VrijetijdsTrends 2024: Comeback-leisure, Mixed Reality, One-Stop experiences & Reisvirus

Buas-docent Goof Lukken publiceert elk jaar rond de jaarwisseling zijn vrijetijdstrends voor het komend jaar. Hij ziet dat vrije tijd een steeds belangrijker onderdeel van ons leven wordt. Dat heeft een steeds groter aanbod tot gevolg dat zich in toenemende mate zal concentreren zodat de consument op één locatie meerdere belevingen tot zich kan nemen. Voor steden is een goede mix van horeca-, retail-, cultuur- en vrijetijdsvoorzieningen essentieel om de bezoeker aan te blijven trekken. Reizen zit Nederlanders in de genen en ook in 2024 trekken we massaal de wereld over waarbij Nederland de belangrijkste bestemming is voor korte vakanties. Kamperen en glamping blijven in 2024 onverminderd populair. Tot slot dringen digitalisering en AI op allerlei manieren onze vrije tijd binnen. Lukken vat zijn vrijetijdstrends samen onder vier kopjes: Comeback-leisure, Mixed Reality, One-Stop experiences & Reisvirus.

Comeback-leisure

Vrije tijd lijkt een steeds belangrijker onderdeel van ons leven te zijn. Het aanbod van concepten en producten groeit daarom nog steeds. Door het flex-/ parttime-werken genieten consumenten ook méér van deze tijd.  De groei in aanbod komt van bijvoorbeeld steeds meer Family Entertainment Centers en door investeringen in attractieparken en dierentuinen, en door meer evenementen. Vaak is het aanbod gegroeid in de winter. Er zijn diverse nieuwe winteropeningen van attractieparken (zoals Bright Nights van Walibi en de Light Safari van Beekse Bergen). Maar ook de horeca probeert met nieuwe concepten zoals ‘social gaming’ (spelletjes als jeu de boules, shuffle board of videogames) meer bezoek te krijgen. De grootste investering in 2024 komt van de Efteling. Met Danse Macabre (investering van 25 miljoen) ontstaat de opvolger van het Spookslot. Niet alleen in de attractie, maar in het hele gebied eromheen (met horeca, winkels en sanitair) kan de gast zich vanaf het najaar onderdompelen in spookachtige sferen. Tenslotte zien we mediamerken als Netflix met nieuwe live-belevingen de markt betreden of verder investeren (Disney kondigde onlangs aan de komende jaren 68 biljard te willen investeren in parken, resorts en cruiseschepen).

Mixed Reality

De digitalisering gaat een nog grotere rol spelen in de vrijetijd. Door de gigantische groei van AI kunnen service en beleving steeds meer op maat gemaakt worden. In het Dali Museum in de Verenigde Staten komt de schilder door middel van deze nieuwe techniek weer tot leven en kun je hem zelf vragen naar een uitleg van zijn kunst. Moderne projectietechnieken zorgen ook dat bezoekers ondergedompeld kunnen worden in andere werelden. Voorbeeld hiervan is Fabrique des Lumières in Amsterdam, waar kunst groots geprojecteerd wordt, begeleid door muziek. Tenslotte gaat AR via onze smartphone nieuwe lagen met info en graphics over de realiteit leggen (bijvoorbeeld in een stadstour).

One-stop experiences

Leisure gaat een steeds grotere rol spelen in stadscentra en op geconcentreerde punten. De Nederlander wil op één locatie graag snel meerdere belevingen kunnen consumeren. In stadscentra is daarom niet alleen het (meer belevenisvolle) winkelaanbod van belang maar ook een goede mix met bezienswaardigheden, evenementen, cultuur, wonen, horeca en leisure. Grotere concentraties van funshoppen (bijvoorbeeld outlets of winkelcentra) voegen eveneens leisure en evenementen toe om de consument weer live in de winkel te krijgen. Een mooi voorbeeld is Leisurepark Roosendaal dat shoppen mixt met dagattracties, horeca en verblijfsaccommodatie.

Reisvirus weer terug

Het reisvirus heeft het coronavirus weer compleet verdrongen. Nederlanders staan bekend om hun actieve reiscultuur, zowel binnen Nederland als naar internationale bestemmingen. Deze trend zet in 2024 verder door, ondanks de inflatie. Ons eigen land wordt weer de belangrijkste bestemming voor korte vakanties (naast internationale stedentrips). Vliegschaamte lijkt nog geen drempel te zijn om ook verre (rond)reizen te maken. Vooral generatie Z reist meer dan anderen. Zij kiezen duidelijk voor een andere balans tussen werk en genieten. Avontuurlijk reizen staat bij hen centraal. Daarnaast is ‘terug naar de natuur’ een opkomende trend. Consumenten ontsnappen graag aan hun stedelijke woonsituatie.

Kamperen en Glamping blijven onverminderd populair. De grootste groei is te zien bij campers, het bezit verdubbelde de afgelopen 10 jaar van ruim 65.000 naar 167.000. Het caravan- en camperbezit onder jongeren is de afgelopen jaren ook fors gestegen. Tussen 1 januari 2020 en 1 september 2023 steeg dat bezit onder Nederlanders tot en met 25 jaar met liefst 53 procent, in de categorie 26 tot en met 35 jaar gaat het om een toename van 35,5 procent. Budget voor reizen blijft echter een ‘issue’ en is niet voor iedereen beschikbaar. Mogelijk kiezen reizigers dan nu ook voor een ‘Staycation’ of low budgetvakantie (last-minute). Of ze blijven thuis, verluxen hun huis en plannen kleine uitjes naar horeca of attracties.

Over de auteur

VrijetijdsTrends 2024 zijn de visie van Goof Lukken, oprichter van het platform Vrijetijdskennis en docent aan de Breda University of applied sciences. Hij volgt als trendwachter al meer dan 25 jaar de vrijetijdsbranche.