Btw-verhoging hotels pakt nadelig uit voor sector en regio

Recent onderzoek toont aan dat de geplande btw-verhoging voor de hotelsector voor zowel sector als regio nadelige gevolgen heeft. In opdracht van Koninklijke Horeca Nederland onderzochten het Centre of Expertise Leisure, Tourism & Hospitality (CELTH) en Decisio de impact op de sector.
KHN maakt zich vooral zorgen voor hotels in de grensregio en hotels met weinig zakelijke gasten. De branchorganisatie geeft de itkomsten gedeeld met Tweede Kamerleden die de dossiers Financiën en Economische Zaken volgen, en roept het kabinet nogmaals met klem op om de btw-verhoging te heroverwegen. "Voor veel familiehotels in de grensregio betekent de btw-verhoging dat hun winst vrijwel volledig verdampt”, schrijft KHN in een verklaring. "Investeringen in duurzaamheid of innovatie zijn dan niet langer mogelijk. Bovendien maakt deze winstdaling de kans op faillissementen onder deze hotels groot. Daarmee verdwijnen niet alleen ondernemers, maar komt ook de leefbaarheid van dorpskernen onder druk te staan.”
Opbrengsten voor de staat vallen tegen
De btw-verhoging - van 6% naar 21% vanaf 1 januari 2026 - levert de staat naar verwachting minder op dan begroot. De geschatte belastingopbrengsten van 364 miljoen euro blijven steken op circa 250 miljoen euro. Dit komt doordat de btw-verhoging alleen geldt voor de kamerprijs, zakelijke gasten hun btw terugvorderen en de winstbelasting afneemt door dalende marges bij hotels.
Omzetverlies voor het bedrijfsleven
Om deze 250 miljoen euro aan belasting te innen, lijdt het Nederlandse bedrijfsleven circa 400 miljoen euro omzetverlies. De omzet van hotels daalt met 340 miljoen euro en die van andere toeristische bedrijven met 120 miljoen euro. Hier staat tegenover dat Nederlandse toeristen naar verwachting 60 miljoen euro meer uitgeven aan andere zaken in Nederland. Gemeenten lopen bovendien 20 miljoen euro aan toeristenbelasting mis.
Minder bestedingen door buitenlandse toeristen
Een belangrijk gevolg van de btw-verhoging is de daling in bestedingen door buitenlandse toeristen. Waar Nederlandse toeristen hun geld elders in Nederland uitgeven, laten buitenlandse toeristen Nederland links liggen. De verwachting is dat de bestedingen in Nederland met bijna 100 miljoen euro per jaar dalen door het wegblijven van deze groep.
Impact verschilt per hotel
De btw-verhoging treft niet alle hotels even hard. Vooral het budgetsegment met veel toeristische gasten wordt geraakt. Het 4- en 5-sterrensegment in de grote steden, met een groter aandeel zakelijke gasten, ondervindt minder hinder. Daarnaast is de impact groter in grensregio's en buiten de grote steden, mede door de concurrentie met buitenlandse hotels met een lager btw-tarief.
Winsten hotels dalen aanzienlijk
Als hotels hun kosten niet verlagen, dalen hun winsten gemiddeld met 35%. Voor hotels zonder (of met een beperkt aandeel) zakelijke gasten in het lagere segment kan de daling oplopen tot 70 à 80%. Dit brengt noodzakelijke investeringen in vernieuwing en verduurzaming, en zelfs de levensvatbaarheid van een grote groep hotels in gevaar.
Regionale economieën hard geraakt
Het verdwijnen van hotels uit een toeristische regio heeft grote gevolgen. Voor elke euro die een hotel misloopt, mist de regionale bedrijvigheid circa 60 cent aan inkomsten. Dit komt doordat hotels minder inkopen in de regio en gasten geen geld uitgeven aan bijvoorbeeld vervoer, uitjes, horeca en detailhandel.
Complexer belastingsysteem
Het hogere btw-tarief maakt het belastingsysteem niet eenvoudiger. Hotels zullen naar verwachting creatief omgaan met hun prijsstrategie om zoveel mogelijk posten onder het lage tarief te laten vallen, wat controle door de Belastingdienst bemoeilijkt en de btw-opbrengsten mogelijk nog verder drukt. Ook de administratieve lasten stijgen.
Economische gevolgen
De maatregel heeft niet alleen gevolgen voor de hotelsector, maar voor de gehele Nederlandse economie. De omzet van het Nederlandse bedrijfsleven daalt met 391 miljoen euro, terwijl de belastinginkomsten met slechts 228 miljoen euro stijgen. Dit leidt tot een daling van de toegevoegde waarde met 300 miljoen euro en een verlies van 1.500 voltijdsbanen.
Lange termijn effecten
Ook op de lange termijn zijn er negatieve gevolgen te verwachten. Het verlies aan toeristische bestedingen leidt tot een permanent welvaartsverlies. Daarnaast heeft de btw-verhoging maatschappelijke impacts. Hotels dragen bij aan het behoud van cultureel erfgoed en spelen een belangrijke rol in de sociale cohesie in kleinere steden en dorpen.
Conclusie
De btw-verhoging op logies heeft een aanzienlijke impact op de hotelsector, de toeristische sector en de Nederlandse economie als geheel. De maatregel leidt tot minder belastingopbrengsten dan verwacht, omzetverlies voor het bedrijfsleven, minder bestedingen door buitenlandse toeristen en een daling van de winsten bij hotels. Vooral hotels in grensregio's en het budgetsegment worden hard geraakt. Daarnaast zijn er negatieve gevolgen voor de werkgelegenheid, de regionale economieën en de sociale cohesie.