Tijdens het Trendcongres Toerisme en Vrijetijd 2024 bleek dat bij ondernemers grote zorgen zijn over de krapte op het elektriciteitsnet. Het kan plannen voor extra faciliteiten naar gasten in de weg zitten. In Tholen is vandaag een extra energy hub geplaatst om het net te ontlasten.

Elk nummer van Vrijetijdstudies kent een eigen thema. Het eerste nummer van 2024 heeft als thema food.

Richard de Bruin is directeur van Bureau Toerisme, de DMO voor de regio Rivierenland. De regio staat bekend als de Fruittuin van Nederland. Een derde van het fruit dat in Nederland geteeld wordt, komt uit deze regio. In dit interview met Richard de Bruin gaat het over foodtoerisme en destinatieontwikkeling.

In today’s fast-paced modern world, consumer attention to dietary choices can sometimes take a backseat. Among the different methods available to stimulate more conscious food choices, is the practice of mindfulness (Tapper, 2022). This practice involves focusing on the present moment, fostering a heightened awareness of one’s surroundings (Oxford Advanced Learner’s Dictionary, n.d.). Mindfulness is often achieved through a conscious effort to be present in the current mental, physical, and emotional state or an activity at hand. It aims to immerse the mind in the now through actively taking note of sensory stimuli that affect the state of self. Researchers and practitioners across diverse fields, ranging from videogames and entertainment to leisure, tourism, and hospitality, have endeavoured to recreate immersive experiences to engage consumers in the presence. In current times, immersive experiences lend themselves well to hospitality, tourism, and leisure settings, allowing visitors to fully engage in the present moment.

Food security is rising across the world, as prices rise under pressure from climate change, geopolitics, demographics, and de-globalisation. These factors, when combined, will impact the food service sector. In this trends paper, the author identifies ten trends that reflect the changes occurring in the food service sector. The trends analysis is based upon the predictive paradigm in future studies which draws upon evidence, facts, and observational research.

Foodroutes zijn activiteiten die tot doel hebben om het culinaire landschap, de smaak, identiteit en voedselgeschiedenis van een specifieke regio, streek, stad of buurt op verhalende wijze ten tonele te brengen. Daarbij draait het niet alleen om de beleving van lokale gastronomie (zoals bijvoorbeeld delicatessen), maar ook educatie speelt een belangrijke rol, net als het gevoel om op te kunnen gaan in lokale culturen. De toenemende hang naar authentieke, boeiende, memorabele en actieve belevingen, waarin men zich kan onderdompelen in lokale culturen sluit naadloos aan bij foodroutes, waarin deze belevingen veelal opgedaan kunnen worden.

Van oudsher wordt aan vrijetijdsbesteding een maatschappelijke betekenis toegedicht. Deze maatschappelijke betekenis verandert echter door de tijd heen. Aan de ene kant komt dit omdat de sociale vraagstukken veranderen (en ook de framing ervan zoals bijvoorbeeld in het idee van de participatiesamenleving). Aan de andere kant verandert ook de samenleving, waaronder ook de manier waarop mensen hun vrije tijd besteden. Te denken valt bijvoorbeeld aan de invloed van sociale media. Dit roept de vraag op naar de sociale waarde van vrije tijd in de huidige samenleving. Deze vraag stond centraal in het tweejarig onderzoek De Virtuele Buurt. De resultaten van dit onderzoek worden hier gepresenteerd in de vorm van een drieluik over de theorie en praktijk van de sociale waarde van vrije tijd. Het zijn drie opeenvolgende artikelen over verschillende aspecten van het onderzoek. In het eerste deel bespreek ik theorie aan de hand waarvan de sociale waarde van vrije tijd begrepen en onderzocht kan worden. In het tweede deel illustreer ik vervolgens deze theorie met onderzoeksresultaten. Het derde deel sluit ik af met implicaties voor het inrichten, monitoren en evalueren van de sociale waarde van vrije tijd.

Waar de welvaart groeit, verarmt het eetpatroon, zo stelt Kamsma in het artikel ‘maak eten belangrijk in je leven’ (NRC, 2024). In onze huidige welvarende maatschappij zijn we gejaagd, we zijn veel onderweg naar het werk of naar huis en ook reizen voor vrije tijd moet snel. Alles lijkt snel te moeten, er zitten maar 24 uur in een dag en die willen we allemaal optimaal besteden. Eten kan ook in combinatie met andere activiteiten, vooral samen met een (beeld)scherm; koken is niet altijd en niet voor iedereen een welkome dagelijkse bezigheid, maar een noodzakelijk kwaad dat zo min mogelijk tijd mag vergen. In Nederland lijkt men nog meer dan andere culturen weg te zijn gegaan van het eigenlijke eten, de herkomst ervan en de broodnodige aandacht die het eigenlijk weer zou moeten krijgen voor een goede (toekomstige) gezondheid. Waar komt onze gejaagdheid en haat-liefde met (on)gezond eten vandaan en hoe beschouwen we het dagelijkse kostje tegenwoordig?

Steeds meer agrarische bedrijven combineren de agrarische activiteiten met andersoortige activiteiten zoals boerderijverkoop, zorglandbouw en recreatie. De behoefte bij de consument aan onthaasten, weg van de hectiek, unieke belevingen en interesse in gezond, duurzaam geproduceerd voedsel van dichtbij biedt kansen. Agrotoerisme en streekproducten kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de beleving en waardering van het landelijk gebied. Naast een extra inkomen voor agrariërs biedt het ook kansen voor korte(re) ketens, een betere verbinding tussen boer en bewoner, groei van het bewustzijn ten aanzien van de herkomst van het voedsel en een hernieuwde beleving van en waardering voor het platteland en de natuur. Om een duurzame ontwikkeling tot stand te brengen is samenwerking tussen de agrarische sector en de vrijetijdssector in toenemende mate belangrijk.