken losgelaten, en alternatieve werkwijzen versterkt kunnen worden. Architectonisch denken als vliegwiel voor verandering.

Voorbij de maakbaarheid van het landschap

Het (westers) paradigma van maakbaarheid is met de economisering en rationalisering van het politieke én fysieke landschap in de vorm van polderen diepgeworteld in de Nederlandse cultuur, en onlosmakelijk verbonden met extractie, afhankelijkheidsrelaties en ongelijkheden. Maar zowel ons technocratische als democratische fundament staat onder druk. De dominante houding tegenover natuur en landschap – het praten en denken over en het ontwerpen ondanks de natuur – leidde tot onze huidige stand van zaken: overlappende crises van ecologie, klimaat en sociale relaties.

Het is hoog tijd voor een nieuwe (ontwerp)houding: denken en acteren vanuit de natuur; integraal en collectief handelen; het vervlechten van de veelzijdigheid van (culturele) perspectieven, geleefde ervaringen en vormen van kennis – ook die van andere levensvormen. Met als startpunt de veelbelovendheid van de mogelijke toekomst.

Naar regenaratieve architectuur

Ruimtelijk ontwerpers hebben een belangrijke rol te spelen in het verbeelden van en het creëren van voorwaarden voor de urgente veranderingen. Van deze aanstaande cultuurverandering zijn al vele tekenen zichtbaar. Steeds meer natuurlijke entiteiten, zoals rivieren, krijgen rechten (opvallend voornamelijk in de Global South). Verzekeraars en financiële markten roeren zich in het gesprek over de klimaatcrisis en nemen zo een positie in over hun gewenste toekomst. Ook architecten, stedenbouwkundigen landschapsontwerpers en ruimtelijk beleidsmakers spitsen zich vaker toe op integrale ontwerpoplossingen: van ‘water en bodem sturend bij ruimtelijke keuzes’, zoals beschreven in het nieuwe nationale beleid, tot circulair, koolstofpositief en met (her)gebruik van lokale materialen en kennis bouwen.

IABR 2024 sluit zich aan bij deze ontwikkelingen en richt zich in de aanloop naar de tentoonstelling op het onderzoeken en veranderen van de architectuurcultuur en het versterken van de voorwaarden voor een regeneratieve architectuurpraktijk. Verbeelding is hierbij geen utopische blauwdruk, maar een pragmatische zoektocht naar wat eerder niet mogelijk leek.


Curatorenteam

Het curatorenteam van IABR 2024: Nature of Hope bestaat uit architect en onderzoeker Janna Bystrykh, architect-onderzoeker en filosoof Catherine Koekoek, onderzoeker en schrijver Hani Salih, ruimtelijk ontwerper en onderzoeker Alina Paias, ontwerper en schrijver Noortje Weenink. Vanuit hun uiteenlopende kennis, maar gezamenlijke basis in ruimtelijk ontwerp, manifesteert het curatorenteam samen de verandering die zich al aandient.


Trefwoorden: architectuur, landschap

CELTH
 





   

   

   
   
   

   

||| Nieuws |||

26/12/24
Recycling bekers bij sportevenementen
Dit jaar gingen nieuwe regels in voor de recyclinhg van plastic bij evenementen. Dat was niet makkelijk voor sportevenementen. Opeens moesten de kartonnen bekers voor deelnemers met plastic laagje of gewassen worden, of verzamelen en recyclen. De Zevenheuvelenloop is het eerste evenement dat een percentage van recycling doorgeeft, 92,5%.
25/12/24
Op weg naar 2025
Het jaar 2024 loopt ten einde en we kijken vol verwachting uit naar een prachtig 2025. We willen jullie hartelijk bedanken voor de fijne samenwerking en het vertrouwen in ons.
17/12/24
Recreatiebedrijven moeten van elke verdiende euro 38 cent afdragen
Dat van elke euro die consumenten besteden op recreatiebedrijven 38% naar belastingen gaat, is geen verrassing. Wel vervelend is het feit dat sinds 2018 deze lasten met maar liefst 40% zijn gestegen bij een inflatie van 12%.
16/12/24
Exclusief voor leden
Schiphol ontwikkelt breed retailaanbod (nodig voor de internationale toppositie)
Per 1 mei 2025 versterkt Schiphol haar samenwerking met Lagardère Travel Retail voor de exploitatie...
13/12/24
Nederland moet niet wachten op uitspraak klimaatzaak, maar zelf voorloper zijn
Terwijl het Internationaal Gerechtshof momenteel een historische uitspraak voorbereidt over de juridische verplichtingen van landen om klimaatverandering tegen te gaan, benadrukt Transversal Professor of Sustainability Transitions Frans Melissen van de Breda University of Applied Science het belang van proactieve actie. Nederland, dat vaak als voorloper op duurzaamheidsgebied wordt gezien, moet volgens Melissen niet afwachten op deze uitspraak, maar zelf het voortouw nemen.
13/12/24
Lelystad wil deal sluiten F35 maar ook vakantievluchten op luchthaven
Defensie zoekt naar extra locaties voor hun activiteiten, waaronder uitbreiding van jachtvliegcapaciteit met de F35. Maar Lelystad wil dan als tegenprestatie dat vakantievluchten worden toegestaan op Lelystad luchthaven.
11/12/24
Acties tegen btw-verhoging lonen: Staatssecretaris zegt impactanalyse toe
Het verzet tegen de btw-verhoging op logies is nog springlevend. Afgelopen vrijdag plaatste HISWA-RECRON in de kranten van DPG een grote advertentie. Twentse ondernemers en Twente Marketing voerden met waterflesjes een creatieve actie tegen de geplande btw-verhoging op logies. En met succes want er komt een impactanalyse naar de verhoging van de btw op logies
06/12/24
Exclusief voor leden
Jongerenparlement Zeeland presenteert aanbevelingen die van invloed zijn op de toeristische sector
Het Jongerenparlement van Zeeland heeft een reeks aanbevelingen gepresenteerd die aanzienlijke veranderingen kunnen brengen in de toeristische sector van de regio. De jongeren benadrukken vooral de noodzaak van verbeteringen op het gebied van vervoer en wonen.