Provincies verstevigen toeristisch-recreatieve samenwerking

De Nederlandse provincies pleiten samen een vitaal en toekomstgericht aanbod van vrijetijdsvoorzieningen. Toegang tot voldoende mogelijkheden voor buitenrecreatie is essentieel voor het welbevinden van iedereen. Dat schrijft het Vrijetijdsnetwerk (VTN) van het Interprovinciaal Overleg (IPO) in haar ‘Position paper recreatie en toerisme’ waarin ze nu al grote tekorten aan recreatieruimte en zwemwater constateren.
De position paper voor de vrijetijdseconomie is tot stand gekomen omdat provincies behoefte hebben aan een gezamenlijke stip op de horizon in het licht van de ingrijpende ruimtelijke en maatschappelijke transities waarvoor ons land staat. Daarnaast hechten de provincies eraan om zoveel mogelijk één geluid te geven richting het Rijk en de gemeenten. De oprichting van de landelijke Raad voor Recreatie en Toerisme, waar ook het IPO een zetel in heeft, biedt een goed momentum voor de provincies om een vliegende start te maken in het effectief organiseren van de samenwerking. Verder zijn er kansen om het beleefbare agrarische aanbod te versterken en het platteland vitaal te houden. Voor meer recreatieruimte is financiële ondersteuning vanuit het Rijk evenwel onontbeerlijk.
Grote uitdagingen
In de position paper worden de uitdagingen voor Nederland compact verwoord: "In Nederland hebben we te maken met een grote druk op de ruimte, want de bevolking groeit nog steeds, evenals de economie. Bovendien staan we voor ingrijpende transities waartoe ruimtelijke keuzes moeten worden gemaakt. In de komende decennia moeten we het hebben van nieuwe oplossingen en slimme combinaties, ook bij het faciliteren van recreatie en toerisme.”
Heel concreet staat het landelijk gebied voor een grote transitie waar een nieuw evenwicht tussen landbouw en natuur moet worden gevonden en leefbaarheidsopgaven een nadrukkelijke rol spelen. In en rond het stedelijk gebied krijgt de woningbouwopgave veel aandacht maar is het de vraag of we daarbij de kwaliteit van leven kunnen behouden of verbeteren. Voor recreatie en toerisme heeft de druk op de ruimte grote gevolgen en wordt er kritisch naar groei gekeken. Het zoeken naar de juiste balans tussen levendigheid en rust, stedelijkheid en natuurbeleving, economie en welzijn, inwoners en bezoekers staat nu voorop. Die goede balans vraagt om koppelkansen waar recreatie en toerisme worden verbonden met de uitdagingen van andere domeinen waardoor synergetische effecten ontstaan. Het VTN pleit een sterkere interdepartementale samenwerking tussen de ministeries op rijksniveau en een goede afstemming tussen de (mede-)overheden. "Samen kunnen we opgaven agenderen en op een integrale wijze aanpakken. Het is onze overtuiging dat we vanuit recreatie en toerisme op interprovinciale schaal een impactvolle bijdrage kunnen leveren aan de ruimtelijke en ook maatschappelijke transities waarvoor Nederland staat.”
Vijf collectieve opgaven
Om als recreatie en toerisme een bijdrage aan die transitie te leveren heeft het VTN vijf collectieve opgaven ontwikkeld waarvan de eerste twee ook de ambities verwoorden:
- Meer recreatieruimte door het integraal meewegen in gebiedsontwikkelingen.
- Recreatie en toerisme benutten voor economische dynamiek, regionale vitaliteit en leefbaarheid.
- Stimuleren van duurzame recreatiemobiliteit.
- De culturele identiteit van regio’s tot uitdrukking brengen.
- Een meer beweegvriendelijke omgeving bevorderen.
Twee collectieve opgaven
1. Meer recreatieruimte door het integraal meewegen in gebiedsontwikkelingen
Het is voor de provincies een belangrijke opgave om recreatieruimte (zowel locaties, gebieden, als de toegang daartoe) betaalbaar te houden en integraal mee te nemen in gebiedsopgaven en in landelijke programma’s voor natuurontwikkeling en vitale buitengebieden. Recreatievoorzieningen moeten in de optiek van het VTN gelijke tred houden met de verstedelijking. Daarom is het het noodzakelijk om recreatieruimte integraal mee te wegen in gebiedsontwikkelingen.
2. Recreatie en toerisme benutten voor economische dynamiek, regionale vitaliteit en leefbaarheid
Het VTN stelt in de paper dat recreatie en toerisme in de regio bijdragen aan slimme economische dynamiek, regionale vitaliteit en leefbaarheid. Het sturen op passende groei om aan de ene kant piekbelastting op drukke locaties te verminderen en anderzijds in regio’s die kampen met krimp transities te versnellen. Dat betekent aandacht voor gebiedsmarketing de gewenste bezoekersdoelgroepen op het juiste moment op de juiste plek faciliteren. Daarvoor is een goede nationale en regionale samewerking en financiele ondersteuning van het Rijk onontbeerlijk.
Actiepunten
Heel concreet wordt het ook met een lijst van actiepunten. Die betreffen deels lobbyactiviteiten voor een volwaardige plek van recreatie en toerisme in rijksprogramma’s, gebiedsopgaven en routenetwerken maar ook een realisatiestrategie voor recreatief groen, de doorontwikkeling van bestemmingsmanagement, kennisdeling, betere data en monitoring rond bewonersprofijt en balansvraagstukken en het ontwikkelen van nieuwe verdienmodellen voor een toekomstgericht, divers en vitaal aanbod.