Geert Dijks over de uitdagingen voor HISWA-RECRON
Marc Gerlings van NRIT interviewde op de Recreatie Vakbeurs Geert Dijks, directeur van HISWA-RECRON. Ze praten over actuele onderwerpen die ondernemers in de recreatie- en watersportbranche bezighouden. Aan de orde komen natuurlijk de energiecrisis, de modernisering van de voorwaarden voor huurders van jaarplaatsen, de problemen voor niet-vitale vakantieparken, de registratie van stacaravans en chalets, de verkiezingen voor Provinciale Staten, de matige aanwezigheid van toeristisch Nederland in Brussel en een gedragscode voor HISWA-RECRON-ondernemers waaraan wordt gewerkt. Een gesprek met een gedreven voorman die aan de vooravond staat van de modernisering van een van de grootste brancheorganisaties in de vrijetijdssector.
Energie
Terugblikkend op de coronacrisis is de voorman van HISWA-RECRON onder de indruk van het ondernemerschap in de branche. "Ondernemers zijn door corona aan het denken gezet hoe ze strategisch de toekomst in moeten gaan.” Dijks zag een hele drukke beurs en dat vertaalt hij in een drang van ondernemers om te vernieuwen om klaar te zijn voor een markt van de toekomst. De problematiek rond de hoge kosten van energie is voor Dijks wel een hoofdpijndossier: "Het rijk wilde wat doen maar had in eerste instantie een regeling bedacht die onhaalbaar was voor de bedrijven. Dat hebben we met veel lobby, samen met andere partijen, kunnen terugbrengen naar een lagere drempel, van 12% naar 7%”, vertelt een gepassioneerde Dijks. "Het zal nog steeds zo zijn dat sommige bedrijven die 7% niet halen. Maar een deel van de bedrijven wel en die zullen daar blij mee zijn.” Voor Dijks is op dit dossier de toekomst ongewis door de onvoorspelbaarheid van de oorlog in Oekraïne en gasleveranties in de toekomst. "Het is zo dat we bestaande duurzaamheidsprogramma’s versnellen en nieuwe opstarten om te kijken of we ondernemers kunnen helpen met de energietransitie. Dat lukt soms met windmolens en zonnepanelen maar niet altijd in bijvoorbeeld bosrijke gebieden.” Maar voor Dijks is ook de overheid aan zet. "We zijn in overleg of er in het buitengebied meer aandacht kan komen voor meer en betaalbare energie. En dat betekent ook investeren in duurzame energie. Het is een heel uitdagend dossier en dat trekken we dus ook naar voren.” In die zo noodzakelijke duurzame transitie helpt het personeels- en materiaaltekort ook niet mee. "We kunnen dit niet alleen oplossen. Daarom trekken we samen met VNO-NCW en MKB-Nederland op om daar de lobby zwaar in te zetten want daar zijn we als sector te klein voor.”
Ondermijning
Zorgen zijn er ook rond ondermijning op vakantieparken. "Dat is een dossier waar we eigenlijk afstand van willen nemen omdat onze leden aan bepaalde kwaliteiten en keurmerken moeten voldoen. Maar we hebben er als sector wel mee te maken. Het is belangrijk dat er geen beslissingen worden genomen die bedoeld zijn voor niet-vitale parken en dan de vitale parken gaan raken. Dat is onze hoofddoelstelling op dit dossier.” Dijks pleit voor eenduidige, goed doordachte en uniforme maatregelen. "Omdat we anders maatregelen krijgen als een Bibob-toets of een exploitatievergunning voor alle bedrijven. Wij willen dat dit instrument ingezet kan worden bij twijfel en niet op voorhand.” Om dat in goede banen te leiden en excessen te voorkomen, voert Dijks heel veel gesprekken op alle niveaus.
Registratie stacaravans en chalets
Een ander voorbeeld waar HISWA-RECRON bovenop zit, is de kadastrale registratie van stacaravans chalets waar in de Tweede Kamer over wordt gesproken. Dijks is mordicus tegen. "Chalets en stacaravans zijn verplaatsbare eenheden. En dat betekent dat het niet kadastraal geregistreerd kan worden want dan voelt het nagelvast wat het juist niet is. Als er al geregistreerd moet worden dan moet dat bij de Rijksdienst voor het Wegverkeer want daar worden alle mobiele objecten geregistreerd.” Dijks wil voorkomen dat door registratie bij het kadaster de bij de huurders de indruk ontstaat dat het chalet of stacaravan onlosmakelijk is verbonden met de grond. "Maar het is nog steeds huurgrond in eigendom van een ondernemer. Het is belangrijk dat ondernemers en consumenten beseffen dat een chalet of stacaravan een mobiel object is wat na 10 of 20 jaar naar een ander plekje kan moeten verhuizen. Die vrijheid moet een ondernemer hebben om vitaal te blijven. Anders kan die niet veranderen.” En daar raakt Dijks een lastig punt in dit dossier. Aan de ene kant wil de overheid huurders meer bescherming bieden maar niet het risico lopen dat parken daardoor op termijn niet meer vitaal zijn.
Transitie van jaarplaatsen naar meer verhuurobjecten
Voor Dijks is het logisch dat als de marktvraag verandert ondernemers moeten meebewegen. "Zij moeten investeren in nieuwe concepten en dat betekent vaak dat ze, omdat ze niet kunnen uitbreiden, dat ze op het eigen terrein moeten vernieuwen. Dan moeten ze de vrijheid hebben om verplaatsbare units te verwijderen. Dat levert veel discussie op en we snappen ook dat heel veel mensen die daar 20 tot 30 jaar staan en hun vrienden en familie ook, daar niet blij van worden. Maar het is ook belangrijk dat zo’n ondernemer blijft bestaan. Als hij niet verandert is de kans groot dat het helemaal niet meer goed gaat met de camping.” Overigens vindt Dijks dat de frequentie van herstructurering wel overdreven wordt in de pers. "Het komt natuurlijk voor maar het is gemiddeld 1% van alle plekken met jaarplaatsen die worden geherstructureerd. Als je dat vergelijkt met andere economische sectoren dan is dat een vrij trage vernieuwing. Dat zijn dan in de praktijk 10 projecten per jaar waarvan we weten dat ongeveer de helft niet zo netjes gaat en dat komt dan in de pers.” Toch is ook HISWA-RECRON niet doof voor de kritiek van huurders van jaarplaatsen. Dijks: "We hebben afgesproken met de Consumentenbond, ANWB en SP dat we onze voorwaarden gaan moderniseren en richting klant bewegen. Maar we houden wel vast aan de opzegbare termijn van een jaarplaats die we wel iets gaan verlengen. Maar we willen geen huurrecht voor vaste standplaatsen wat de SP wil en het woonrecht waarvoor de partij van Caroline van de Plas pleit. Dat gaat natuurlijk helemaal te ver. De consument moet goed beseffen dat die huur op jaarbasis, dat het 20 jaar kan duren maar dat er een eind aan kan komen.”
Rond de huur van jaarplaatsen wil Dijks zeker gezegd hebben dat consumenten veel beter zitten bij leden van HISWA-RECRON dan andere recreatiebedrijven "De RECRON voorwaarden zijn consumentvriendelijker dan het algemene recht. Daar is de opzegtermijn een maand en wij hanteren nu al 1 jaar. We gaan dat misschien oprekken naar 1, 1,5 of misschien 2 jaar.” Dat moet hij overigens nog wel overleggen met de leden. HISWA-RECRON-leden bieden ook een vergoeding bij verplaatsing of een taxering van het object bij sanering. Bij herstructurering van het terrein moet volgens de RECRON-voorwaarden de ondernemer ook een concreet en uitvoerbaar plan hebben. Dan kan hij pas opzeggen. "Dat zijn maatregelen die de consumenten bovenwettelijk beschermen. Dat vinden ook de Consumentenbond, ANWB en SER die toetsen of de rechten en plichten goed in balans zijn.”
Provinciale Statenverkiezingen
HISWA-RECRON maakt zich op voor de verkiezingen van Provinciale Staten. Dijks legt uit waarom dat voor recreatieondernemers belangrijk is. "Provincies zijn heel belangrijk voor de toeristisch-recreatieve sector. Het is economie en het ministerie van Economische Zaken bemoeit er zich er uiteraard mee, maar vrij beperkt. Het ruimtelijk economisch beleid is al vele jaren gedecentraliseerd naar de provincies en zij spelen voor ons een belangrijke rol. Zeker omdat ze een hele belangrijke taak krijgen in de inrichting van Nederland. Kijk naar de stikstofdiscussie, de landbouw en de herstructurering van Nederland. Dat heeft effect op de natuur en het gebruik daarvan, routenetwerken voor fietsen wandelen en varen en uitbreidings- en bestaansmogelijkheden voor bedrijven. We moeten zorgen dat die provincies aan onze denken. Om de sector onder de aandacht bij de provincies te brengen heeft HISWA-RECRON een manifest met vijf speerpunten opgesteld. Dijks: "Dat manifest richt zich op toerisme als zowel als economische motor maar ook sociaal-maatschappelijk belangrijk. Toerisme draait niet alleen om bruto nationaal product in geld en werkgelegenheid maar het brengt ook geluk en gezondheid.” Voor Dijks is natuur inclusief denken belangrijk. "Maar natuurorganisaties moeten ook recreatie-inclusief denken. De provincie heeft daar een belangrijke rol in.” Derde punt is het stimuleren van vitale vakantieparken en watersportbedrijven. "Dat betekent handhaving bij bewoning, ingrijpen als het nodig is, de juiste keuzes maken bij het transformeren van parken van niet-vitale parken.” Voor de watersport is het belangrijk dat de nautische infrastructuur op peil wordt gebracht. "Want we hebben 30 jaar achterstand en er is in het buitengebied een energietekort. We hebben zelfs ondernemers die nu dieselgeneratoren moeten inzetten om voldoende stroom op hun bedrijf te krijgen. Dat kan niet de bedoeling zijn.”
Spreiden van toeristen
Door corona is Nederland herontdekt maar is het ook druk geworden in de natuur. Om in die discussie de belangen van de recreant en recreatieondernemer te verdedigen zit HISWA-RECRON inmiddels aan de juiste tafels. "We hebben samen met 17 organisaties NL Buiten opgericht. We gaan samenwerken en advies uitbrengen op de agenda natuurinclusief van het rijk”, vertelt Dijks die het kader schetst. "In de reconstructie van het buitengebied heeft het ministerie van LNV samen met de provincies de taak om natuurinclusief te gaan denken. Daarbinnen gaan wij het domein vrijetijdseconomie trekken en zijn al geborgd in dat plan. Wij gaan die vacature vervullen en zo hebben we een vinger in de pan.” Dat is voor Dijks essentieel dat de recreatiesector helpt met het spreiden van toeristen in natuurgebieden. Digitalisering kan daar een rol in vervullen. "Je kunt mensen sturen door bijvoorbeeld routes uit te zetten waar een verhaal aan zit. De meeste mensen vinden het leuk een route aangeboden te krijgen en als ze interactief die route dan volgen gaan ze niet naar die kwetsbare natuurgebieden.”
Nederland en Europa
Aan het eind van het gesprek heeft Dijks op het Europese dossier nog wel een hartenkreet. "Wij merken dat toerisme en recreatie in Nederland slecht wordt vertegenwoordigd in Europa. Als je kijkt hoe Italië, Spanje en Frankrijk ministers voor toerisme naar Brussel sturen met een opdracht dan staat Nederland daar niet sterk met een minister van Economische Zaken en Klimaat die op veel borden moet schaken.” Dijks hecht eraan om de beperkte ambtelijke capaciteit op het ministerie een hart om de riem te steken. "We zijn wel gelukkig met de hele goede ambtenaren die we nu op toerisme hebben zitten. Maar het is op het ministerie een superklein dossier en dat is vreemd want 1 op de 13 banen in Nederland is in onze sector. Hij wil vooral de minister aansporen: "We merken dat er te weinig actie is. We moeten zorgen dat de minister van EZK een stevige poot zet in Brussel.” En het boodschappenlijstje voor de minister is ook al klaar. "Wij willen dat voordat het consumentenrecht wordt aangepast en het Europees natuurbeleid wordt aangescherpt de toeristische sector goed moet worden meegenomen. We moeten daarom in Europa versterken.” Dijks vindt, en dat wordt door onderzoek ondersteund, dat er vanuit Nederland voor deze sector ook te weinig geld uit de Europese potten wordt gehaald. "Als je daar als toeristisch-recreatieve sector samenwerkt en samen met het ministerie een voorstel kunt maken, kun je daar veel meer uithalen. We hebben nu aan de minister gevraagd een RVO-ambtenaar daarvoor ter beschikking te stellen.”
Gedragscode voor ondernemers
Dijks staat als een leeuw voor HISWA-RECRON maar stelt ook eisen aan zijn leden. "Onze inzet is dat we samen met de leden onze kwaliteitseisen gaan opschroeven. De algemene voorwaarden zijn al bindend maar we gaan ook werken aan een gedragscode voor ondernemers. Een behoorlijke code die betrekking heeft op hoe je omgaat met klanten, met herstructurering, met cashtransacties en je werknemers. Die gedragscode kost even tijd maar dan moet het een bindende eis worden. Als je lid bent moet je je conformeren aan die gedragscode.” Daarnaast gaat HISWA-RECRON bedrijven extra certificeren. "De buitensportbedrijven hebben al een veiligheidskeurmerk en de zeilscholen hebben dat ook. Zo gaan we laten zien dat we kwalitatief goede bedrijven hebben waar het goed zaken mee doen is. Dat is belangrijk voor zowel de consument als de werknemers.” Daarmee wil Dijks dat zijn leden zich onderscheiden op de markt ten opzichte van andere bedrijven. "Volgende stap is dat we bekend maken dat deze bedrijven onderscheidend zijn. Dat doen we met portals. We hebben net recron.nl gelanceerd die nu online staat als ledengids en hiswa.nl al langer voor de watersport. We zien de traffic op die sites enorm stijgen.”
Strategie
De aanstaande gedragscode past in een nieuwe strategie die zich richt op kwaliteit en positionering. "Positionering naar het algemene publiek en de pers, naar politiek, naar consumenten en (toekomstige) werknemers. Daarmee gaan we veel meer investeren als platform van ondernemers en veel meer naar buiten treden. Maar dan moet je wel een professionele en betrouwbare sector zijn en daar werken we eerst aan.”
