Geplaatst op: 24-06-2019
Auteur: Marc Gerlings
PleisureWorld NRIT
Publicatie: R&T 2019-2

Werkt een living lab echt effectief?

Onderzoek naar snelle groei samenwerkingsverbanden in toerisme

Werkt een living lab echt effectief?

Van Groningen tot Zeeland, overal schieten living labs of hubs voor toerisme en leisure uit de grond. Centraal staat de samenwerking tussen opleidingen, de overheid en de ondernemers. Maar werkt dat echt goed en wat zijn de succes- en faalfactoren?


Het Friesland College en NHL Stenden Hogeschool gaan ondernemers in de toeristische en recreatieve sector ondersteunen in een slag naar vernieuwing. Friesland mag de komende jaren rekenen op een verdubbeling van het aantal bezoekers is de inschatting, maar niet alle ondernemers weten hierop in te spelen. Studenten uit mbo en hbo gaan helpen. In de pilot ‘Toerisme Collectief Fryslân’ (www.tcf.frl) zijn studenten op twee locaties, in de VVV Grou en Rabobank Sneek, beschikbaar om ondernemers te ondersteunen in het oplossen van hun uitdagingen. Het innovatief vermogen van de sector wordt in deze kleine vorm van living labs vergroot én het beroepsonderwijs, zowel mbo en hbo, kan op deze manier studenten in de praktijk laten werken aan uitdagende projecten.

Kremer: "Ideaal, met het onderwijs”

  

"De behoefte van de gast verandert en wij – ondernemers – moeten mee. Hoe ideaal is het als wij dit samen doen met het onderwijs”, stelde voorzitter Gerard Kremer van de Toerisme Alliantie Friesland (TAF) bij de ondertekening van de overeenkomst. Voor het onderwijs is het ook goed, reageerde bestuursvoorzitter Erica Schaper van NHL Stenden. Door dit project – in samenwerking met mbo en bedrijfsleven – kunnen studenten uitgroeien tot professionals.Frank van Hout, bestuurslid van het Friesland College, ziet ook veel voordelen. "Een sterke gastvrijheidssector draagt niet alleen bij aan groei in economische zin, maar ook aan een goede leefbaarheid en omgeving.” Dat weegt zwaar voor het Friesland College, dat in het nieuwe koersplan sterk inzet op projecten die bijdragen aan een duurzame samenleving.

 

Hartman: "Niet allemaal het wiel uitvinden”

  

Stefan Hartman deelt de mening dat dit startende samenwerkingsverband vooral in de beginfase praktische ondernemersvragen krijgt. Hartman is indirect bij het lab betrokken vooral omdat zijn team van het European Tourism Futures Institute (ETFI) en collega’s van het Lectoraat ‘Duurzame innovatie in de regionale kenniseconomie’ de labs zullen onderzoeken. Onderzoeksinstelling CELTH (Center of Expertise Leisure Tourism & Hospitality – www.celth.nl) wil graag weten wat de succes- en faalfactoren zijn van samenwerkingsverbanden tussen overheden, opleidingen en bedrijven. "We hoeven echt niet allemaal het wiel uit te vinden,” meent de directeur van ETFI, de Friese kennisinstelling die onderdeel uitmaakt van CELTH. Er zullen praktische opdrachten binnenkomen die hebben te maken met beperkingen bij ondernemers in geld, tijd en kennis. 

Komen de hubs voorbij het stadium van praktische vragen?

  

Die zijn uitermate belangrijk maar Hartman vindt het interessant of deze hubs voorbij het stadium komen van praktische vragen. "Uiteindelijk wil je voor onderwijs en voor de regio komen op de vraag achter de vraag. Een ondernemer die bijvoorbeeld overweegt om een nieuwe website te laten maken zit met een andere extra vraag. Daar achter zit de vraag naar doelgroepen en hoe je die het beste bereikt. Dan wordt het strategisch interessant.”Waarschijnlijk zal de triple helix aanpak snel overgaan tot een quadruple helix met daarin een rol voor de bewoners. Na het jaar van Culturele Hoofdstad van Europa waarin het mienskip (gemeenschap) model goed werkte, krijgt de sociale omgeving zeker ook een rol in de toeristische ontwikkeling.In het komende jaar wordt het onderzoek uitgevoerd en CELTH zal later in 2019 de resultaten publiceren. Naast het helpen van collectieve samenwerkingsverbanden in de regio, wil CELTH de resultaten gebruiken voor het sterker vormgeven van huidige en toekomstige triple helix-samenwerkingen van CELTH op nationaal niveau, zoals met NBTC en CBS in het Data & Development Lab Bestemming Nederland. De redactie van R&T is benieuwd naar twee succesfactoren en twee uitdagingen die Stefan Hartman in deze fase al ziet.

 

Succesfactoren

  

1 – Kartrekker

Het lab heeft een betrokken projectleider, een echte kartrekker. "Iemand die met eindeloze energie het netwerk opzet. Het is bijna als een missie. Dat is echt nodig.”

2 – Momentum

Meerdere partijen moeten samen signaleren dat een lab of hub noodzakelijk is. Toerisme Collectief Fryslân is versneld uit de startblokken gegaan toen bestaande partijen elkaar troffen en elkaars belang zagen. "Het opzetten van hubs zat al in de koker maar het kwam begin dit jaar in een stroomversnelling omdat partijen als alliantie met elkaar optrokken.”

 

Uitdagingen

1 – Resultaten
Een living lab wordt geacht snel met resultaten te komen. Dat is terecht en tegelijkertijd moet de functie van een lab in een regio groeien. Dat kost tijd. "Het is dan de vraag of de labs snel genoeg kunnen leveren.”
2 – Relaties opbouwen en elkaars taal gaan kennen
"Ondernemers denken dat ze gewoon maar opdrachten kunnen geven en dat opleidingen dan draaien. Dat ligt genuanceerder. Een lab is ook van meerwaarde door de kennis, inzichten en signalen die je teruggeeft aan overheden en opleidingen, waarop die partijen kunnen inspelen. Een opleiding heeft ook tot taak om te bouwen aan zijn curriculum, en probeert focus aan te brengen in het type onderwerp en vraag die zij passend acht bij dit curriculum. Het is meer een relatie met de partners en daar moeten ondernemers aan wennen.”

Op de redactie komen met regelmaat kritische commentaren binnen van de professionele adviesbureaus die vinden dat opdrachten verdwijnen naar gesubsidieerde instellingen van opleidingen. Hartman: "Idealiter sluiten adviesbureaus aan bij deze hubs, die kennis is uniek, waardevol en bovendien ook relevant voor studenten – die mogelijk de toekomstige werknemers van die adviesbureaus zijn.”
 
Trefwoorden: innovatie, vernieuwing, ondernemers, labs

CELTH
 
   
   
   
   
   

   

   
   

   
   
   

   

||| Nieuws |||

13/11/24
Biografische management roman Samen Gastvrij gelanceerd
Vandaag is het boek ‘Samen Gastvrij: Uitnodiging tot een verbonden samenleving ‘van gastvrijheidsambassadeur en CEO van Onemeeting, Luc van Bussel, gelanceerd. In dit manifest roept Van Bussel op tot een samenleving waar verbinding, gastvrijheid en aandacht voor elkaar centraal staan.
13/11/24
Brieven aan de toekomst voor een duurzame wereld
Tijdens de Nationale Klimaatweek, is er een tijdcapsule begraven op de campus van Breda University of Applied Sciences (BUas). Deze symbolische actie benadrukt de urgentie van klimaatverandering en de noodzaak tot verandering. De tijdcapsule bevat brieven aan de toekomst, vol wensen en dromen voor een leefbare wereld.
13/11/24
ACSI viert 60-jarig jubileum met boek en film
Campingspecialist ACSI, opgericht door Ed van Reine in 1965, viert zijn 60-jarig jubileum met de lancering van een boek en een film. Het bedrijf is met 10.000 aangesloten campings in Europa nog steeds relevant.
12/11/24
Gaming hotspot Breda week lang podium van Game Week 2024
De 2de editie van de jaarlijkse Game Week wordt gehouden in Breda. Jong en oud laten zich informeren, inspireren en entertainen op het gebied van gaming.
12/11/24
Handboek voor helden
Ede Marketing heeft een activiteitenboek gelanceerd speciaal bedoeld voor kinderen van 8 tot 12 jaar. Kinderen ontdekken met fascinerende verhalen, puzzels en uitdagende opdrachten de militaire geschiedenis van Ede.
12/11/24
Onderhandelingsresultaat over nieuwe Horeca-cao
De nieuwe Horeca-cao is definitief en gaat per 1 januari 2025 in en loopt tot en met 31 december 2026. Vandaag, 12 november, wordt bekend of ook de leden van de CNV hebben ingestemd met de cao.
12/11/24
Nieuwe supermarktconcepten bij Center Parcs: Albron en Boon Food Group bundelen krachten
Door de samenwerking gaan supermarkten van Center Parcs zich ontwikkelen tot innovatieve, gebruiksvriendelijke omgevingen die gasten optimaal bedienen tijdens hun verblijf.
12/11/24
Exclusief voor leden
Prima derde kwartaal voor Nederlandse logiesaccommodaties
In het derde kwartaal van 2024 hebben Nederlandse logiesaccommodaties zowel meer gasten als overnachtingen gerealiseerd, vergeleken met dezelfde periode in 2023 en 2019. Dat blijkt uit de nieuwste gegevens uit de Statistiek Logiesaccommodaties van het CBS.

||| Agenda |||

22/11/24
22/11/24 t/m 22-11-24: Bestemmingsmanagement, samen zetten we stappen vooruit’
Op vrijdag 22 november organiseert NBTC in Ede de jaarlijkse Beleidsmakersdag met dit jaar als thema...
28/11/24
28/11/24 t/m 28-11-24: Toeristische Ontmoetingsdag
Op donderdag 28 november organiseren Impuls Zeeland en het HZ Kenniscentrum Kusttoerisme de Toeristi...
03/12/24
03/12/24 t/m 03-12-24: Marketing Zaanstreek Presents
Op dinsdag 3 december, presenteert Marketing Zaanstreek haar nieuwe meerjarenstrategie. Locatie is d...