Effecten van windmolenparken dicht bij de kust zijn beperkt
Decisio concludeert dat de mogelijke negatieve effecten van de bouw van windparken op zee voor de Noord- en Zuid-Hollandse kust op het toerisme en de recreatie en de daaruit volgende negatieve gevolgen voor de werkgelegenheid in deze sector naar alle waarschijnlijkheid beperkt en tijdelijk zullen zijn. De onderzoekers erkennen wel dat wanneer een deel van de toeristen daadwerkelijk wegblijft dit voor op het toerisme gerichte badplaatsen gevolgen zal hebben.
Gemeenten bestrijden conclusies
De kustgemeenten Bergen, Katwijk, Noordwijk, Wassenaar en Zandvoort zijn het niet eens met de conclusies uit het onderzoek omdat hier veel kleinere windmolenparken zijn bekeken. "De plannen van de minister zijn een hekwerk van windmolens, dat moeten wij niet willen", zegt wethouder Barnhoorn van de gemeente Noordwijk in het NOS Radio 1 Journaal die aanvulde dat we "onze horizon maar één keer kunnen vervuilen".
Het onderzoek
Op basis van een literatuurstudie heeft Decisio onderzocht wat de mogelijke effecten zijn van de aanleg van windmolenparken op zee op het toerisme in de kustgemeenten. Zij is daarbij uitgegaan van het belevingsonderzoek dat ZKA eerder heeft gedaan. Daaruit is een bandbreedte herleid van mogelijke effecten op het gedrag van toeristen en recreanten die de kust bezoeken. Daarbij is ook uitgebreid aandacht besteed aan de tijdelijke effecten op de regionale werkgelegenheid als gevolg van de aanleg en exploitatie van windmolenparken op zee. Daarbij is specifiek gekeken naar de effecten op de toeristische sector in de kustgemeenten (wat zijn de gevolgen van andere bezoekersaantallen aan de kust voor de lokale kusteconomie?) en de offshore windenergie sector (werkgelegenheid in verband met aanleg en exploitatie van windparken).
Twee scenario’s
Decisio plaatst wel een aantal
kanttekeningen bij belevingsonderzoek van ZKA. Zo sluiten de toen
getoonde foto's niet meer aan bij de huidige plannen en overschatten
mensen altijd hun reactie. Daarom hebben de onderzoekers ook gekeken
naar buitenlandse onderzoeken waar voorafgaand aan de plaatsing van
windmolens bezoekers zijn geteld en na de realisatie van
windmolenparken in een gebied. Die onderzoeken zijn schaars en er is
nooit een daadwerkelijke afname van bezoek gemeten. Om die reden gaat
Decisio uit van een laag scenario waar geen effect op de
bezoekersaantallen wordt gemeten en een hoog scenario waar rekening
wordt gehouden met een afname van Nederlandse dag- en
verblijfsrecreanten van 10% en van buitenlandse toeristen van 5%.
Effecten op economie
Uit de analyse volgt dat indien alle personen die zeggen weg te blijven dat ook daadwerkelijk doen, er bestedingen in de kustgemeenten kunnen wegvallen die opgeteld de omzet vertegenwoordigen van maximaal 1.250 fte in de toeristische sector (met name horeca, maar ook de detailhandel en organisatoren van activiteiten). Gezien de onzekerheid rond deze toeristische effecten gaan de onderzoekers ervan uit dat de daadwerkelijke effecten tussen 0 en deze 1.250 fte liggen. Tot nu toe is er in onderzoeken immers nog geen bewijs gevonden dat toeristen ook daadwerkelijk wegblijven indien er windparken worden geplaatst, ook al waardeert een deel van de bezoekers de windparken negatief. Uit onderzoek blijkt ook dat respondenten in enquêtes gedrag aankondigen dat zich in de praktijk in veel mindere mate voordoet. De 1.250 fte geldt wanneer 10 procent van het dagtoerisme en binnenlandse verblijfstoerisme wegblijft en 5 procent van het buitenlandse verblijfstoerisme, 0 fte geldt wanneer de impact op het toerisme per saldo 0 blijkt te zijn. In de eerder genoemde maatschappelijke effecten van circa 95 miljoen euro (bij het lage scenario) tot 285 miljoen euro (bij het hoge scenario) zijn ook de maatschappelijke effecten op de kustbeleving meegenomen die ook zijn gekwantificeerd.
Gevolgen voor badplaatsen
Wanneer een deel van de bezoekers aan
de kust daadwerkelijk wegblijft, dan zal dit voor de op het toerisme
gerichte badplaatsen gevolgen hebben. Vanwege de relatief sterke
afhankelijkheid van het toerisme zullen met name de gemeenten
Zandvoort, Noordwijk en Bergen en de kernen Wijk aan Zee,
Callantsoog, Julianadorp en Ter Heijde de gevolgen ondervinden. In
absolute zin zijn de potentiële effecten het grootst in
Scheveningen.
Conclusies
- Wat betreft het kustbezoek en de mogelijke gevolgen op toeristische activiteiten geldt dat er onderzoeken zijn waarin respondenten vooraf aangeven minder te komen, maar er is geen onderzoek gevonden waarin daadwerkelijk een afname van toeristisch bezoek is gemeten na realisatie van windparken.
- De exacte omvang van de te verwachten effecten is onzeker. Daarom is een band-breedte geschetst van ‘geen effect’ tot een afname van maximaal 5 – 10% van het aantal bezoeken, afhankelijk van het type recreant. Het tijdelijke effect op de toeristisch recreatieve industrie is dus eveneens onzeker: van ‘geen effect’ tot maximaal een afname van 1.250 banen (fte) bij de plaatsing vanaf 10 mijl. Daar staat tegenover dat met de aanleg en het onderhoud van windmolens ook werkgelegenheid gecreëerd wordt. Dit is naar schatting tijdelijk 1.600 banen (fte) en structu-reel 475 banen (fte). Dit is onafhankelijk van de locatie van de windmolenparken.
- Uiteindelijk is er hooguit een beperkt en tijdelijk effect op de werkgelegenheid dat zowel negatief als positief kan zijn. Lokaal kan dit voor de badplaatsen verschillen en is het afhankelijk van het daadwerkelijke gedrag van de kusttoeristen en lokale impact van werkgelegenheid in de off shore. Het effect op de werkgelegenheid is tijdelijk omdat op de lange termijn de arbeidsmarkt naar evenwicht tendeert. Per saldo is vooral door de grote kostenverschillen het welvaartseffect voor heel Nederland negatief wanneer de windmolens verder uit de kust worden geplaatst.
- Download:Download rapport (pdf, 2.05 MB)
