Hoe krijg je hele organisaties enthousiast voor een duurzame transitie?
Op de Beleidsmakersdag 2024 vertelde duurzaamheidsadviseur Chantal van Binsbergen van amsterdam&partners hoe je de hele organisatie enthousiast krijgt voor een duurzame transitie.
"Duurzaamheid is vaak heel groot, maar zit ook in hele kleine dingen” begon Van Binsbergen hoopvol." Sommigen zijn enthousiast maar anderen zien vooral beren op de weg.” Het is ook niet eenvoudig want voor een duurzame transitie moet je beschikken over:
- Expertise
- Ervaring
- Tijd/capaciteit
- Budget
- Opdracht
- Passie
Over haar eigen rol heeft Van Binsbergen een duidelijk beeld: "Als duurzaamheidsadviseur moet je geen groene gekkie worden dat een beleidsplan maakt en vervolgens aan een dood paard gaat trekken.” Maar hoe moet het dan wel? Dat begint volgens Van Binsbergen met heldere uitgangspunten en doelen. "Die moet je concretiseren, kijken welke acties je al doet en in de organisatie mensen en nieuwe activiteiten aan elkaar koppelen. Door met duurzaamheid aan de slag te gaan raken mensen enthousiast.” Wat je vooral niet moet doen is duurzaamheid top down opleggen. "Dan krijg je alleen maar tegenwerking. Het gaat om ervaren en toepassen.”
Handig stappenplan
Dat klinkt heel logisch, maar hoe werkt dat dan in de praktijk. Daarvoor had Van Binsbergen een simpel en handig stappenplan. Dat begint met een visie en missie en kijken wat je al doet en zou moeten doen. Vervolgens kun je breed in de organisatie ideeën ophalen. Die kun je dan in een roadmap zetten waardoor het concreet wordt en je prachtige plan niet in een bureaulade belandt. Laatste stap is duurzaamheid in de jaarplannen te integreren. "Bottom up, outside in”, vatte ze het compact samen. "Je moet het heel erg van iedereen maken. In Amsterdam hebben we een Development Day georganiseerd, biologische borrels gehouden, teamsessies en partnerdagen gedaan en een heel simpel een ideeënbox bij de koffiecorner gezet.” Daarmee maak je het concreet en zichtbaar.
Vijf tips
Tot slot deelde Van Binsbergen 5 take-outs voor andere organisaties die ook met duurzaamheid in de actiestand willen komen:
- Verduurzaam je DNA, duurzaam opereren moet in de hele organisatie zitten, het is iedereens verantwoordelijkheid en zie het als een identiteitstraject.
- Gebruik tegenstellingen. Er zijn altijd vooruitlopers en tegenstribbelaars. Zie dat elke rol zijn eigen voordeel heeft. Maar daar gebruik van. Zo agenderen de innovators de issues. De early adopters komen met concrete ideeën. De early majority’s voeren het uit en de late majority zorgt voor massa. Gebruik de laggards als kritische vriend. Heb begrip voor de tegenstrijdige belangen van alle partijen, intern en in je externe netwerk.
- Veroorzaak lawines. Probeer niet die grote duurzame berg vooruit te duwen. Met kleine projecten, haalbare doelen en laaghangend fruit maak je mensen enthousiast. Kleine initiatieven leiden bij elkaar tot grote impact.
- Creëer room to play. Geef ruimte voor grootse ideeën, want juist dan vindt er innovatie plaats. Houd wel het einddoel in zicht. Proefballonnetjes zijn interessant.
- Betrek iedereen bij je plannen. Op de bestemming heb je te maken met veel partners en doelgroepen met botsende belangen. Start met mensen en organisaties die hetzelfde doel hebben en maak het jezelf niet te moeilijk. Maak het voor anderen aantrekkelijk om mee te doen.